Przepuklina brzuszna: jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie
Przepuklina brzuszna to stan przemieszczenia się narządów lub ich fragmentów w nieprawidłowe miejsce. Przepuklina powstaje wtedy, gdy narządy przemieszczają się poza jamę brzuszną, tworząc w innym miejscu specyficzne miękkie wybrzuszenie. Przepukliny brzuszne są jedną z częstszych chorób człowieka, choć nie każdy ma do nich skłonność. Dowiedz się, dlaczego tworzą się przepukliny i jak je leczyć.
Przepuklina brzuszna to przemieszczenie się narządów lub tkanek poza jamę ciała, w miejsca, w których nie powinny się naturalnie znajdować. Narządy lub tkanek przemieszczają się przez wykształcone wrodzone lub nabyte otwory.
Przepuklina może umiejscowić się tuż pod skórą i taką przepuklinę nazywa się zewnętrzną. Może też znajdować się w sąsiednich jamach ciała – jest to przepuklina wewnętrzna.
Najczęstszymi przepuklinami brzusznymi są: przepuklina pachwinowa (najczęstsza u mężczyzn), przepuklina pępkowa, przepuklina udowa, przepuklina w bliźnie pooperacyjnej.
Przepuklina brzuszna: przyczyny
Podstawowym czynnikiem prowadzącym do powstawania przepukliny jest osłabienie ściany jamy brzusznej. W niektórych obszarach ściana jamy brzusznej jest naturalnie słabsza, to jest między innymi pachwina. W tym miejscu, zwłaszcza u mężczyzn, najczęściej powstaje przepuklina.
Innym czynnikiem, który wpływa na powstawanie przepukliny, jest zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej. Kiedy rośnie ciśnienie? Głównie w czasie wysiłku fizycznego, na przykład podczas podnoszenia ciężarów, podczas kichania, silnego parcia na stolec. Wysokie ciśnienie powoduje, że jelita mocniej napierają na ścianę jamy brzusznej od wewnątrz, jeśli w miejscu napierania ściana brzucha jest osłabiona, to może dojść do „wypchnięcia” zawartości brzucha w takie miejsce – to jest właśnie przepuklina.
Warto wiedzieć, że intensywne uprawianie sportu, zwłaszcza sportów siłowych, w tym podnoszenie ciężarów, może zwiększać ryzyko powstawania przepukliny. Nie dotyczy to wszystkich, ale u niektórych osób ze skłonnościami anatomicznymi do powstania przepukliny, intensywny wysiłek fizyczny może spowodować przyspieszenie powstania przepukliny.
Ćwiczenia fizyczne wzmacniają co prawda mięśnie brzucha, ale nie mają istotnego wpływu na stan powięzi brzusznej, a to właśnie ubytek w powięzi brzusznej, czyli najtwardszym elemencie ściany jamy brzusznej, jest istotą przepukliny. Ćwiczenia nie wzmacniają zatem powięzi, zwiększają natomiast ciśnienie w jamie brzusznej, co stwarza większe ryzyko rozwoju przepukliny.
Ryzyko przepukliny zwiększają także: przerost gruczołu krokowego, choroby jelita grubego, choroby płuc i inne choroby przebiegające z uporczywym kaszlem.
Przepuklina brzuszna: objawy
Bez względu na umiejscowienie przepuklinę brzuszną charakteryzuje ten sam zestaw objawów.
Objawy przepukliny brzusznej:
- miękki guz (wybrzuszenie) w miejscu przepukliny, który początkowo daje się odprowadzić do jamy brzusznej;
- ból, uczucie ciągnięcia, pieczenie w czasie uciskania guza;
- promieniujący ból i dyskomfort podczas wysiłku fizycznego, kaszlu, napinania mięśni i wypróżniania się.
Przepuklina brzuszna: diagnozowanie
Diagnostyka w przypadku przepukliny brzusznej jest stosunkowo prosta. Zazwyczaj pacjent zgłasza się do lekarza z powodu miękkiego guza w okolicy pępka, w pachwinie lub w mosznie. Guz pojawia się zwykle w czasie wzrostu ciśnienia, po kichnięciu, podczas parcia na stolec, w czasie siedzenia i ustępuje po obniżeniu ciśnienia w jamie brzusznej lub daje się ręcznie do niej odprowadzić.
W celu potwierdzenia diagnozy wykonuje się badanie USG, które uwidacznia zawartość przepukliny, to zwykle wystarczy, by potwierdzić przepuklinę zewnętrzną. Diagnozowanie przepukliny wewnętrznej jest bardziej skomplikowane, konieczne jest bowiem zebranie szczegółowego wywiadu, przeprowadzenie ręcznego badania oraz USG lub innych badań obrazowych.
Przepuklina brzuszna: leczenie
Przepuklinę brzuszną leczy się operacyjnie, to jedyna skuteczna metoda leczenia. Przepuklinę trzeba leczyć, bo jest to stan nieprawidłowy, który może prowadzić do rozwoju groźnych powikłań.
Operacja ma na celu wprowadzenie narządów na właściwe miejsce i naprawienie ubytku w ścianie jamy brzusznej, by zapobiec nawrotowi przepukliny. Istnieje kilka metod operowania przepuklin, a o sposobie leczenia decyduje lekarz na podstawie stanu zdrowia pacjenta i innych indywidualnych kryteriów.
Przepuklina brzuszna: powikłania
Powikłaniem przepukliny brzusznej może być uwięźnięcie jej zawartości, co może następnie prowadzić do upośledzenia ukrwienia jej zawartości, martwicy, sepsy i nawet zgonu.
Powikłaniem po operacji przepukliny może być krwiak, ropień, dolegliwości bólowe. U niektórych przepuklina nawraca, nawet po wcześniejszej operacji.
Tu się dzieje
