Oceń
Nietrzymanie moczu (NTM) to mimowolne, niekontrolowane oddawanie moczu, co prowadzi do częściowego lub całkowitego opróżniania pęcherza. Zdarza się, że ,,popuszczanie'' pojawia się wyłącznie z wyniku dużego wysiłku lub kichnięcia, ale w niektórych przypadkach mocz może wypływać w dużych ilościach w różnych okolicznościach i w sposób niekontrolowany.
Wbrew pozorom nietrzymanie moczu nie dotyczy tylko starszych kobiet, choć panuje takie przekonanie. Nietrzymanie moczu zdarza się w każdym wieku, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Jednak częściej ten problem dotyka osób starszych, występuje też częściej u kobiet (nawet u 1 na 5 kobiet po 40. roku życia). Szacuje się, że po 80 roku życia na nietrzymanie moczu cierpi połowa kobiet i jedna trzecia mężczyzn. Niestety, statystyki pokazują, że tylko co druga osoba z nietrzymaniem moczu zgłasza się po pomoc do lekarza.
Zagrożenie wystąpieniem nietrzymania moczu rośnie wraz z wiekiem i ilością przebytych ciąż. Nietrzymaniu moczu sprzyja także menopauza, otyłość, przewlekłe zaparcia i przebyte operacje ginekologiczne, a zazwyczaj większość tych czynników nakłada się na siebie.
Mężczyźni zmagają się z nietrzymaniem moczu najczęściej z powodu przerostu i chorób gruczołu krokowego (prostaty) i związanym z tymi chorobami leczeniem chirurgicznym.
Objawy nietrzymania moczu
Nietrzymanie moczu objawia się jego mimowolnym wypływaniem. Może pojawiać się częsta potrzeba oddania moczu, nawet tuż po wyjściu z toalety. Mocz wypływa większym strumieniem lub w niewielkich ilościach, ale cechą charakterystyczną jest brak hamulca, czy niemożność powstrzymania moczu.
Zazwyczaj nietrzymanie moczu rozwija się stopniowo. Początkowo pojawiają się problemy z ,,popuszczaniem'' przy wysiłku, podczas śmiechu, kaszlu czy kichania. Jednak nieleczone zaburzenie może powodować ogromne problemy w życiu codziennym. Wypływający mimowolnie mocz zmusza do częstych zmian bielizny, stosowania wkładek, podpasek, a nawet pieluch. Ma nieprzyjemny zapach, który powoduje wstyd i często spycha na margines. Nietrzymanie moczu powoduje u wielu osób izolację z życia towarzyskiego.
Zobacz także
Przyczyny nietrzymania moczu
Nietrzymanie moczu może mieć różne przyczyny. Może być spowodowane chorobami układu nerwowego, na przykład brakiem kontroli nad odruchem opróżniania pęcherza, ale najczęściej przyczyną są zaburzenia w obrębie różnych odcinków dróg moczowych.
Aby zrozumieć, skąd się bierze nietrzymanie moczu, warto zrozumieć, na czym polega cały proces prowadzący do oddawania moczu. Produkowany przez nerki mocz spływa do pęcherza moczowego i stopniowo go wypełnia. Chociaż moczu w pęcherzu jest coraz więcej, to jest on powstrzymywany przez mięśnie dna miednicy, które otaczają cewkę moczową i zaciskają ją nie dopuszczając do wypływania moczu. Gdy pęcherz jest pełny, do mózgu dociera sygnał, który wpływa na pojawienie się potrzeby oddania moczu. Następnie mózg wysyła sygnał do mięśni miednicy, które rozluźniają się, a mięśnie pęcherza ulegają skurczowi, co prowadzi do wydalenia moczu.
Zaburzenie tego procesu na którymś z odcinków może powodować nieprawidłowości. Bardzo często nietrzymanie moczu jest wynikiem osłabienie mięśni dna miednicy (wysiłkowe nietrzymanie moczu), które kontrolują cewkę moczową i dbają o to, żeby była zamknięta. Gdy mięśnie wiotczeją i stają się słabsze, pojawia się problem z niekontrolowanym wypływaniem moczu.
