Badanie CRP pomaga ocenić stan zdrowia. Jak odczytać wynik?

Badanie CRP polega na pobraniu próbki krwi i oznaczeniu białka C-reaktywnego. Podwyższony poziom tego białka świadczy o toczącym się w organizmie stanie zapalnym. Oznaczenie białka C-reaktywnego ma także na celu monitorowanie postępów w leczeniu choroby, w której przebiegu występuje stan zapalny.

Spis treści:

• Na czym polega badanie CRP?
• Jakie są normy CRP?
• Badanie CRP w przypadku chorób kardiologicznych
• High-Sensitivity CRP 

Białko C-reaktywne należy do tzw. białek ostrej fazy wytwarzanych głównie w wątrobie i komórkach tłuszczowych, a następnie wydzielanych do krwi. Stężenie białka CRP rośnie w odpowiedzi na stan zapalny.

Wskazania do badania CRP:

• podejrzenie stanu zapalnego (infekcje pasożytnicze, wirusowe, grzybicze, bakteryjne);
• monitorowanie przebiegu choroby oraz postępów w leczeniu;
• wykrywanie odrzucenia przeszczepu;
• ocena ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Badanie CRP: na czym polega?

Badanie CRP polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi do analizy. Jest to badanie bezpieczne i nie ma do  niego przeciwwskazań. We krwi oznacza się stężenie białka C-reaktywnego, które w osoczu u zdrowej osoby wynosi mniej niż 5 mg/l.

Badanie CRP: normy

powinien mieścić się w określonej normie. Wartość białka CRP u zdrowej osoby powinna znaleźć się w przedziale 0,08 do 3,1 mg/l lub <5 mg/l w zależności od źródła. U palaczy, osób otyłych, z nadciśnieniem tętniczym, stężenie białka C-reaktywnego może wynosić <10 mg/l.

Zwiększone stężenie CRP:

• stężenie CRP >10mg/l oznacza duże prawdopodobieństwo reakcji zapalnej, najczęściej spowodowanej zakażeniem w organizmie;
• stężenie CRP <40 mg/l może świadczyć o łagodnym zapaleniu, infekcji wirusowej, ciąży;
• CRP <200 mg/l świadczy o infekcji bakteryjnej;
• CRP <500 mg/l wskazuje na ciężkie zakażenia bakteryjne i oparzenia.

Wynik badania, na którym oznaczono wyjątkowo wysokie stężenie CRP (dużo powyżej normy), wymaga pilnej konsultacji z lekarzem. Zbyt wysokie stężenie białka C-reaktywnego może świadczyć o: chorobie nowotworowej, zawale serca, niewydolności nerek, chorobie tkanki łącznej.

Na stężenie CRP ma wpływ wiele czynników takich jak: wiek, rasa, płeć i ogólny stan zdrowia, a także ewentualne nadciśnienie, cukrzyca i stosowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ). Dlatego wyniki najlepiej konsultować z lekarzem, nie samodzielnie. Wyniki badań nie powinny być interpretowane w oderwaniu od całego procesu diagnostycznego i historii chorób pacjenta.

Spadek lub wzrost stężenia białka C-reaktywnego informuje o przebiegu stanu zapalnego: jego wygasaniu lub zaostrzaniu się.

Badanie CRP: choroby układu sercowo-naczyniowego

Oznaczenie CRP jest szczególnie ważne w ocenie ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Wynik badania może na przykład wskazywać na rozwijający się stan zapalny, który jest związany z miażdżycą.

Przyjęte normy:

CRP <1 mg/l oznacza małe ryzyko zachorowania na chorobę układu sercowo-naczyniowego;

CRP 1–3 mg/l wskazuje na umiarkowane ryzyko sercowo-naczyniowe;

CRP >3 mg/l to duże ryzyko sercowo-naczyniowe, wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.

Badanie hs CRP: High-Sensitivity CRP

To badanie o wyjątkowo wysokiej czułości, pozwala na dokładne oznaczenie stężeń CRP nieprzekraczających wartości dodatnich dla stanów zapalnych wykrywanych normalnym testem CRP. Test hs CRP wykorzystywany jest do precyzyjnego mierzenia wartości CRP przy niskich stężeniach. Takie badanie stosuje się w przypadkach, gdy diagnozuje się chorobę nowotworową, podejrzewa choroby serca i naczyń. Badanie hs CRP wykonuje się dwukrotnie w odstępach dwóch dni, a wynik podaje jako średnią obu badań.

Zobacz także

Jakie badania robić profilaktycznie? Podstawowe badania ogólne

Badanie cholesterolu (lipidogram) ocenia ryzyko chorób układu krążenia

Źródło: lek. Paweł Herman, Białko C-reaktywne – CRP (mp.pl/pacjent/badania_zabiegi)