,

Haluksy, czyli paluchy koślawe. Co jest przyczyną haluksów?

15.03.2018
Aktualizacja: 06.11.2020 11:57

Haluksy, czyli paluchy koślawe, to przypadłość dotykająca nawet 2-4 proc. populacji. Ta charakterystyczna deformacja stopy polega na bocznym odchyleniu palucha w stronę sąsiadujących palców. Pogłębiająca się deformacja prowadzi do poszerzenia i zniekształcenia stopy, jest też źródłem bólu i ogromnego dyskomfortu. Haluksy lepiej zacząć leczyć już na wczesnym etapie. Dzięki temu można uniknąć bolesnej operacji. Dowiedz się, jakie są przyczyny powstawania haluksów.

Haluksy, czyli paluchy koślawe. Co jest przyczyną haluksów?
fot. Shutterstock

Haluksy (paluchy koślawe) to deformacje stopy polegające na stopniowym, bocznym odchylaniu się palucha w stronę pozostałych palców stopy. Dochodzi w tym czasie także do odchylenia pierwszej kości śródstopia w kierunku przyśrodkowym, czemu towarzyszy poszerzenie i zniekształcenie całego stawu śródstopno-paliczkowego.

Rozwój haluksów jest stopniowy. Na początku pojawiają się niewielkie wybrzuszenia od strony małego lub dużego palca stopy. Z czasem deformacja może się pogłębiać i powiększać. To czas, kiedy pogłębianiu się deformacji towarzyszy ból i stan zapalny objawiający się zaczerwienieniem i ociepleniem okolicy palucha. Nieleczone paluchy koślawe w dużym stopniu uniemożliwiają normalne poruszanie się, sprawiają ból w czasie chodzenia, ograniczają aktywność fizyczną, determinują wybór obuwia, są także ogromnym defektem estetycznym, który nierzadko przysparza kompleksów.

Przyczyny haluksów: dlaczego powstają?

Przyczyn powstawania haluksów jest wiele. Ich rozrastanie się spowodowane jest głównie przez nieodpowiednie, zbyt ciasne i niewygodne obuwie. Wiadomo także, że do powstawania haluksów można mieć skłonności genetyczne, to znaczy, że najczęściej ta przypadłość występuje w bliskiej rodzinie.

Na powstawanie haluksów narażone są bardziej kobiety. Związane jest to ze słabszym aparat więzadłowym stopy kobiecej. To również kobiety częściej zakładają niewygodne obuwie, nie mówiąc już o noszeniu butów na wysokim obcasie. Ta przyczyna wymieniana jest jako jedna z bardziej prawdopodobnych. Już w XVIII wieku opisywano haluksy jako efekt noszenia obuwia na obcasie, które w tamtym czasie stały się modne. To buty na obcasie wymuszają przeciążenia przednich części stopy. Prowadzi to do poszerzenia przodostopia i obniżenia poprzecznego łuku stopy. Wąskie noski butów powodują dodatkowo zwiększony nacisk na paluch, który jest często po prostu stłoczony. Takie ułożenie stopy nie tylko przyczynia się do powstawania haluksów, ale pogłębia także deformację i prowadzi do miejscowego stanu zapalnego.

Najczęściej na powstanie palucha koślawego wpływa kilka czynników. Do przyczyn powstawania haluksów zalicza się także:

  • płaskostopie;
  • choroby reumatyczne;
  • przykurcz w obrębie ścięgna Achillesa;
  • nadmierna ruchomość pierwszej kości śródstopia;
  • patologia mięśnia piszczelowego tylnego;
  • uraz, wiotkość lub nadmierna długość palucha;
  • amputacja drugiego palca;
  • usunięcie trzeszczki przyśrodkowej.

Leczenie haluksów: jakie są dostępne metody?

Leczenie haluksów należy rozpocząć od zmiany obuwia na wygodne i odpowiednio szerokie. Buty należy dobrać do kształtu i wielkości deformacji, co ma na celu zmniejszenie nacisku na okolicę stawu śródstopno-paliczkowego palucha.

Metody nieoperacyjne leczenia haluksów:

  • Aparaty korygujące: pozwalają na złagodzenie miejscowego stanu zapalnego. Nie mają za to wpływu na zmniejszenie deformacji, nie hamują też rozwoju choroby.
  • Wkładki ortopedyczne: stosowane są w przypadkach, gdy powstawaniu haluksów sprzyja płaskostopie, koślawość stępu, objawy metatarsalgii.
  • Farmakoterapia: polega na miejscowym stosowaniu niesterydowych leków przeciwzapalnych, najczęściej w postaci żelu lub maści. Pozwala to zmniejszyć dolegliwości związane ze stanem zapalnym.
  • Fizjoterapia: zabiegi fizjoterapeutyczne, w tym jonofereza z zastosowaniem leków przeciwzapalnych, przynoszą ulgę w bólu.

Zobacz na obrazku, jak wygląda stopa z haluksami:

porównanie stopy zdrowej i z haluksem
fot. Shutterstock
Źródło: Shutterstock

Operacja haluksów: kiedy jest konieczna?

Wskazaniem do operacji jest pogłębianie się deformacji, która w pewnym momencie może utrudniać poruszanie. Głębokiej deformacji towarzyszy także ogromny ból i stan zapalny. Nie ma jednej metody operacji palucha koślawego, lekarz dobiera zazwyczaj odpowiednią metodę do potrzeb pacjenta, skali deformacji i towarzyszących dolegliwości.

Lekarz, kwalifikując pacjenta do operacji, zleca przeprowadzenie niezbędnych badań, przeprowadza także wywiad mający na celu ustalenie przyczyny powstania haluksów. Musi także poinformować o przebiegu samej operacji i możliwych powikłaniach. W wielu placówkach istnieje możliwość operacji dwóch stóp w tym samym czasie, jeśli haluksy dotyczą zarówno prawej, jak i lewej stopy.

Większość stosowanych obecnie metod operacyjnych umożliwia względnie szybki powrót do codziennej aktywność. Operacja nie oznacza już unieruchomienia w gipsie, daje natomiast szansę szybkiego powrotu do chodzenia. Trzeba natomiast pamiętać, że operacja palucha koślawego bez względu na metodę  jest bolesna. Po operacji konieczne jest chodzenie w specjalnym obuwiu nawet przez kolejne 4-5 tygodni.

Źródło: halluxmed.pl/Schorzenia/haluksy-paluch-koslawy; poradniastopy.pl/choroba-stop/paluch-koslawy/

Sandały na słupku, wybierz model w którym będziesz czuła się najlepiej

logo Tu się dzieje