Karmienie piersią niesie korzyści i dla dziecka, i dla mamy. Jest ich mnóstwo!
Co roku od ponad 20 lat w pierwszym tygodniu sierpnia obchodzimy Światowy Tydzień Karmienia Piersią. To doskonała okazja, by przypomnieć sobie, jakie zalety – dla dziecka i jego mamy – niesie ten sposób karmienia.

- Korzyści z karmienia piersią dla dziecka
- Korzyści z karmienia piersią dla mamy
- Dodatkowe zalety: karmienia piersią jest tanie
- Dlaczego kobiety karmią piersią?
Eksperci podkreślają, że zgodnie ze współczesną wiedzą karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia niemowląt i małych dzieci, który zapewnia im optymalny stan zdrowia i rozwój – maluchy powinny być karmione w ten sposób przez co najmniej pierwszych sześć miesięcy życia. Takie są zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Polskie mamy doskonale to już wiedzą. Z badania opinii, jakie w zeszłym roku przeprowadziła Fundacja Nutricia, wynika, że aż 96 proc. mam karmiło piersią, a 83 proc. kobiet spodziewających się dziecka planuje karmić w ten sposób po porodzie. Jednocześnie mamy przyznają, że karmienie piersią wcale nie jest łatwe. Jedynie 34 proc. z nich zadeklarowało, że od razu po urodzeniu dziecka nauczyło się karmić je piersią. Kobiety w ciąży przewidują zaś, że będą potrzebowały tygodnia (39 proc.), a nawet miesiąca (26 proc.) na zdobycie tej umiejętności. Kobiety stały się też realistkami – coraz mniej z nich (24 proc. w 2014 do 4 proc. w 2020) uważa, że karmienie piersią to naturalny proces i każda kobieta umie karmić od razu.
– Polki są świadome korzyści, jakie ich dzieciom przynosi karmienie piersią. Większość z nich planując macierzyństwo, planuje także karmienie piersią. Wiedzą, że mleko matki to najlepszy pokarm w pierwszych miesiącach życia dziecka – komentuje dietetyczka i ekspertka programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia” Karolina Łukaszewicz. Dodaje jednak, że karmienie piersią nie zawsze jest możliwe, a wtedy po konsultacji z lekarzem trzeba szukać innego sposobu karmienia.
Korzyści z karmienia piersią dla dziecka
Dzieci karmione piersią, zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się, są zdrowsze. Oznacza to, że rzadziej chorują, dużo rzadziej z powodu chorób muszą przebywać w szpitalu i rzadziej umierają. W krótkiej perspektywie czasowej karmienie piersią pozwala uniknąć takich chorób, jak:
- choroby zakaźne układu oddechowego
- choroby układu moczowego
- choroby układu pokarmowego (biegunki, martwicze zapalenie jelit NEC)
- zapalenia ucha
- zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
- zakażenia bakteryjne krwi
- zespół nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS)
Poza tym karmienie piersią podczas zastrzyków, np. szczepień, ma działanie przeciwbólowe.
Są też długofalowe korzyści z karmienia piersią, które w ciągu dalszych lat życia zmniejsza u dziecka ryzyko wystąpienia:
- nadwagi i otyłości
- cukrzycy typu I i typu II
- astmy (a także jej zaostrzenia)
- atopowego zapalenia skóry
- białaczki limfatycznej i szpikowej
- chłoniaka nieziarniczego
- ziarnicy złośliwej
- choroby Leśniowskiego i Crohna
- raka piersi w okresie premenopauzalnym
- choroby Kawasakiego.
Badania naukowe dowiodły też, że dorośli karmieni w dzieciństwie piersią mają niższe ryzyko hipercholesterolemii, niższe ciśnienie tętnicze, niższe ryzyko nadciśnienia.
I to wciąż nie wszystko! Bo karmienie piersią nie tylko może zapobiegać wystąpieniu wielu chorób, ale także ma wpływ na prawidłowy rozwój najmłodszych, w tym korzystnie wpływa na:
- rozwój funkcji poznawczych
- rozwój psychomotoryczny
- rozwój intelektualny.
Dzieci karmione piersią osiągają lepsze od dzieci karmionych sztucznie wyniki w testach badających inteligencję w różnych grupach wiekowych.
