Oceń
Hasło: cholina. Coś ci to mówi? Z badań wynika, że niewiele kobiet wie o właściwościach choliny oraz jej wpływie na ciążę i rozwój dziecka. Z tego względu większość ciężarnych nie spożywa zalecanej ilości 450 mg dziennie tej substancji. O jej uzupełnianie należy dbać, cholina ma bowiem niezwykle korzystny wpływ na rozwój płodu na etapie życia płodowego i w okresie intensywnego wzrostu.
Cholina (inaczej witamina B4) należy do związków chemicznych o potencjale epigenetycznym, czyli takich, które ze względu na możliwość modulowania aktywności genów mają korzystny wpływ na zdrowie matki i płodu. Poza choliną, takie możliwości ma na przykład dużo bardziej znany kwas foliowy, selen i witaminy z grupy B, a także kwas dokozaheksaenowy (DHA).
Zobacz także: Które witaminy warto dodatkowo przyjmować podczas ciąży?
Co dobrego daje cholina?
Cholina pełni niezwykle ważną funkcję w organizmie. Potrafi spowodować ''wyciszenie'' pewnych genów i wzmocnienie innych, do których się nie przyłącza. Ma zatem istotny wpływ na modulowanie genów i staje się pewnego rodzaju reżyserem nowego życia.
Witamina B4, czyli cholina, wpływa korzystnie na rozwój płodu i łożyska, a także prawidłowe funkcjonowanie wątroby matki. Wchodzi w skład błon komórkowych i z tego względu odpowiada za przewodzenie sygnałów pomiędzy komórkami i pośredniczy w dostarczaniu DHA (kwasu tłuszczowego z grupy omega-3) do płodu. Usprawnia również przepływ krwi i obniża poziom kortyzolu, co zmniejsza ryzyko występowania u dziecka chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca i otyłość w przyszłości.
Odpowiedni poziom choliny ma kluczowe znaczenie w podziałach komórkowych u rozwijającego się płodu. Zaburzenia tych podziałów są podłożem powstawania m.in. Zespołu Downa, którego ryzyko występowania zwiększa się nawet ośmiokrotnie w przypadku zaburzeń przetwarzania choliny w organizmie.
Cholina obniża również poziom homocysteiny, której wysokie stężenie może wpływać na zaburzenia wzrastania płodu, poronienia i porody przedwczesne. Eksperci na podstawie najnowszych doniesień wskazują na związek podwyższonego stężenia homocysteiny z występowaniem stanu przedrzucawkowego, wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu, a nawet obumarcia płodu i poronień nawykowych.
Cholina wpływa także na nieco bardziej skomplikowane, choć niezwykle ważne funkcje. Acetylocholina to cząsteczka, która oddziałuje na układ nerwowy, a cholina, jako produkt jej syntezy wpływa na tworzenie połączeń neuronowych i korzystnie oddziałuje na struktury mózgu, w tym hipokampa, ośrodka odpowiedzialnego za pamięć oraz orientację przestrzenną. Co niezwykle ważne, cholina, jako aktywny składnik cyklu folianów, umożliwia efektywną redukcję uszkodzeń DNA.
W skrócie: odpowiedni poziom choliny przed ciążą i w jej trakcie korzystnie wpływa na rozwój płodu i stan zdrowia matki. Natomiast zbyt niski poziom choliny może przyczyniać się do zaburzeń rozwoju dziecka.
Jak suplementować cholinę?
Cholinę można dostarczać do organizmu za pomocą gotowych suplementów. Jej niedobór można również uzupełniać odpowiednią dietą. Bardzo dobrym źródłem choliny są podroby, w tym wątróbka oraz jajka, a w zasadzie żółtka jaj. Cholinę zawierają także rośliny strączkowe, brokuły i orzechy.
- Cholina jest częściowo syntetyzowana w wątrobie, jak również jest dostarczana z pokarmu. Zapotrzebowanie na cholinę u kobiet w ciąży wzrasta do 450mg, co odpowiada spożyciu średnio 3-4 jajek dziennie. Badania epidemiologiczne wskazują, że 90 proc. kobiet nie spożywa dziennej zalecanej dawki choliny, dlatego wskazana jest jej suplementacja w dawce uzupełniającej wynoszącej około 125 mg - mówi Emilia Gąsińska, magister farmacji.
