Kurza ślepota jest szczególnie niebezpieczna u kierowców. Jak ją rozpoznać?
Kurza ślepota, inaczej ślepota zmierzchowa, to niebezpieczna dolegliwość, zwłaszcza u kierowców. Jak rozpoznać tę dolegliwość, jakie mogą być jej przyczyny i czy można ją wyleczyć?
- Kurza ślepota – co to za dolegliwość?
- Kurza ślepota – jakie są jej objawy?
- Jakie mogą być przyczyny ślepoty zmierzchowej?
- Czy ślepotę zmierzchową można leczyć?
Masz problem z widzeniem po zmierzchu lub w słabo oświetlonym pomieszczeniu? Masz wrażenie, że „skróciło się” pole Twojego widzenia? Prawdopodobnie cierpisz na kurzą ślepotę ( ślepota zmierzchowa). Jest to dolegliwość szczególnie niebezpieczna dla kierowców, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, gdy dzień staje się krótszy.
Kurza ślepota – co to za dolegliwość?
Kurza ślepota to potoczna nazwa dolegliwości związanej z pogorszeniem widzenia w warunkach słabego lub przyćmionego światła (większość ptaków, w tym kury, ma upośledzenie widzenia w warunkach słabego oświetlenia, stąd ta nazwa). Inne określenia tej dolegliwości to ślepota zmierzchowa lub nyktalopia. Jest ona efektem upośledzenia działania pręcików – jednego z elementów siatkówki oka.
W wielkim skrócie chodzi o to, że w siatkówce oka znajdują się dwa rodzaje komórek odpowiedzialnych za odbiór wrażeń wzrokowych: czopki i pręciki. Czopki umożliwiają widzenie kolorów w warunkach relatywnie dobrego oświetlenia, natomiast pręciki umożliwiają widzenie w gorszym oświetleniu. Aby to było możliwe, muszą one zawierać specjalny barwnik znajdujący się w ich wnętrzu. W przypadku pręcików substancją tą jest rodopsyna, która wraz z witaminą A uczestniczy w procesach biochemicznych umożliwiających odbiór obrazu. Jeśli więc dojdzie do upośledzenia działania pręcików, zaburzone zostaje widzenie o zmierzchu, w ciemności czy w pomieszczeniach ze słabym oświetleniem.
Kurza ślepota – jakie są jej objawy?
Ślepoty zmierzchowej nie należy bagatelizować, zwłaszcza gdy kierujemy samochodem. Na drodze dolegliwość ta jest nie tylko zagrożeniem dla nas samych, ale również dla innych kierowców. Jakie objawy mogą sugerować „kurzą ślepotę”? Wymienić można:
- słabsze widzenie po zmroku, zwłaszcza po przejściu z jasnego do ciemnego pomieszczenia (u kierowców na przykład po ekspozycji ma światła jadącego z naprzeciwka z samochodu),
- „zamglenie” oczu w porze wieczorowej, przy niedostatecznej ilości światła,
- podrażnienie i suchość oka (może być wynikiem niedoboru witaminy A).
Jeśli te objawy pojawiły się u nas, należy jak najszybciej zgłosić się do okulisty. To ważne, bowiem nieleczona ślepota zmierzchowa może doprowadzić do pogorszenia widzenia, a nawet do całkowitej utraty wzroku.
– Niektóre objawy „ślepoty zmierzchowej” możemy zaobserwować samodzielnie. Wśród symptomów należy wymienić pogorszenie jakości widzenia po zmroku czy w pomieszczeniach o słabszym świetle. Pacjent może również odczuwać zamglenie oczu, przy jednoczesnej suchości, zaczerwienieniu czy podrażnieniu oczu. Jak widzimy, niektóre objawy mogą być „mylące”, ponieważ nie są typowe tylko dla „kurzej ślepoty”. Często to schorzenie jest mylone z zaćmą lub krótkowzrocznością, a metody leczenia związane z tymi przypadłościami są zupełnie inne. Nawet niewielka, nieskorygowana wada wzroku może znacząco pogorszyć jakość naszego widzenia przy niedostatecznym oświetleniu. Dlatego tak istotna jest wizyta u specjalisty. Okulista przeprowadzi pogłębiony wywiad z pacjentem, a na jego bazie (i ewentualnych dodatkowych badań) oceni, czy faktycznie borykamy się ze ślepotą zmierzchową i w razie konieczności wdroży odpowiednie postępowanie medyczne, które pomoże wyleczyć lub zminimalizować dolegliwości – tłumaczy Grzegorz Romanik, optyk i optometrysta, ekspert Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej.
