Rwa barkowa (ramienna): gdzie boli? Objawy, leczenie, fizjoterapia
Nagły, narastający, bardzo silny ból barku może wskazywać na rwę barkową, zwaną też rwą ramienną. Ta legendarna przypadłość potrafi uprzykrzać życie. Większość osób po pierwszym ataku rwy barkowej przeżywa szok, bo dolegliwość jest tak niesamowita, że ciężko znaleźć dla niej wytłumaczenie. Skąd się bierze rwa barkowa? Jak rozpoznać jej objawy i do kogo zgłosić się po pomoc? Dowiedz się, jak postąpić, gdy zaatakuje rwa ramienna.

- Rwa barkowa (ramienna): objawy
- Rwa barkowa (ramienna): przyczyny
- Rwa barkowa (ramienna): badania
- Rwa barkowa (ramienna): leczenie
- Rwa barkowa (ramienna): ćwiczenia
Rwa barkowa (ramienna) należy do grupy korzeniowych zespołów bólowych, w której znajdują się też rwa kulszowa i rwa udowa. Charakteryzuje się bólem z odcinka szyjnego kręgosłupa promieniującym przez ramię do palców. Towarzyszy temu uczucie mrowienia, drętwienia, niedowład, osłabienie ręki i przykurcze mięśni kończyny górnej.
Rwa ramienna pojawia się znikąd. Chorzy, których zaatakuje ból, zachodzą w głowę, co jest jego przyczyną. Zaczynają analizować swoje postępowanie, próbują przypomnieć sobie sytuację, w której mogło dojść do nadwyrężenia kończyny lub upadku i złamania. Gdy trafiają do gabinetu specjalisty, ten zazwyczaj szybko orientuje się, że przyczyną bólu jest rwa ramienna. Po kilku ćwiczeniach, ruchach ręką i wywiadzie z pacjentem są w stanie ocenić pochodzenie bólu. Sama rwa ramienna jest jednak wyłącznie objawem, więc przyczyny tej dolegliwości należy szukać głębiej, zwykle w szyjnym odcinku kręgosłupa.
Rwa barkowa (ramienna): objawy
Objawem rwy ramiennej jest silny ból, który promieniuje od karku wzdłuż kończyny do palców i w drugą stronę aż do pleców, a niekiedy do łopatki oraz klatki piersiowej. Charakterystyczne dla rwy barkowej jest to, że ból występuje wyłącznie po jednej stronie ciała.
Ból może być tak silny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie, pacjenci opisują czasami, że nie są w stanie go znieść i mają wrażenie, że "wyjdą z siebie". Nie można się położyć, siedzieć, stać, żadna pozycja nie przynosi ukojenia. Boli nawet śmiech, oddech, kichanie i kaszel.
Po pewnym czasie kończyna słabnie, nie można np. otworzyć słoika lub butelki. Mogą też wystąpić zaburzenia czucia, drętwienie, mrowienie.
Rwa barkowa (ramienna): przyczyny
Przyczyną rwy barkowej (radikulopatii szyjnej) jest ucisk, występujący na obszarze gdzie przebiega dany nerw. Ucisk może dotyczyć korzeni nerwowych na odcinku szyjnym kręgosłupa, lub splotów nerwowych – w tym przypadku jest to splot barkowy (splot ramienny).
Najczęściej ucisk wywoływany jest przez zmiany zwyrodnieniowe w stawach międzykręgowych, w wiązadłach kręgosłupa lub w krążkach międzykręgowych. W wyniku zmian powstają narośla kostne (osteofity), które powodują długotrwały ucisk i ból
dyskopatia, w wyniku której krążek międzykręgowy uciska w odcinku szyjnym kręgosłupa. Z tego powodu pierwszym badaniem, jakie zleca specjalista, jest RTG kręgosłupa.
Inną przyczyną rwy ramiennej są przeciążenia po długotrwałej pracy fizycznej lub po sportowym wysiłku fizycznym. Wśród przyczyn rwy ramiennej wymienia się także: stany zapalne tkanek i ropnie, zmiany hormonalne, a także chorobę nowotworową.
Rwa ramienna jest częstym schorzeniem ludzi w różnym wieku. Czynnikiem ryzyka jest nieprawidłowa pozycja siedząca podczas wykonywania pracy, dlatego ból atakuje często osoby pracujące z komputerem - praca na kanapie, nieodpowiednie krzesło, wszystkie te elementy mogą przyczynić się do przeciążenia korzeni nerwowych.
Rwa barkowa (ramienna): badania
Ortopeda może poprosić pacjenta o wykonanie kilku łatwych ćwiczeń w pozycji siedzącej oraz na stojąco. U osób z rwą barkową można wtedy stwierdzić zwiększone napięcie i skrócenie mięśni szyjnych, ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego związane z bólem i przykurczem mięśni, zaburzenia czucia wzdłuż przebiegu zajętego nerwu, osłabienie odruchów, bolesność w dole. Pojawia się też objaw Bikelesa, czyli ból podczas prostowania zgiętego przedramienia, wcześniej podniesionej i odwiedzionej kończyny górnej.
W rozpoznaniu przyczyny rwy barkowej przydatne są badania kręgosłupa, głównie rentgen (RTG) oraz rezonans magnetyczny.
Rwa barkowa (ramienna): leczenie
Z rwą barkową nie ma żartów. Lepiej nie łudzić się, że ból przejdzie, bo ta dolegliwość ustępuje w długim okresie. Boleć może zatem przez tydzień, a nawet dłużej. Korzeniowe zespoły bólowe są częstą przyczyną nieobecności w szkole, w pracy, zmuszają do rezygnacji z przyjemności i spotkań towarzyskich. Najlepiej zgłosić się do lekarza ortopedy, jak tylko pojawi się ból i zacząć stosować odpowiednie leki. Farmakoterapia w przypadku rwy barkowej obejmuje niesteroidowe leki przeciwzapalne, środki obniżające napięcie mięśniowe, leki przeciwbólowe.
Leki to nie wszystko. Rwa barkowa lubi nawracać, zwłaszcza gdy przyczyną tej dolegliwości są problemy z kręgosłupem. Dlatego konieczna jest fizjoterapia, która obejmuje kinezyterapię, terapię manualną, metodę McKenziego, a także różnego rodzaju zabiegi fizykalne. Fizjoterapia ma na celu zwalczanie dolegliwości bólowych, przywracanie siły mięśniowej oraz zapobieganie nawrotom objawów.
Rwa barkowa (ramienna): ćwiczenia
Ćwiczenia łagodzące ból i zapobiegające jego nawracaniu, powinien ustalać fizjoterapeuta. Spotkania ze specjalistą od fizjoterapii są zwykle konieczne w przypadku osób, u których pojawiła się rwa barkowa. Istnieje jednak kilka łatwych ćwiczeń, które można wykonać w domu bez stosowania specjalistycznego sprzętu.
Ponieważ rwa ramienna, to częsty problem u osób pracujących przy komputerze, warto znać ćwiczenia, które w łatwy i łagodny sposób powodują odblokowanie obręczy barkowej. Można je wykonywać codziennie, należy jednak pamiętać, by skonsultować się z lekarzem. Każdy przypadek jest inny, więc sposób ćwiczeń powinien być dobrany indywidualnie.
Źródło: Klasyfikacja bólu (Classification of pain) - J. Wypyszewska, Z. Kopański, M. Kulesa-Mrowiecka, J. Rowiński, F. Furmanik, J. Tabak, K. Kieczka-Radzikowska, M. Liniarski. Journal of Clinical Healthcare 2/2018.