Oceń
- Ból kręgosłupa doskwiera niemal każdej kobiecie
- Siedzenie jest zabójcze dla stawów
- Jakie zmiany stylu życia są konieczne?
- Co robić, gdy bolą kości i stawy?
Bóle kości i stawów, w tym głównie ból kręgosłupa, to przede wszystkim efekt złych nawyków, siedzącego stylu życia, niedoboru ruchu, nadmiernej masy ciała, a także stresu. Tylko co czwarta Polka (26 proc.) nie odczuwa dolegliwości kostno-stawowych – wynika z badania „Profilaktyka zdrowia kobiet”* zrealizowanego wiosną 2022 roku dla Gedeon Richter Polska. – Bóle kostno-stawowe są najczęstszą przyczyną wizyt u lekarzy POZ – przyznaje dr Paweł Olszewski, ortopeda i traumatolog. Warto pamiętać, że na takie schorzenia pracujemy od najmłodszych lat. Nigdy nie jest za późno, by zmienić swoje nawyki.
Ból kręgosłupa doskwiera niemal każdej kobiecie
Polkom najczęściej dokuczają bóle kręgosłupa (22 proc.). Ich częstość zwiększa się z wiekiem. Na bóle kręgosłupa narzeka aż 58 proc. kobiet powyżej 54. roku życia, ale także 14 proc. najmłodszych respondentek (18-24 lata). Te statystyki nie dziwią dr. Olszewskiego, który ostrzega: – W badaniach obrazowych kręgosłupa u większości 30-latków widać zmiany zwyrodnieniowe – mówi ortopeda. Na początkowym etapie mogą nie powodować żadnych dolegliwości, ale z czasem mogą pojawić się ból i sztywność, a w następnej kolejności objawów neurologicznych związanych z uciskiem na nerwy, które nierzadko wymagają operacji neurochirurgicznej. Do takiego stanu lepiej nie dopuścić!
– Pojawienie się nawracających bólów kręgosłupa to sygnał, że popełniamy jakiś istotny błąd związany w jego użytkowaniem – zwraca uwagę dr Olszewski. To może być niewłaściwa pozycja podczas pracy przy biurku, brak przerw podczas pracy lub schylanie się przy podnoszeniu ciężkich przedmiotów czy dźwiganie zakupów w jednej ręce. Przyczyną bólów kręgosłupa, szczególnie w odcinku szyjnym, może być także stres. – Pod wpływem stresu dochodzi do nadmiernego napięcia mięśni i powięzi, co może pociągać ze sobą stan zapalny oraz pojawienie się dolegliwości bólowych – wyjaśnia ortopeda.
Dobrze jest zaobserwować, w jakich okolicznościach pojawia się ból kręgosłupa i postarać się je wyeliminować, np. kucając przed podniesieniem ciężkiego przedmiotu. Należy też zadbać o tzw. higienę postawy, czyli zachowywanie właściwej pozycji podczas pracy siedzącej, robienie regularnych przerw i wykorzystywanie ich na ćwiczenia ruchowe.
Siedzenie jest zabójcze dla stawów
Natura zaprojektowała ludzki organizm do ruchu, tymczasem z raportu „Profilaktyka zdrowia kobiet” wynika, że kobiety większość czasu w ciągu dnia spędzają w pozycji siedzącej. Około 30 proc. kobiet siedzi przez 7-8 godzin, a 27 proc. przez 4-6 godzin dziennie. Przez 7-8 godzin w ciągu doby siedzi 33 proc badanych w wieku 18-24 lat i 36 proc. w wieku 25-34 lat.
Długotrwałe siedzenie jest bardzo niekorzystne dla narządu ruchu, sprzyja degeneracji chrząstki stawowej, która jest najsłabszym elementem w kolanie, biodrze czy kręgosłupie. – Chrząstka stawowa czerpie substancje odżywcze z płynu stawowego, który dociera do niej wyłącznie podczas ruchu. Długotrwały bezruch sprawia, że otrzymuje ich zbyt mało, a to sprzyja jej degeneracji i daje początek zwyrodnieniowej chorobie stawów – wyjaśnia dr Olszewski. – Bezruch negatywnie wpływa także na kondycję tkanek miękkich wokół stawu, sprzyja stanom zapalnym, których następstwem mogą być dolegliwości bólowe – tłumaczy lekarz. Choroba zwyrodnieniowa stawów ma charakter przewlekły. Nie da się jej wyleczyć, ale można spowolnić jej rozwój, poprawiając styl życia.
Jakie zmiany stylu życia są konieczne?
Osoby pracujące przy biurku mają szansę uniknąć dolegliwości kostno-stawowych lub je złagodzić dzięki codziennej umiarkowanej aktywności fizycznej. Z raportu wynika, że zdaje sobie z tego sprawę tylko część respondentek. Większość kobiet powyżej 54 lat (92 proc.) preferuje spacery, natomiast najmłodsze respondentki (18-24 lata) najczęściej praktykują ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie kręgosłupa (40proc.).
– Znacznie lepiej niż spacer działa uprawianie takich rodzajów aktywności fizycznej, które angażują wiele odcinków ciała i jednocześnie nie powodują dużych przeciążeń stawów, np. pływanie, aqua aerobic, nordic walking, narty biegowe, a także joga, pilates – wymienia dr Olszewski. – Bardzo dobrym rozwiązaniem jest też codzienne wykonywanie zestawu ćwiczeń wzmacniających i uelastyczniających konkretne grupy mięśni, najlepiej dobranych przez fizjoterapeutę. Optymalna dawka ruchu to 20-30 minut dziennie. Z punktu widzenia układu kostno-stawowego korzystniej jest ćwiczyć często z umiarkowaną intensywnością niż tylko od czasu do czasu, ale bardzo intensywnie.
Co robić, gdy bolą kości i stawy?
Gdy dolegliwości kostno-stawowe pojawiają się okazjonalnie, można próbować łagodzić je zażywając leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Jednak gdy ból nie mija pod ich wpływem, nasila się lub utrzymuje przez kilka dni, trzeba skontaktować się z lekarzem. – Bóle kostno-stawowe mogą być objawem choroby ogólnoustrojowej, np. zakaźnej, zapalnej czy autoimmunologicznej, albo urazu, który wymaga zaopatrzenia przez ortopedę – zwraca uwagę dr Olszewski. Przewlekłe zażywanie leków przeciwbólowych w takich przypadkach tylko opóźni postawienie diagnozy i wdrożenie właściwego leczenia.
– Jeśli przyczyną bólów kostno-stawowych okaże się choroba zwyrodnieniowa, bezpieczniej jest ją leczyć pod okiem lekarza, który przepisze odpowiednie leki łagodzące dolegliwości oraz skieruje na rehabilitację, która ma szansę poprawić funkcję stawów i jakość życia – mówi dr Olszewski.
Bardzo ważne zarówno w profilaktyce choroby zwyrodnieniowej, jak i jej leczeniu jest także zachowanie odpowiedniej diety, pozwalającej utrzymać właściwą masę ciała, co zapobiega przeciążaniu stawów.
----------------------
* Raport „Profilaktyka zdrowia kobiet” powstał na podstawie badania, które przeprowadzono w marcu 2022 przez Mobile Institute na zlecenie firmy Gedeon Richter Polska. Badanie zrealizowano z wykorzystaniem metody CAWI (Computer-Assisted Web Interview) na Polkach w wieku powyżej 18 roku życia, N=1000.
Źródło: mat. pras. / konsultacja: dr Paweł Olszewski, ortopeda traumatolog
Oceń artykuł
Dzieje się
