Zwyrodnienie stawu biodrowego zaczyna się bólu w pachwinie
Zwyrodnienie stawu biodrowego dotyczy zwykle osób powyżej 50. roku życia. Objawia się bólem w pachwinie i ograniczeniem ruchomości, co utrudnia chodzenie, zakładanie butów i wykonywanie innych codziennych czynności. O tym, jak rozpoznać i jak leczyć zwyrodnienie stawów pisze ortopeda lek. Mateusz Janik z Carolina Medical Center.

Zwyrodnienie to proces przedwczesnego zużywania się chrząstki stawu. Mechanicznie można to porównać do niszczenia rdzewiejącego zawiasu czy łożyska. Polega na zaburzeniu struktury i właściwości chrząstki.
Postępujący proces uszkadzania wywołuje zmiany warstwy podchrzęstnej stawu a w ostateczności zmiany kości i kształtu stawu. Zmiany te mogą dotyczyć każdego stawu, ale najczęściej pojawiają się w stawach bardziej obciążanych, takich jak np. biodrowe. Zmiany zwyrodnieniowe wywołują ból i doprowadzają do stopniowego usztywnienia stawu.
Objawy zwyrodnienia stawy biodrowego
Choroba często w początkowej fazie jest praktycznie bezobjawowa. Z reguły pierwszym objawem, który skłania nas do wizyty u lekarza, jest ból zlokalizowany w okolicy pachwiny. Może pojawić się uczucie przeskakiwania wewnątrz stawu oraz stopniowe ograniczenie zakresu ruchomości, odczuwalne podczas kucania, siadania czy wchodzenia po schodach. W większości przypadków nie jesteśmy w stanie uchwycić pierwotnej przyczyny choroby. Najczęściej jej rozwój jest wywołany wieloma czynnikami, np. podeszłym wiekiem, występowaniem choroby w rodzinie, nadwagą, urazami stawu, dysplazją wrodzoną czy sportem wyczynowym.
W typowym przebiegu, objawy zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego są dość charakterystyczne. Już na podstawie samego wywiadu lekarz może je podejrzewać. W czasie badania klinicznego lekarz określi lokalizacje bólu oraz ograniczenie zakresu ruchomości. Jest to potrzebne w celu potwierdzenia rozpoznania i określenia zaawansowania choroby.
Zmianom zwyrodnieniowym stawu biodrowego towarzyszą często inne schorzenia. Ból, który ogranicza możliwość poruszania się, sprzyja zanikom mięśni. Dolegliwości mogą wpływać na sposób poruszania, co dodatkowo może mieć wpływ na przeciążenie w okolicy kręgosłupa, stawów krzyżowo-biodrowych czy mięśni pośladkowych. Staramy się również wykluczyć inne przyczyny dolegliwości bólowych tej okolicy.
Rozpoznanie zwyrodnienia stawu biodrowego
Podstawowym badaniem obrazowym jest badanie RTG. Pozwala określić zaawansowanie zmian zwyrodnieniowych i zdecydować o rodzaju leczeniu. Dodatkowo może wyjaśnić niektóre wtórne przyczyny zmian zwyrodnieniowych, np. po przebytym urazie lub dysplazji stawu. W sytuacjach wątpliwych pomocne może być użycie badania MRI lub CT.
Leczenie zwyrodnienia stawu biodrowego
Zmiany zwyrodnieniowe są procesem nieodwracalnym i nie mamy skutecznej metody pozwalającej na przywrócenie stawu sprzed choroby.
Leczenie z reguły polega na łagodzeniu objawów oraz zahamowaniu postępu zmian. W początkowej fazie pacjenci bardzo dobrze reagują na rehabilitację, modyfikacje stylu życia lub warunków pracy. Zmiana aktywności fizycznej na mniej obciążającą stawy np. basen czy rower. Samo obniżenie masy ciała może przynieść zaskakujące efekty.
W razie zaostrzenia dolegliwości bólowych wskazanie jest użycie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Wykorzystuje się także iniekcje dostawowe np. z kwasu hialuronowego czy w przypadku zaostrzenia choroby z leków sterydowych tzw. blokady.
W zmianach zaawansowanych niepodatnych na leczenie zachowawcze wykonuje się endoprotezoplastykę stawu. Jest to zabieg polegający na usunięciu zniszczonego stawu i zastąpieniu go specjalnymi implantami. Bez wątpienia jest to poważna operacja, ale pozwalająca na powrót do życia bez dolegliwości bólowych. Istnieje wiele technik operacji. Jedną z nich jest kapoplastyka BHR pozwalająca na oszczędzanie dużej części kości wraz z szyjką kości udowej a usunięcie tylko uszkodzonej chrząstki z warstwą podchrzęstną. Nowoczesne implanty pozwalają na lepszą integrację z kością oraz wykazują dużo mniejszą podatność na zużycie. Istnieje już możliwość, wykonania przed operacją, na podstawie badania CT spersonalizowanej endoprotezy dopasowanej do kształtu i wielkości stawu pacjenta.
Specjalista: lek. Mateusz Janik, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu w Carolina Medical Center w Warszawie i Gdańsku