Kifoza i kifoza patologiczna: czym jest wygięcie kręgosłupa do tyłu?
Kifoza nie jest chorobą, jest to naturalna krzywizna kręgosłupa, charakteryzująca się jego wygięciem do tyłu. Kifoza fizjologicznie występuje na odcinku piersiowym i nie jest niczym niezwykłym. Patologię stanowią natomiast hyperkifoza piersiowa lub hypokifoza piersiowa, kifoza szyjna lub lędźwiowa, w których wygięcie kręgosłupa znajduje się w nieodpowiednim miejscu lub jest zbyt głębokie.

Kifoza (zwana także kyfozą) to
, którą charakteryzuje łukowate wygięcie kręgosłupa w stronę grzbietową, czyli ku tyłowi. Kifoza może być patologiczna, gdy jest pogłębiona, co znaczy, że kręgosłup jest zbyt mocno wygięty do tyłu.
Spis treści:
Kręgosłup dorosłego człowieka posiada swoje naturalne krzywizny, w tym fizjologiczne wygięcie w postaci kifozy piersiowej. Kręgosłup musi być odpowiednio „powyginany”, by móc znosić codzienne, czasami bardzo duże obciążenia. Dzięki swoim krzywiznom pozwala także człowiekowi zachować odpowiednią postawę.
Choć kifoza jest jedną z naturalnych krzywizn kręgosłupa (inną jest lordoza), to nie zawsze to skrzywienie jest odpowiednie. O patologicznej, czyli nieprawidłowej kifozie mówi się wtedy, gdy występuje w nieodpowiednim dla siebie miejscu (w odcinku szyjnym lub lędźwiowym) lub gdy jest pogłębiona (nadmierne wygięcie kręgosłupa).
- Prawidłowa, fizjologiczna kifoza piersiowa ma kąt od 20 do 40-45 stopni.
Przyczyny kifozy patologicznej
Kifozę pogłębioną nazywa się hiperkifozą lub okrągłymi plecami. To choroba postępująca stopniowo, prowadząca do nadmiernego wygięcia kręgosłupa ku tyłowi w odcinku piersiowym i krzyżowym.
Kifoza patologiczna występuje najczęściej pod postacią hiperkifozy lub hypokifozy piersiowej, ale może również obejmować odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Powstaje najczęściej w wyniku osteoporozy, a także krzywicy, skoliozy, choroby Scheuermanna, a nawet wad postawy i złych nawyków (długotrwałe przebywanie w zgarbionej pozycji). Przyczyną patologicznej kifozy mogą być także niektóre choroby neurologiczne, złamania trzonów kręgów, na przykład w przebiegu nowotworów czy gruźlicy.
- Kifozę młodzieńczą (choroba Scheuermanna)
- Kifozę pourazową (np. po złamaniach)
- Kifozę wrodzoną
- Kifozę powodowaną rozszczepem kręgosłupa
- Kifozę w chorobach układowych
- Kifozę w destrukcji zapalnej
Objawy kifozy patologicznej
Patologiczna kifoza to nadmierne, nienaturalne wygięcie kręgosłupa ku tyłowi, czyli w stronę grzbietową. Taka wada kręgosłupa powoduje deformację sylwetki i wymusza zwiększenie lordozy kręgosłupa, czyli wygięcia go w stronę brzuszną, a także przeniesienie siły obciążenia kręgów do przodu.
Patologiczna kifoza przyspiesza rozwój zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, jest również źródłem przewlekłego bólu (powodowanego nieodpowiednim obciążeniem), a w wielu przypadkach również postępującej trudności ze swobodnym poruszaniem się.
W patologicznej kifozie obserwuje się nienaturalnie zaokrąglone plecy, a w zaawansowanym stopniu garb.
- wysunięcie głowy do przodu;
- wysunięcie barków do przodu;
- zaokrąglenie ramion;
- zapadnięcie się klatki piersiowej;
- rozsunięcie i odstawanie łopatek.
Badaniem pozwalającym na zdiagnozowanie kifozy jest RTG kręgosłupa.
Leczenie kifozy patologicznej
Kifoza patologiczna prowadzi do zniekształcenia sylwetki. Nieleczona jest również przyczyną przewlekłych bólów kręgosłupa, zwyrodnienia kręgosłupa, a nawet powikłań płucnych i krążeniowych. Patologiczna kifoza predysponuje do powstawania zaburzeń neurologicznych, w tym nasilonych niedowładów lub porażenia kończyn. Dlatego nadmierne wygięcie kręgosłupa należy leczyć.
Leczenie patologicznej kifozy uzależnione jest od przyczyny jej powstania. Warunkiem skutecznego leczenia w każdym przypadku jest wczesna diagnoza nadmiernej kifozy, zanim dojdzie do utrwalonego usztywnienia. Podstawą leczenia jest rehabilitacja, w przypadku dzieci także gimnastyka korekcyjna i zmiana nawyków.
Zaleca się wykonywanie odpowiednich ćwiczeń korekcyjnych rozciągających mięśnie klatki piersiowej i wzmacniających mięśnie grzbietu, a także spanie na średnio miękkim materacu. W łagodzeniu bólu stosuje się środki przeciwbólowe i masaże klasyczne, wielu osobom pomaga także basen.
U osób, u których patologiczna kifoza wynika z deformacji bez złamań trzonów kręgów, stosuje się metody zachowawcze, w tym ćwiczenia korekcyjne, basen, masaże, a także gorset ortopedyczny. Konieczne jest także unikanie zbyt dużych obciążeń. Inaczej leczy się kifozę będącą wynikiem złamań trzonów kręgów. W takich przypadkach podstawą jest leczenie choroby, która wywołała złamanie, a następnie patologicznej kifozy piersiowej. W tym celu stosuje się głównie metody operacyjne.
Źródło: ortopeda.biz.pl; onkolmed.pl