WYRÓŻNIA SIĘ TRZY TYPY NIETRZYMANIA MOCZU:
Wysiłkowe nietrzymanie moczu: powodowane najczęściej rozluźnieniem mięśni dna miednicy, które przestają prawidłowo zaciskać cewkę moczową. Mocz wypływa z pęcherza, gdy rośnie w nim ciśnienie, a to powodowane jest zazwyczaj wysiłkiem fizycznym, ćwiczeniami, śmiechem, kaszlem czy kichaniem.
Przypadłość dotyczy zazwyczaj kobiet przechodzących klimakterium, czyli okres prowadzący do menopauzy. Bezpośrednią przyczyną jest w tym przypadku obniżenie poziomu estrogenu. Hormon ten utrzymuje narządy płciowe we właściwym miejscu i dba o to, aby funkcjonowały prawidłowo. Zanik estrogenu powoduje opadnięcie układu rozrodczego, a więc i cewki moczowej. Stąd właśnie późniejsze problemy z NTM.
Jednak zwiotczenie mięśni dna miednicy może dotyczyć również młodszych kobiet po ciąży. Mięśnie zostają uszkodzone podczas porodu. Zazwyczaj ginekolodzy umieją przeprowadzić poród tak, aby do tego nie doszło. Niestety, nieprzewidziane okoliczności, takie jak bardzo duża główka dziecka, złe ułożenie lub poród kleszczowy, mogą sprawić, że umiejętności lekarza nie wystarczą i dojdzie do uszkodzenia mięśni dnia miednicy.
Nietrzymanie moczu z naglącym parciem: spowodowane jest nieprawidłową, nadmierną pracą mięśni pęcherza moczowego. Charakteryzuje się występowaniem silnej, naglącej potrzeby oddania moczu i już w ciągu kilku sekund dochodzi do jego niekontrolowanego wypływania. Do nietrzymania moczu z naglącym parciem dochodzi wtedy, gdy pęcherz kurczy się zbyt wcześnie i nagle, zanim zostanie wypełniony i zanim otrzyma odpowiedni sygnał z mózgu.
Do nietrzymania moczu z naglącym parciem dochodzi w momencie zmiany pozycji ciała, przy dźwięku cieknącej wody, w trakcie stosunku płciowego. Ten typ nietrzymania moczu może być powodowany zapaleniem pęcherza, chorobami neurologicznymi (np. choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane), choroby gruczołu krokowego u mężczyzn. Niestety, w wielu przypadkach przyczyna takiego zachowania pęcherza nie jest znana i wtedy lekarz rozpoznaje tzw. zespół nadpobudliwego pęcherza.
Nietrzymanie moczu z powodu przepełnienia pęcherza: powodowane jest przeszkodą utrudniającą odpływ moczu z pęcherza, który jest przepełniony i bardzo rozciągnięty. Z tego powodu mocz stale lub okresowo wycieka.
Ten typ nietrzymania moczu występuje najczęściej u mężczyzn z powiększoną prostatą, ale może pojawiać się także u osób, które świadomie unikają regularnego opróżniania pęcherza.
Nietrzymanie moczu nie jest normalną dolegliwością podeszłego wieku. Należy zawsze dążyć do wykrycia przyczyny nietrzymania moczu i wdrożenia prawidłowego leczenia. W razie wystąpienia objawów należy zgłosić się do urologa lub ginekologa (w przypadku kobiet).
Nietrzymanie moczu może także występować czasowo z powodu zapalenia pęcherza, stosowania niektórych leki moczopędnych lub rozluźniających mięśnie, wypijania dużej ilości napojów alkoholowych i zawierających kofeinę, które działają moczopędnie.
