Oceń
Zespół Aspergera to nie choroba, ale zaburzenie ze spektrum autyzmu, "inny software". Dziecko pozornie rozwija się prawidłowo: mówi składnie, dobrze liczy, ma świetną pamięć i sprecyzowane zainteresowania, a jednak napotyka problemy w kontaktach z rówieśnikami. Triada objawów zespołu Aspergera to: trudność w funkcjonowaniu społecznym, trudności w komunikacji oraz sztywność zachowania. Uważny obserwator dostrzega nadmierne podporządkowanie lub narzucanie się innym, monolog, a nie dialog, fiksacje. Nie ma jednej terapii dedykowanej zespołowi Aspergera. Złożony proces terapeutyczny ukierunkowany jest na uelastycznienie zachowania, zwiększenie kompetencji komunikacyjnych oraz naukę radzenia sobie z emocjami.
Terapia SI
Jednym z kryteriów diagnostycznych w zaburzeniach ze spektrum autyzmu są zaburzenia integracji sensorycznej. Z badań prowadzonych przez 10 lat przez zespół badaczy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, wynika, że zmiany w mózgu autystyków występują nie tylko w obszarach odpowiadających za procesy wyższego rzędu, takich jak język, zdolności poznawcze czy elastyczność umysłowa, ale także za procesy niższego rzędu, jak dotyk, ból, czy odczuwanie temperatury. Zaburzenia integracji sensorycznej najczęściej rozpoznawane są na skali: nadwrażliwość-podwrażliwość, w obszarze zmysłów słuchu i dotyku. Dla przykładu: dzieci z nadwrażliwością dotykową źle reagują na zabiegi kosmetyczne, typu czesanie włosów czy szorowanie gąbką. Natomiast te z podwrażliwością - celowo wpadają na innych, ocierają się o ściany, próbują "dostymulować" się w tym obszarze. Terapia integracji sensorycznej prowadzona jest w specjalnej sali terapeutycznej, z zastosowaniem dużych piłek gimnastycznych, lin i równoważni. Dobrze robi basen i popularne "małpie gaje".
TUS
TUS, czyli trening umiejętności społecznych, to najważniejszy aspekt terapii dzieci z zespołem Aspergera. Prowadzony jest w małych (4-6 osób) grupach rówieśników z podobnymi problemami. Program zazwyczaj obejmuje 10 obszarów: zawieranie i podtrzymywanie znajomości, przyłączanie się do rozmowy, zadawanie pytań, aktywne słuchanie, mówienie i przyjmowanie komplementów, dyskutowanie, mówienie "nie", wyrażanie krytyki i reagowanie na krytykę, rozpoznawanie emocji, radzenie sobie z uczuciami, proszenie o pomoc i pomaganie innym.
Terapia poznawczo-behawioralna
Terapia poznawczo-behawioralna ukierunkowana jest na zmianę sposobu myślenia i reagowania wobec takich uczuć, jak lęk, smutek i złość. Terapeuta ocenia skalę zaburzenia nastroju, ćwiczy z pacjentem rozpoznawanie emocji i panowanie nad stresem. Zachęca do prowadzenia wewnętrznego dialogu i zastosowania nowego spojrzenia na problemy. Ważne: pacjenci z zespołem Aspergera często obdarzają kogoś natychmiastową sympatią lub antypatią, co warto uszanować, ze względu na efektywność terapii.
Trening zastępowania agresji
Trening zastępowania agresji to rozszerzenie treningu umiejętności społecznych, dedykowane dzieciom, które mają problemy ze społecznie akceptowalnym wyrażaniem złości. Złość sama w sobie nie jest zła, problemem staje się jej fizyczny wyraz, czyli agresja. Ponieważ dzieci z zespołem Aspergera wiele wysiłku wkładają w to, żeby "na zewnątrz" - na podwórku, w szkole, na zajęciach dodatkowych - dopasować się do otoczenia, przeważnie "pękają" w domu, urządzając sceny rozpaczy i wyładowując emocje na bliskich. Podobnie dzieje się, gdy są przestymulowane, zmęczone, chore albo nastąpi nagła zmiana planów. Trening zastępowania agresji ma na celu wyposażyć młodego człowieka w narzędzia ułatwiające radzenie sobie z tym problemem. Niestety, tego typu terapeutów w Polsce wciąż jest za mało i trudno taki trening znaleźć.
Terapia ręki
Pacjenci ze spektrum autyzmu mogą wykazywać zaburzenia dużej motoryki (dyspraksja) i/lub motoryki małej. Dyspraksja to zadanie dla terapeutów integracji sensorycznej, małą motorykę usprawni tzw. terapia ręki. W trakcie zajęć dzieci wiążą buty, zapinają guziki, robią szlaczki, wycinają drobne elementy. Świetnymi ćwiczeniami są zabawa spinaczami, koralikami do prasowania czy robienie bransoletek z muliny. Terapia ręki ma za zadanie wzmocnić mięśnie dłoni i usprawnić jej działanie, co ma ogromne znaczenie w kontekście nauki pisania.
Oceń artykuł
