Jak poznać, że dziecko ma problemy ze słuchem? Dziwne, niepokojące objawy
Diagnozowanie niedosłuchu u dziecka bywa bardzo trudne, zwłaszcza jeśli maluch nie umie wytłumaczyć opiekunowi, co dokładnie się dzieje. Tymczasem problem ten nie jest wcale tak rzadki: ubytki słuchu dotykają od 1 do 4 niemowląt na 1000 urodzeń, a liczba ta jest znacznie większa, gdy weźmiemy pod uwagę ubytki słuchu np. na skutek długotrwałej infekcji. Co powinno zaniepokoić?
Prawidłowy słuch to ważny czynnik warunkujący rozwój dziecka. Zmysł ten jest niezbędny, by funkcjonować wśród innych. Dlatego zaburzenia słyszenia należy od razu skonsultować z lekarzem: nie w każdym przypadku są one trwałe i oznaczają, że dziecko będzie musiało nosić aparat słuchowy.
W Polsce wszystkie dzieci już po urodzeniu przechodzą dokładne badanie słuchu. Wykrycie pewnych problemów możliwe jest oczywiście na tak wczesnym etapie, ale zdarza się też, że niedosłuch pojawia się, gdy dziecko kończy np. 3 lata. Warto wiedzieć, że z bezpłatnych badań słuchu możemy skorzystać zawsze, nie tylko zaraz po narodzinach malucha. Najważniejsze jest wczesne rozpoznanie, dlatego tak istotna jest obserwacja malucha przez rodziców i reagowanie na dziwne, niepokojące sygnały.
Niedosłuch u dziecka: jakie są przyczyny?
Poza wrodzonymi wadami słuchu, dzieci mogą częściowo stracić słuch na skutek przewlekłego wysiękowego zapalenia ucha środkowego. Zdecydowana większość dzieci przechodzi zapalenie ucha przynajmniej raz w czasie dzieciństwa: nie lekceważmy tej infekcji, pamiętajmy by przeprowadzić leczenie do końca i udać się na wizytę kontrolną. Po zapaleniu ucha lekarz zawsze powinien ocenić stan zdrowia dziecka. Do ubytków słuchu może doprowadzić również schorzenie zwane “ uchem pływaka”, czyli zapalenie ucha zewnętrznego. Kłopoty ze słuchem mogą być spowodowane także przerostem migdałka gardłowego.
Uwaga: częstą przyczyną problemów ze słuchem u dziecka jest zalegająca w uchu woskowina, którą ciężko dokładnie usunąć podczas kąpieli. W takim przypadku lekarz oczyści ucho dziecka za pomocą odpowiednich preparatów.
O słuch dziecka powinniśmy dbać o najmłodszych lat, pilnując, jak głośno słucha bajek czy piosenek (głośne, gwałtowne dźwięki są zawsze bardzo niekorzystne dla uszu malucha). Ważne jest wykonywanie obowiązkowych szczepień (niektóre choroby i leki mogą uszkodzić słuch).
Ubytek słuchu u dziecka: zwróć uwagę na te objawy
Najważniejszym, alarmującym sygnałem, który może świadczyć o ubytku słuchu u dziecka, jest zahamowanie/opóźnienie rozwoju mowy. Jeżeli widzisz, że dziecko mówi zupełnie inaczej niż rówieśnicy, a problemy z mową uniemożliwiają mu normalne interakcje z innymi dziećmi, zawsze warto skonsultować to ze specjalistą. Do lekarza należy się zgłosić również wtedy, gdy dziecko:
- nieustannie prosi o podgłośnienie bajki/piosenki
- przekręca wyrazy (nie chodzi o zabawę, a wyraźny problem z powtórzeniem jakiegoś słowa)
- nie reaguje na dźwięki
- przekręca głowę podczas rozmowy (w ten sposób używa zdrowego ucha)
- nie reaguje na głos podczas rozmowy telefonicznej, przekłada telefon z ucha do ucha
- bardzo głośno mówi
- denerwuje się, że nie rozumie niektórych wyrazów, wielokrotnie prosi o powtórzenie
- izoluje się od rówieśników, woli samodzielną zabawę (by uniknąć nieporozumień z dziećmi)
- ma kłopoty z nauką
- nie słyszy dźwięków pochodzących z niewidocznego otoczenia
- nie reaguje na swoje imię, nie wykonuje poleceń
- bardzo denerwuje się podczas zabawy z innymi dziećmi
Jeżeli zaobserwujemy takie objawy u dziecka, warto zgłosić się do otolaryngologa, który wykona podstawowe badania, takie jak audiometria czy otoemisja akustyczna (ocenia reakcję komórek słuchowych ślimaka na dostarczony impuls dźwiękowy). Sposób leczenia zawsze uzależniony jest od stopnia ubytku oraz przyczyny, która powoduje taki stan. W wielu przypadkach pomaga leczenie farmakologiczne lub operacyjne.
Źródła:
- E. Gryczuk, L.Frąc, A. Topczewska-Cabanek, A.Nitsch-Osuch, K.Życińska, K.A. Wardyn, Wiedza rodziców na temat postępowania leczniczego i rehabilitacyjnego u dzieci z niedosłuchem, Family Medicine & Primary Care Review 2014; 16, 1: 20–24
- M.Wojtkiewicz-Malicka, Zaburzenia słuchu w populacji wieku dziecięcego, wuplodz.praca.gov.pl
- Magdalena Olempska-Wysocka, Rozwój mowy i komunikacji dziecka z uszkodzonym słuchem [Language and communication development of children with hearingimpairment]. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, nr 14, Poznań 2016. Pp. 115–135. Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-391X
Tu się dzieje
