Obumarcie płodu: dlaczego dziecko umiera w łonie matki? Przyczyny, objawy
Obumarcie płodu to dramatyczna sytuacja dla rodziców. Oprócz ogromnej traumy, z jaką wiąże się śmierć dziecka, sytuacja ta stanowi również poważne zagrożenie dla zdrowia i życia matki. Martwa ciąża może doprowadzić do zakażenia i śmierci. Czy da się rozpoznać pierwsze objawy obumarcia płodu, na czym polega diagnostyka i leczenie?
- Ciąża obumarła: czy można temu zapobiec? Czynniki zwiększające ryzyko
- Ciąża obumarła: najważniejsze objawy
- Obumarcie płodu – postępowanie. Co robić, gdy zauważymy objawy?
- Wewnątrzmaciczne obumarcie płodu – groźne powikłania dla matki
- Obumarcie płodu: niezbędne badania
Ciąża obumarła to sytuacja, w której dochodzi do zgonu zarodka wewnątrz macicy. Obumarcie płodu może nastąpić na każdym etapie ciąży. Zakończenie ciąży na skutek obumarcia zarodka przed 22 tygodniem ciąży określa się poronieniem, natomiast po tym czasie mówimy o porodzie przedwczesnym. Jeżeli poronienie lub poród przedwczesny nie następuje, konieczne jest wywołanie go (lub przeprowadzenie cesarskiego cięcia).
Niestety, obumarcie płodu to tragedia, która dotyczy wielu tysięcy kobiet w różnym wieku. W Polsce co roku rodzi się około 2 tysiące martwych dzieci, natomiast poronienia dotyczą niemal 40 tysięcy ciąż. Mimo że istnieją pewne czynniki zwiększające ryzyko obumarcia płodu, zdarza się, że dochodzi do tego samoistnie.
Ciąża obumarła: czy można temu zapobiec? Czynniki zwiększające ryzyko
Przyczyn wewnątrzmacicznego obumarcia ciąży może być wiele. Dzielimy je na matczyne, płodowe i łożyskowe. Do matczynych przyczyn obumarcia płodu należą choroby przewlekłe matki, takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby nerek i serca, czy zaburzenia krzepnięcia krwi ( trombofilia). Ryzyko zwiększa także choroba hemolityczna po konflikcie serologicznym.
Jeśli chodzi o przyczyny płodowe, obumarcie może być wynikiem wrodzonych wad rozwojowych dziecka. To właśnie ciężkie wady płodu są najczęstszą przyczyną śmierci w łonie matki. Wady rozwojowe stanowią przyczynę aż 80 procent wszystkich przypadków. Przyczyny łożyskowe to nieprawidłowości w budowie macicy, krwiaki i przedwczesne oddzielenie się łożyska. Do obumarcia płodu może dojść także w wyniku infekcji bakteryjnych lub stosowania przez matkę używek (alkohol, papierosy). Wewnątrzmaciczny zgon jest także jednym z możliwych powikłań ciąży mnogiej.
Ciąża obumarła: najważniejsze objawy
Podczas ciąży ciało zachowuje się inaczej niż zwykle, a my uważniej monitorujemy swój stan zdrowia. Gdy dziecko umiera, organizm kobiety wysyła specyficzne sygnały. Istnieją objawy, które zwiastują obumarcie płodu. Ich rodzaj i nasilenie zależą przede wszystkim od wieku ciąży. W przypadku wczesnej ciąży jest to zazwyczaj krwawienie i skurcze, poprzedzone ustaniem typowych dolegliwości ciążowych (kobieta przestaje odczuwać mdłości czy ból piersi). Utrata ciąży przed 13 tygodniem dotyczy co piątej ciąży. Jeśli chodzi o ciążę po 20 tygodniu, wśród najważniejszych objawów wymieniamy:
- nagłe ustanie ruchów dziecka
- zmniejszenie obwdu brzucha ciężarnej
- spadek wagi
- brak wzrostu macicy
Objawy obumarcia płodu po 20 tygodniu ciąży są bardziej zauważalne przez matkę niż w przypadku młodszej ciąży. Pierwszy poważny sygnał, który powinien nas zaniepokoić to brak odczuwania ruchów dziecka. Taka sytuacja w każdym przypadku wymaga konsultacji z lekarzem.
Obumarcie płodu – postępowanie. Co robić, gdy zauważymy objawy?
Po zauważeniu niepokojących objawów należy jak najszybciej udać się do szpitala. Ostatecznie obumarcie płodu stwierdza się podczas badania ultrasonograficznego, podczas którego lekarz sprawdza czynność serca. Dalsze postępowanie ma na celu przede wszystkim ochronę zdrowia i życia kobiety. Gdy dochodzi do utraty ciąży w jej pierwszym trymestrze, zwykle następuje samoistne wydalenie zarodka (poronienie). W przypadku poronienia zatrzymanego ciężarna otrzymuje specjalne środki, które wywołują skurcze. Inną stosowaną metodą jest zabieg łyżeczkowania.
Obumarcie płodu po 22 tygodniu ciąży wiąże się z indukcją porodu. Wywołanie porodu polega na podawaniu ciężarnej oksytocyny. Cesarskie cięcie wykonuje się w przypadku nieprawidłowego ułożenia płodu lub w innych okolicznościach uniemożliwiających bezpieczny poród naturalny.
Wewnątrzmaciczne obumarcie płodu – groźne powikłania dla matki
Tkanki martwego płodu pozostające w organizmie matki to ogromne niebezpieczeństwo dla jej życia. Zatruwają organizm, a nieusunięte przez dłuższy czas prowadzą do sepsy. Zalegający w macicy płód może ostatecznie spowodować wstrząs septyczny i śmierć. Równie groźny dla kobiety jest zgon jednego z płodów w ciąży mnogiej. Wówczas kobieta znajduje się pod stałą opieką medyczną, a lekarz decyduje o tym, kiedy wykonać cesarskie cięcie.
Obumarcie płodu: niezbędne badania
Zarówno po poronieniu na początku ciąży, jak i urodzeniu martwego dziecka, należy wykonać badania, które pomogą znaleźć przyczynę obumarcia płodu. Diagnostyka po obumarciu ciąży obejmuje badania histopatologiczne, genetyczne oraz anatomiczne. Warto wykonać również badania pod kątem infekcji, które zwiększają ryzyko utraty ciąży (m.in. toksoplazmoza, różyczka). Kilka miesięcy po poronieniu lekarz zaleca zwykle zrobienie badań hormonalnych i genetycznych rodziców.
Źródło: mp.pl, fundacjarodzicpoludzku.pl, jkalinka.pl, poronilam.pl
Tu się dzieje