Rozpoznanie (diagnoza) nietrzymania moczu
U kobiet wykonuje się badanie ginekologiczne, a u mężczyzn badanie prostaty. Przeprowadza się także badanie ogólne moczu, podstawowe badania krwi i badanie USG układu moczowego, w tym pęcherza (gdy jest pełny oraz po opróżnieniu).
Najwięcej informacji o zaburzeniach czynności pęcherza dostarcza badanie urodynamiczne.
Skuteczne leczenie nietrzymania moczu
Sposób leczenia nietrzymania moczu zależy od rodzaju i zaawansowania dolegliwości. Lekarz zawsze stara się ustalić przyczynę zaburzenia i usunąć ją w miarę możliwości, na przykład leczenie zapalenie pęcherza moczowego, przerostu prostaty.
Niezależnie od metody leczenie, dobre efekty przynosi zmiana stylu życia. Rezygnacja ze spożywania kofeiny, alkoholu i innych napojów oraz produktów moczopędnych. Podstawą jest także utrzymywanie odpowiedniej masy ciała, po nadwaga i otyłość sprzyjają nietrzymaniu moczu.
ĆWICZENIE MIĘŚNI KEGLA: to podstawa leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu. U Pań, u których mięśnie dna miednicy są osłabione, konieczne jest ich wzmocnienie.
Istnieje wiele sposobów na ćwiczenie mięśni dna miednicy i nie wymagają one specjalnego przygotowania. Należy jednak pamiętać, że ćwiczenia trzeba wykonywać regularnie, co najmniej 3 razy dziennie przez co najmniej 3 miesiące. Dopiero po takim okresie można oczekiwać poprawy.
Ćwiczenia polegają na napinaniu właściwych mięśni. Siedząc z lekko rozsuniętymi kolanami, należy wyobrazić sobie, że w trakcie oddawania moczu próbujemy czynność przerwać, tj. zatrzymać strumień moczu zaciskając mięśnie. To właśnie te mięśnie ,,tam w środku'' trzeba ćwiczyć poprzez regularne ich zaciskanie i odpuszczanie.
Ćwiczyć można także w pozycji stojącej, siedzącej lub leżącej z lekko rozsuniętymi kolanami. Licząc do pięciu, powoli, należy maksymalnie mocno napinać mięśnie dna miednicy, a następnie je rozluźnić. Czynność trzeba powtórzyć 4—5 razy, a następnie wykonać ćwiczenie szybko, licząc do 2 i powtarzając 4—5 razy.
Należy wykonywać na zmianę serie wolne i szybkie przez 5 minut co najmniej 3 razy dziennie, stopniowo wydłużając skurcze wolne do ok. 10 sekund
Najlepsze wyniki można osiągnąć, ćwicząc ok. 6-10 razy dziennie w różnych pozycjach i w różnym tempie. Po pewnym czasie zaciskanie mięśni staje się tak naturalne, że ćwiczenia można wykonywać w różnych miejscach: siedząc w pracy, gotując obiad, czy oglądając film.
LECZENIE CHIRURGICZNE: stosuje się najczęściej w przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu. Do najskuteczniejszych metod chirurgicznego leczenia nietrzymania moczu zalicza się na przykład zabiegi podwieszenia szyi pęcherza moczowego oraz operacje pętlowe.
Nietrzymanie moczu z powodu przepełnienia pęcherza wymaga leczenia nastawionego na ułatwienie odpływu moczu z pęcherza poprzez usunięcie przeszkody (np. operacja prostaty) lub wprowadzenie cewnika do pęcherza.
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE: odpowiednie leki stosuje się w przypadkach, gdy trening pęcherza okazał się nieskuteczny. Leczenie farmakologiczne może mieć różne skutki uboczne i nie jest odpowiednie dla każdego, dlatego o konieczności wdrożenia tego typu leczenia zawsze decyduje lekarz w porozumieniu z pacjentem.
Zobacz także
Źródło: mp.pl
________
zdrowie.radiozet.pl/nk
Oceń artykuł