Rekomendacje wydane przez Insititute of Medicine dotyczące dziennego spożycia choliny mówią o 450 mg dla kobiet w ciąży oraz 550 mg choliny na dobę dla kobiet karmiących piersią. Niestety, szacuje się, że średnie spożycie choliny w diecie europejskich kobiet wynosi ok. 336 mg na dobę, czyli zbyt mało. Ponadto badania przeprowadzone w USA wykazały, że nawet 90 proc. kobiet w ciąży nie spożywa odpowiedniej dawki choliny, dlatego konieczna jest jej suplementacja w celu utrzymania jej odpowiedniego poziomu w organizmie, a tym samym zapewnienia dziecku prawidłowego rozwoju już na etapie prenatalnym.
- Zarówno skład jak i jakość suplementów jest bardzo ważna dla zdrowia dziecka i mamy. Cholina stanowi jedną z witamin z grupy B, a dla maksymalnego wsparcia rozwoju DNA płodu ważny jest również kwas foliowy, witamina B12 i witamina B6 wpływającą na obniżenie poziomu homocysteiny podnoszącej ryzyko utraty ciąży. Obok składu to jakość suplementu diety decyduje o jego bezpieczeństwie. Rzadko które suplementy diety posiadają badania potwierdzające ich jakość, np. przez badania ilościowe składników, jak również potwierdzające bezpieczeństwo, czyli potwierdzenie braku zawartości zanieczyszczeń mikrobiologicznych, metali ciężkich czy dioksyn. Te aspekty ważą na zdrowiu przyszłej mamy i jej potomstwa. Bezpieczeństwo to także brak niebezpiecznych dla dziecka substancji pomocniczych, takich jak np. czerwień allura, która może wykazywać działanie neurotoksyczne - stwierdza magister farmacji Emilia Gąsińska.
Suplementacja choliną powinna opierać się na właściwej dawce. Uważa się, że powinna wynosić minimum 125 mg, bo tyle brakuje kobietom codziennie po podsumowaniu różnych źródeł choliny w diecie. Ważne jest również wybieranie suplementów produkowanych przez firmy, które dbają o jakość i bezpieczeństwo swoich produktów. Produkty z choliną powinny posiadać certyfikaty potwierdzające najwyższą jakość produktu, gdyż suplementacja dotyczy szczególnie wrażliwej grupy pacjentek Czy cholinę można przedawkować?
- Cholina jest składnikiem bezpiecznym dla mamy i dziecka. Spożywana w bardzo dużych dawkach może wpływać na zmianę zapachu ciała. Jednak dotyczy to naprawdę bardzo wysokich dawek. Przeprowadzano nawet badania na dawkach 900 mg i były one dobrze tolerowane i bezpieczne - mówi Emilia Gąsińska.
Czy niedobór choliny jest groźny?
Naukowcy przestrzegają, że u kobiet w ciąży spożywających nieodpowiednią ilość choliny występuje większe ryzyko urodzenia dziecka z wadą cewy nerwowej. Wiąże się także niedobór choliny z występowaniem stanu przedrzucawkowego, a nawet przedwczesnego porodu.
U kobiet, które urodziły dziecko z zespołem Downa, stwierdzono m.in. zaburzenia aktywności enzymów szlaku choliny i betainy, ale także niedobory witaminy B12 czy kwasu foliowego. Choć nie jest to regułą, to liczne badania wykazały, że u kobiet ciężarnych z niedoborami choliny wynikającymi z genetycznych zaburzeń ryzyko wystąpienia zespołu Downa jest ośmiokrotnie wyższe.
Źródło: bakusiowo.pl; pulsmedycyny.pl/epigenetyka-a-dieta-co-warto-wiedziec-o-cholinie; pulsmedycyny.pl
Konsultacja: Mgr farmacji Emilia Gąsińska
Oceń artykuł
