Tak działa oko. Objawów pogorszenia wzroku lepiej nie lekceważyć
Zdolność widzenia jest dla nas czymś naturalnym, ale warto wiedzieć, jak działa narząd wzroku i jakie mechanizmy sprawiają, że widzimy dobrze. Kiedy zaczynamy widzieć niewyraźnie, jest to sygnał, że należy wybrać się do specjalisty. Metod korekcji wzroku jest kilka.

Wzrok to jeden z naszych najważniejszych zmysłów. Dobre widzenie jest kompleksowym procesem, który umożliwia nam przede wszystkim odpowiednia budowa oka. Kiedy zaczyna ona odbiegać od normy – wtedy mówimy o wadach wzroku. Wiedza o tym, jak zbudowane jest oko, może pomóc zrozumieć, jak przebiega proces widzenia i dlaczego czasem zaczynamy widzieć gorzej. Wzrok można skorygować – o jednej z nowoczesnych metod opowiada Piotr Toczołowski, optometrysta.
Jak działa oko?
Oko to jeden z najbardziej skomplikowanych narządów w organizmie. Odgrywa kluczową rolę w przetwarzaniu obrazów oraz utrzymaniu równowagi czy koordynacji ruchowej. Kształtem przypomina kulę i jest umieszczone w oczodole. Długość osiowa gałki ocznej mierzona od szczytu rogówki do bieguna tylnego wynosi około 23-24 mm, zaś waga: około 7-8 g. Składa się z błony zewnętrznej, środkowej i wewnętrznej. Wypełnione jest przeźroczystą substancją tzw. ciałem szklistym, które składa się z wody i kwasu hialuronowego oraz włókien kolagenowych.
Gałkę oczną, którą wspomagają mięśnie oraz dodatkowe narządy, takie jak gruczoły łzowe czy rzęsy, okalają 3 błony: siatkówka, naczyniówka oraz znajdująca się najbardziej na zewnątrz twardówka, przechodząca w przedniej części oka w rogówkę, przez którą promienie słoneczne wpadają do wnętrza oka. Ich dopływ do soczewki położonej za rogówką reguluje tęczówka wraz ze źrenicą, która dzięki mięśniom zwęża się lub rozszerza w zależności od ilości światła – im jest go więcej, tym bardziej źrenica się zwęża. Światło, wpadając do oka, dociera do soczewki, na której ulega załamaniu, po czym pada na siatkówkę i tworzy na niej obraz odwrócony. Następnie impulsy świetlne są przekazywane za pośrednictwem nerwu wzrokowego do mózgu – to tam tak naprawdę powstaje obraz, który widzimy.
Jakie są objawy wad wzroku?
Niestety, coraz częściej jakość naszego widzenia odbiega od normy. Wady wzroku, w szczególności krótkowzroczność, stają się chorobami cywilizacyjnymi. U osób z wadami wzroku proces powstawania obrazu wygląda nieco inaczej, niż u osoby dobrze widzącej.
- W przypadku krótkowzroczności promienie świetlne nie padają na siatkówkę, lecz skupiają się przed nią. Główną przyczyną tego zjawiska jest wydłużona gałka oczna lub duży kąt, pod którym światło załamuje się, wpadając do oka. W efekcie krótkowidz widzi niewyraźnie odległe przedmioty.
- W przypadku dalekowidzów jest odwrotnie – źle widzą z bliska, przede wszystkim ze względu na krótszą gałkę oczną, a także zbyt spłaszczoną rogówkę.
- Kolejną z powszechnych wad wzroku jest astygmatyzm, w którym wszystkie obszary są rozmazane – i daleko, i blisko – ponieważ obraz nie jest punktowo, czyli stygmatycznie, zobrazowany, a jest astygmatyczny.
Najczęstszymi objawami świadczącymi o spadku jakości widzenia jest mrużenie oczu, niewyraźne widzenie przedmiotów z daleka lub bliska (w zależności czy wadą jest krótkowzroczność czy dalekowzroczność) oraz bóle głowy.
Do jakiego specjalisty iść, gdy widzimy źle?
Kiedy tylko dadzą o sobie znać objawy, że widzimy źle, warto wybrać się do specjalisty okulisty lub optometrysty. Wykona on badania i dobierze odpowiednią metodę korekcji wady wzroku. Najczęściej są to okulary lub soczewki kontaktowe, których moc dobierana jest odpowiednio do wielkości wady.
– Jedną z nowoczesnych metod jest ortokorekcja. Pomaga pacjentom cierpiącym na krótkowzroczność oraz niewielki astygmatyzm, dobre widzenie w ciągu dnia dzięki specjalnym gazoprzepuszczalnym soczewkom ortokeratologicznym, które pacjent zakłada przed zaśnięciem. W trakcie snu soczewki zmieniają krzywiznę rogówki, która wraca do pierwotnego kształtu dopiero po kilkunastu godzinach od ich zdjęcia, dlatego w ciągu dnia widzi się prawidłowo. Kolejnej nocy należy powtórzyć tę czynność, żeby efekt został zachowany. Przy regularnym stosowaniu przy mniejszych wadach z czasem można zakładać soczewki rzadziej, np. 3-4 razy w tygodniu – tłumaczy Piotr Toczołowski, optometrysta Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.
Oko to nasze okno na świat. Nie zapominajmy, że nawet niewielka wada wzroku może spowodować dyskomfort w codziennym życiu. Dlatego warto pamiętać o regularnych wizytach u specjalisty okulisty lub optometrysty i zwracać uwagę na pierwsze symptomy świadczące o pogorszeniu widzenia.