Jakie mogą być przyczyny ślepoty zmierzchowej?
Schorzeniem tym możemy być obarczeni genetycznie (wada wrodzona) – w takim przypadku pierwsze objawy zwykle pojawiają się w wieku około 20 lat (przede wszystkim zamglenie obrazu przy niedostatecznej ilości światła, często przy jednoczesnym podrażnieniu oka przez jego suchość).
Drugi powód to zbyt uboga dieta, zwłaszcza witaminy A i E. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że odpowiednia dieta jest kluczem do zdrowia, także zdrowia oczu. Niedobór niektórych składników mineralnych wpływa destruktywnie na siatkówkę oraz nerw wzroku, co ma bezpośrednie przełożenie na pojawienie się ślepoty zmierzchowej.
Czy można zapobiec tej chorobie? Ślepota zmierzchowa jest dolegliwością trudną do leczenia, więc lepiej jej zapobiegać. Po pierwsze niezwykle istotna jest odpowiednia podaż produktów mlecznych (twarogów, serów czy mleka). W codziennych posiłkach nie wolno zapominać również o rybach i jajach, które są bogatym źródłem witaminy A. Dużą część naszego pożywienia powinny również stanowić warzywa – zwłaszcza marchew, brokuły, pomidory czy czerwona papryka. Zalecane są również produkty bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, np. olej lniany.
Ślepota zmierzchowa może być również dolegliwością nabytą i pojawić się z powodu:
- odkładania się barwnika w siatkówce oka,
- uszkodzenia nerwu wzrokowego w wyniku urazu mechanicznego,
- rogowacenie rogówki czy spojówki (są one spowodowane niedoborem witaminy A),
- zwyrodnienie barwnikowe siatkówki.
Czy ślepotę zmierzchową można leczyć?
Ślepota zmierzchowa (kurza ślepota) jest dolegliwością nieodwracalną. Przynajmniej na razie medycyna nie zna sposobu na jej skuteczne wyeliminowanie. Dlatego, aby odpowiednio wcześnie wykryć tę chorobę, warto regularnie odwiedzać okulistę. Najważniejsze jest wykrycie pierwotnej przyczyny schorzenia. W tym celu wykonuje się oftalmoskopię, czyli badanie dna oka, badania elektrofizjologiczne, a także badania pola widzenia (perymetria), których celem jest monitorowanie choroby. Poza tym należy sprawdzić poziom witaminy A oraz glukozy we krwi.
Leczenie ślepoty zmierzchowej zależy od przyczyny choroby. Jeśli jest nią niedobór witaminy A, choremu podaje się ją doustnie lub domięśniowo. Ponadto stosuje się miejscowo leki nawilżające oko.
Jeśli mamy do czynienia z krótkowzrocznością zmierzchową, objawiającą się stosunkowo niedużą wadą przy słabym oświetleniu, można zastosować korekcję okularową soczewkami ujemnymi. Ta metoda daje poprawę widzenia.
W przypadku zaćmy konieczny jest zabieg operacyjny, podczas którego usuwane są mętne obszary soczewki oka, które zastępuje się soczewkami sztucznymi. Jeśli kurza ślepota jest wynikiem uwarunkowań genetycznych, nie jest możliwe jej wyleczenie.
Źródło: Krajowa Rzemieślnicza Izba Optyczna/ prof. Jerzy Szaflik/ pulsmedycyny.pl
Tu się dzieje
