Bóle stawów: nie tylko w chorobie reumatycznej. Jakie są przyczyny bólu?
Ból stawów zaliczany jest do najczęściej występującym dolegliwości. To ból obejmujący stawy, pojawiający się bez wyraźnej przyczyny lub po wysiłku fizycznym. Przyczyn bólu stawów jest wiele: od choroby zwyrodnieniowej stawów do urazów powstających po ćwiczeniach. To dolegliwość szczególnie często dotykająca seniorów. Sprawdź, jakie są przyczyny bólu stawów.
Bólem stawów nazywamy ból zlokalizowany w obrębie jednego lub kilku stawów wynikający z patologii stawu lub otaczających go struktur. Ból stawów może pojawiać się na skutek nadmiernej aktywności fizycznej, urazu stawu lub jako objaw konkretnej choroby.
Ból stawów nie jest chorobą samą w sobie, a zaledwie symptomem. Może mieć podłoże zapalne (związane z toczącym się w tkankach stawu stanem zapalnym) oraz niezapalne (wywołane na przykład uszkodzeniem mechanicznym).
Ból pojawia się najczęściej na skutek przeciążenia otaczających staw struktur, ścięgien, wiązadeł, torebek stawowych w wyniku ćwiczeń lub pracy fizycznej. Ból stawów jest dolegliwością nękającą często osoby starsze, których dotyka choroba zwyrodnieniowa stawów.
Sam ból stawów jest dosyć często występującą dolegliwością. Jeśli nie jest uciążliwy i ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni, to prawdopodobnie nie świadczy o rozwoju poważnej choroby. To ból występujący regularnie, dokuczliwy, któremu towarzyszy unieruchomienie stawu lub inne poważne symptomy, powinien być jak najszybciej konsultowany z lekarzem.
Przyczyny bólu stawów
Ból stawów obejmuje najczęściej kolana, nadgarstki, barki, stawy skokowe, biodra i drobne stawy palców. Bóle przewlekłe są wskazaniem do wizyty u lekarza, mogą bowiem świadczyć o toczącym się w organizmie procesie zapalnym, chorobie ogólnoustrojowej lub wirusowej.
Ból może być miejscowy, obejmuje wtedy konkretny staw i objawia się zaczerwieniem lub opuchlizną. Jego przyczyną jest zazwyczaj uraz — złamanie lub skręcenie. Ból może także obejmować więcej stawów, co wskazuje najczęściej, że przyczyna dolegliwości jest znacznie poważniejsza.
GRYPA (INFEKCJA WIRUSOWA): ból stawów nierzadko towarzyszy grypie, ale dolegliwości bólowe ustępują po wyleczeniu choroby.
CHOROBA ZWYRODNIENIOWA STAWÓW: osteoartroza to choroba, której charakterystycznym objawem jest ból stawów. Jest to też choroba, która może powodować kalectwo. Ból może dotyczyć tylko jednego lub wielu stawów. Charakterystyczny dla tej choroby jest tzw. ból startowy, czyli pojawiający się na początku wykonywania ruchu.
REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW (RZS): to choroba autoimmunologiczna o charakterze zapalnym. Najczęściej atakuje zwyrodnieniem i bólem drobne stawy rąk i nadgarstków. Nierzadko stanem zapalnym objęte są także ścięgna i pochewki ścięgien. Charakterystyczne dla choroby jest także zniekształcenie w obrębie stawów nadgarstków i rąk.
DNA MOCZANOWA: to choroba związana z zaburzeniami metabolizmu kwasu moczowego. Charakterystycznym objawem w zaostrzeniu choroby jest ostry ból jednego lub kilku stawów. Dotyczy to najczęściej palucha stopy (podagra), jednego ze stawów ręki (chiragra) lub stawu kolanowego (gonagra) oraz brakowego (omagra).
ŁUSZCZYCOWE ZAPALENIE STAWÓW: w przypadku tej choroby ból stawów pojawia się jako powikłanie po łuszczycy. Rozpoczyna się najczęściej stanem zapalnym drobnych stawów palców jednej dłoni. Często pojawiają się także zmiany skórne oraz zmiany na płytkach paznokci.
MŁODZIEŃCZE IDIOPATYCZNE ZAPALENIE STAWÓW: pojawia się najczęściej po 16. roku życia. Pierwszymi objawami są zaburzenia chodzenia. Stan zapalny atakuje kilka stawów, pojawia się ból i trwały obrzęk jednego ze stawów (najczęściej po dłuższym okresie).
Diagnozowanie bólu stawów
O postępowaniu diagnostycznym w bólu stawów decyduje lekarz. Jednak pierwszym podejmowanym przez lekarza krokiem jest zebranie wywiadu od pacjenta. W tym celu zadaje pytania dotyczące umiejscowienia bólu, czasu trwania dolegliwości, charakteru bólu (mechaniczny, zapalny), występujących równolegle chorób oraz towarzyszących dolegliwości.
Lekarz może następnie skierować pacjenta na badania laboratoryjne, do których należą na przykład morfologia krwi i OB. Dalsze postępowanie obejmuje także badania obrazowe, czyli RTG lub USG chorego stawu. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak punkcja stawu, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.
Postawienie właściwej diagnozy możliwe jest wyłącznie po zebraniu najważniejszych informacji dotyczących zdrowia pacjenta, a także po otrzymaniu wyników wszystkich zleconych badań.
Leczenie bólu stawów
Leczenie bólu stawów powinno odbywać się po ustaleniu jego bezpośredniej przyczyny. Metoda leczenia zależy od postawionej diagnozy, dlatego lepiej nie podejmować prób leczenia na własną rękę, bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Aby złagodzić ból stawów domowym sposobem, można
dostępne bez recepty (doustne lub do stosowania miejscowego), a także:
- Odciążyć staw: starać się zminimalizować aktywność stawu, którego dotyczy uczucie bólu, aby nie spowodować dalszych uszkodzeń. Po ustąpieniu silnego bólu lub po uzyskaniu zgody lekarza można zacząć wdrażać aktywność fizyczną mającą na celu wzmocnienie stawu i poprawę jego ruchomości.
- Stosować zimne okłady: okłady z lodu lub dostępne w aptece okłady wielorazowe pozwalają zmniejszyć objawy zapalenie stawu. Okłady należy przykładać nawet 2-3 razy dziennie po 15 minut.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Skontaktuj się z lekarzem, gdy ból stawów nie ustępuje, a wręcz się nasila. Pilnej konsultacji wymaga także obrzęk, zaczerwienienie i ocieplenie stawu, a także ograniczenie jego ruchomości. Niepokojący objawem jest ból stawów, który występuje lub nasila się w nocy, a także ograniczenie ruchomości stawu po przebudzeniu, które ustępuje dopiero po ok. godzinie. Wszelkie objawy towarzyszące bólowi stawów, takie jak: gorączka, uczucie osłabienia, ból mięśni utrata apetytu i zmniejszenie masy ciała, także wymagają pilnej konsultacji z lekarzem.
Źródło: lek. Zofia Guła, dr med. Mariusz Korkosz, Ból stawów, Medycyna Praktyczna (reumatologia.mp.pl)
mgr fizjoterapii Szymon Delikatny, Bóle stawów (wylecz.to/pl/choroby/uklad-kostno-stawowy)
Tu się dzieje
