Migrena i napięciowy ból głowy u dziecka: jak je rozpoznać?
Ból głowy również może pojawić się u dziecka. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny tej dolegliwości i jak rozpoznać migrenę od napięciowego bólu głowy.

- Ból głowy u dziecka – jakie mogą być przyczyny?
- Ból głowy u dziecka – kiedy należy skontaktować się z lekarzem?
- Napięciowy ból głowy u dziecka – po czym go rozpoznać?
- Migrena u dziecka – po czym go rozpoznać?
Dzieci również może boleć głowa, zwłaszcza te w wieku szkolnym. Nie jest to dolegliwość charakterystyczna tylko dla osób dorosłych. Pewną trudność może sprawiać rodzicom ustalenie siły i charakteru tego bólu, ponieważ odczuwanie go jest kwestią subiektywną, a dzieci, zwłaszcza te małe, nie potrafią precyzyjnie określić źródła, ani nasilenia tej dolegliwości.
Ból głowy u dziecka – jakie mogą być przyczyny?
Ból głowy nie zawsze świadczy o chorobie. Przyczyn bólu głowy u dziecka może być wiele. Do najczęstszych należą jednak:
- migrena,
- napięcie (mowa wtedy o napięciowym bólu głowy).
Czynnikami wywołującymi takie dolegliwości mogą być:
- stres,
- głód,
- ekstremalny wysiłek fizyczny,
- zmiany hormonalne (np. u dojrzewających dziewczynek wzrost poziomu estrogenów przed menstruacją),
- niektóre pokarmy.
Czasami jednak jest to objaw poważnej choroby, np.:
- infekcji wirusowej lub bakteryjnej,
- zapalenia zatok,
- problemów ze wzrokiem (przeciążenia oczu),
- niezłośliwego nadciśnienia międzyczaszkowego,
- nowotworów mózgu,
- zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Oczywiście lista tych chorób może być znacznie dłuższa, ale w większości przypadków u dzieci ból głowy jest efektem migreny lub napięcia, wywołanego przez różne, wspomniane wyżej czynniki.
Ból głowy u dziecka – kiedy należy skontaktować się z lekarzem?
Każdy ból głowy u dziecka warto przedyskutować z lekarzem, ale taka rozmowa jest konieczna, gdy:
- bóle głowy mają charakter nawracający,
- ból głowy nasila się,
- bólom głowy towarzyszą dodatkowe dolegliwości, takie jak wymioty czy utrata przytomności,
- ból głowy pojawia się głównie wcześnie rano, tuż po przebudzeniu, lub wręcz to ból wybudza dziecko,
- ból ustępuje lub zmniejsza się po wymiotach,
- dziecko chwieje się na nogach.
W tych ostatnich dwóch przypadkach kontakt z lekarzem musi być natychmiastowy.
Napięciowy ból głowy u dziecka – po czym go rozpoznać?
Napięciowe bóle głowy charakteryzują się następującymi cechami:
- nie są pulsujące i bardzo silne,
- są dość częste (nawracające) i mogą trwać pół godziny, a nawet kilka dni,
- towarzyszy im napięcie szyi,
- raczej nie towarzyszą im wymioty.
Dziecko cierpiące na napięciowe bóle głowy może wykonywać codzienne czynności, ale jest rozdrażnione, może być płaczliwe. Niekiedy traci apetyt i ma trudności z zasypianiem.
Najczęściej napięciowe bóle głowy pojawiają się u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, a ich przyczyną może być stres, przemęczenie związane ze zbyt wieloma obowiązkami szkolnymi, problemy z rówieśnikami. Warto obserwować dziecko i jeśli zauważymy, że nie chce chodzić do szkoły lub wyraźnie unika kontaktów z rówieśnikami, należy ustalić przyczynę takiego zachowania. Co może pomóc?
Zastanów się, kiedy bóle głowy się pojawiają, czy wieczorem lub rano, gdy dziecko ma iść do szkoły lub przedszkola? Czy ta dolegliwość ustępuje, gdy jest weekend lub wakacje? Czy dziecko stara się być we wszystkim dobre, mimo wielu zajęć dodatkowych? Czy ostatnio w waszej rodzinie wydarzyło się coś stresującego dla dziecka, np. przeprowadzka, rozwód rodziców, śmierć kogoś z rodziny?
Co może pomóc? Warto przyjrzeć się harmonogramowi dnia dziecka i w razie potrzeby zmodyfikować go. W przypadku stresu warto wprowadzić ćwiczenia relaksacyjne, jogę, masaż, ćwiczenia na wolnym powietrzu. Czasem pomocna może być zmiana otoczenia.
Raczej nie przyzwyczajajmy dziecko do brania tabletek przeciwbólowych. Traktujmy je jako ostateczność, gdy inne metody zawiodą.
Migrena u dziecka – po czym go rozpoznać?
Migrena najczęściej pojawia się u dzieci, u których w rodzinie występowała również migrena (tę skłonność najczęściej dziedziczy się po rodzicach). Ten rodzaj bólu głowy może pojawić się nawet u pięciolatków.
Migrena u dzieci ma trochę inny przebieg niż u dorosłych. Charakteryzują ją:
- pulsujący ból głowy, promieniujący aż do tyłu oczu,
- ból głowy trwający dłużej niż godzinę,
- niechęć dziecka do jakiejkolwiek aktywności (najchętniej by się położyło, gdzieś w ciemnym pomieszczeniu),
- mogą pojawić się objawy towarzyszące, takie jak nudności i wymioty, nadwrażliwość na światło i dźwięki.
Migreny mają zwykle charakter nawracający. Dziecko najczęściej z powodu dolegliwości zasypia, ból głowy najczęściej ustępuje po przebudzeniu.
Co robić? Najlepszym leczeniem migreny jest uprzedzenie jej ataku. Najlepiej zareagować na pierwsze oznaki migreny i położyć dziecko w cichym i zaciemnionym pokoju. Można mu również podać leki przeciwbólowe. Maluch powinien dużo pić. Warto również ograniczyć produkty, które mogą przyczynić się do migreny, np. czekoladę, owoce cytrusowe, orzechy, ser, wędliny, kofeinę (może być w napojach gazowanych), jogurty, smażone potrawy, produkty zawierające glutaminian sodu.
Źródło: "Gdy dziecko zachoruje. Co możesz zrobić, by mu pomóc", Alf Nicholson, Grainne O'Malley/ Mayo Clinic/ Bibioteka Zdrowia Dziecięcego, Oxford University Press, 2007