Korzyści z karmienia piersią dla mamy
Również karmiąca piersią mama ma korzyści z tego, że karmi piersią. Tuz po porodzie oznacza to lepszy przebieg połogu (szybciej zwija się macica, krótszy jest okres krwawienia), a także mniejsze ryzyko anemii (przez brak miesiączkowania). Karmienie pozwala matce na szybszą utratę zbędnych kilogramów po porodzie i powrót do figury sprzed ciąży (choć nie każdej mamie się to udaje).
Podobnie jak w przypadku dziecka karmienie piersią ma również dla niej długofalowe korzyści zdrowotne. To przede wszystkim niższe ryzyko:
- raka piersi
- raka jajnika
- endometriozy
- stwardnienia rozsianego
- reumatoidalnego zapalenia stawów
- nieprawidłowej tolerancji glukozy u kobiet, u których wcześniej rozpoznano cukrzycę ciążową.
U kobiet karmiących piersią rzadziej występuje nadciśnienie, hiperlipidemia, choroby układu krążenia (jeśli mama karmiła piersią dziecko powyżej pierwszego roku życia). Wszystkie te korzyści są poparte badaniami naukowymi.
Naukowcy podkreślają, że podczas karmienia piersią powstaje silna, pozytywna więź między mamą a dzieckiem (choć oczywiście podczas karmienia mlekiem modyfikowanym też tak się dzieje). Wśród karmiących piersią mam rzadziej występuje depresja – badania dowiodły, że oksytocyna wydzielająca się podczas karmienia wpływa na mamę uspokajająco, a poprzez obniżenie poziomu kortyzolu we krwi, zmniejsza agresję, obniża lęk. Te wszystko pozytywnie wpływa na kształtowanie się dobrych relacji pomiędzy mamą a dzieckiem, a także na całą rodzinę.
Dodatkowe zalety: karmienia piersią jest tanie
To niezwykle ważne, że karmienie piersią jest tanie i po prostu wygodne. Mleko mamy jest zawsze świeże, ciepłe, w każdej chwili gotowe do podania: w nocy, w podróży, podczas wizyt u znajomych. Koszty też są niewielkie – chodzi głównie o zdrową dietę mamy, ewentualnie odciągacza pokarmu. Koszty mleka modyfikowanego i innych akcesoriów do karmienia są zdecydowanie większe, nie licząc ewentualnych leków czy kosztów związanych z pobytem dziecka w szpitalu w przypadku choroby.
Dlaczego kobiety karmią piersią?
Badanie opinii przeprowadzone przez Fundację Nutricia wykazało, że większość Polek decyduje się na karmienie piersią ze względu na troskę o zdrowie i prawidłowy rozwój dziecka (77 proc.), nabywanie przez dziecko odporności (66 proc.), chęć budowania więzi z niemowlęciem (42 proc.) oraz wygodę (27 proc.).
W badaniu mamy deklarowały też, że:
- 60 proc. mam dzieci w wieku 0-6 miesięcy karmi wyłącznie piersią
- 74 proc. kontynuuje karmienie piersią dzieci od 7. do 12. miesiąca
- 26 proc. mam dzieci w wieku 7-12 miesięcy nie karmi piersią
- 10 proc. mam stosuje karmienie mieszane (piersią i mlekiem modyfikowanym).
– Kobiece mleko to nie tylko pokarm, ale również sposób przekazywania dziecku składników wspierających układ odpornościowy. Młody organizm w momencie urodzenia jest bezbronny, a komórki immunologiczne nie są jeszcze gotowe do samodzielnej walki z czynnikami zewnętrznymi – tłumaczy dietetyczka Karolina Łukaszewicz. – Potrzebują wsparcia w postaci mleka mamy, której pokarm zawiera cenne składniki odżywcze, kluczowe witaminy, białko, kwasy tłuszczowe, oligosacharydy mleka kobiecego, a także przeciwciała wytworzone w jej organizmie. W ten sposób maluszek buduje swoją odporność, a dzięki prawidłowemu żywieniu w jego jelitach kształtuje się korzystna mikrobiota, czyli zbiór dobroczynnych drobnoustrojów (głównie bakterii), które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jeśli jednak kobieta nie może karmić piersią, powinna podawać dziecku mleko modyfikowane dopasowane do jego potrzeb, najlepiej po konsultacji z lekarzem – wyjaśnia ekspertka programu edukacyjnego „1000 pierwszych dni dla zdrowia”.
Źródła: cnol.kobiety.med.pl / materiały programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia” / Badanie opinii na temat karmienia piersią dla Fundacji Nutricia, przeprowadzone w 2020 roku wśród 3 311 mam dzieci w wieku 0-36 miesięcy oraz 150 kobiet w ciąży