Nadciśnienie płucne zabija po cichu. Objawy, leczenie, rokowanie
Nadciśnienie płucne to stan, który rozwija się w przebiegu różnych chorób. Ponieważ nie daje charakterystycznych objawów, diagnostyka zajmuje nawet kilka lat.

Nadciśnienie płucne to nieprawidłowy wzrost ciśnienia w tętnicy płucnej, który może wystąpić w przebiegu chorób serca, płuc oraz naczyń płucnych. Wyróżnia się pięć grup nadciśnienia płucnego. Dwie najbardziej powszechne to TNP i CTEPH.
Nadciśnienie płucne - rodzaje
Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne, w zależności od przyczyn, wyróżnia pięć grup nadciśnienia płucnego:
- Tętnicze nadciśnienie płucne (TNP): dziedziczne, związane z chorobami tkanki łącznej, związane z zakażeniem wirusem HIV, nadciśnieniem wrotnym i wadami wrodzonymi serca, wywołane przez leki lub toksyny, idiopatyczne (bez ustalonej przyczyny).
- Nadciśnienie płucne spowodowane chorobą lewej części serca.
- Nadciśnienie płucne w przebiegu chorób płuc i/lub hipoksji.
- Przewlekłe zakrzepowo-zatorowe nadciśnienie płucne (CTEPH) i inne zwężenia tętnic płucnych.
- Nadciśnienie płucne o niewyjaśnionym i/lub wieloczynnikowym patomechanizmie.
Nadciśnienie płucne TNP
Nadciśnienie płucne TNP to tętnicze nadciśnienie płucne. Przyczyną jest zwężanie się i zamykaniu się tętniczek płucnych w wyniku skurczu lub nadmiernego namnażania się komórek tworzących ścianę tętnicy płucnej. Rocznie diagnozę słyszy około 1200 osób w Polsce.
Nadciśnienie płucne CTEPH
Nadciśnienie płucne CTEPH to przewlekłe zakrzepowo-zatorowe nadciśnienie płucne. Rozwija się u 3-4% pacjentów, którzy przeszli ostrą zatorowość płucną. Przyczyną jest nierozpuszczenie się wszystkich skrzeplin. Rocznie w Polsce rozpoznawane jest ok. 200-300 nowych przypadków.
Nadciśnienie płucne - objawy
Nadciśnienie płucne nie daje charakterystycznych objawów, stąd opóźnienia w postawieniu diagnozy. Rozpoznanie tętniczego nadciśnienia płucnego TNP zajmuje kilka-kilkanaście miesięcy. W przypadku nadciśnienia płucnego zakrzepowo-zatorowego CTEPH proces postawienia diagnozy trwa nawet 4 lata.
Objawy nadciśnienia płucnego:
- zadyszka nawet przy niewielkim wysiłku,
- osłabienie,
- duszność,
- pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego,
- w dalszym stadium: powiększenie obwodu brzucha i podudzi.
Nadciśnienie płucne - leczenie
Leczenie nadciśnienia płucnego uzależnione jest od przyczyn. W terapii tętniczego nadciśnienia płucnego TNP zarejestrowane są cztery leki. Podstawą leczenia jest łączenie dwóch-trzech preparatów. Jest też nowy lek w zastrzyku, który podaje się co 3 tygodnie.
W terapii nadciśnienia płucnego zakrzepowo-zatorowego CTEPH stosowane są trzy metody: leczenie kardiochirurgiczne, balonowa plastyka tętnic płucnych oraz farmakoterapia. Wszyscy chorzy wymagają leczenia przeciwzakrzepowego.
Nadciśnienie płucne - rokowanie
Nadciśnienie płucne to podstępny zabójca. Średnia przeżywalność pacjentów z nieleczonym TNP to 3 lata. W przypadku leczonego TNP więcej niż 3 lata przeżywa 70% pacjentów.
Zalecenia dla pacjentów z TNP:
- Zalecane jest szczepienie przeciw grypie i szczepienie przeciw pneumokokom.
- Przeciwwskazany jest nadmierny wysiłek fizyczny.
- Przed podróżą samolotem należy spotkać się z lekarzem.
- Pacjentki z TNP powinny unikać ciąży.
Wyniki leczenia CTEPH są bardzo dobre. Natomiast nieleczone nadciśnienie płucne zakrzepowo-zatorowe w ciągu kilku miesięcy prowadzi do rozwoju prawokomorowej niewydolności serca.
Źródła: "Nadciśnienie płucne" prof. dr hab. n. med. Grzegorz Kopeć, Ośrodek Chorób Krążenia Płucnego, Klinika Chorób Serca i Naczyń, IK UJ CM, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II, mp.pl; PAP