Manicure hybrydowy grozi rakiem skóry. Polscy onkolodzy komentują

Wyniki badania naukowców z University of California nie pozostawiają wątpliwości: lampy emitujące promienie ultrafioletowe (UV), stosowane do utrwalania lakierów do paznokci podczas zabiegów manicure, wykazują niebezpieczne dla zdrowia działanie, tj. prowadzą do rakotwórczych mutacji w komórkach, a nawet do ich niszczenia. Polscy eksperci zajęli stanowisko w tej sprawie – ich opinia jest ostrożna, ale nie pozostawia złudzeń.

Promieniowanie UV zwiększa ryzyko raka – to żaden przełom

Polscy eksperci Akademii Czerniaka, która jest sekcją naukową Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej (PTChO), odnieśli się do amerykańskich doniesień, podkreślając w swoim stanowisku, że promieniowanie UV zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów skóry, w tym najgroźniejszego z nich, tj. czerniaka.

– O tym, że promieniowanie UV istotnie sprzyja rozwojowi nowotworów skóry, wiemy od dawna. Głośne ostatnio w mediach badanie uzupełnia naszą wiedzę, ale nie ma charakteru przełomowego – przyznaje dr hab. Wojciech M. Wysocki z 5. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką SPZOZ, w którym mieści się Centrum Leczenia Nowotworów Skóry i Czerniaka. – My, onkolodzy, niestrudzenie przypominamy, że skórę należy chronić przed promieniowaniem słonecznym, a także przed sztucznymi źródłami UV (m.in. solaria). Jeśli zaś chodzi o lakier do paznokci, na pewno bezpieczniej jest stosować lakiery, które schną naturalnie lub jedynie pod wpływem wiatraczka – dodaje.
Specjalista podkreśla, że osoby, które decydują się na wykorzystywanie promieniowania UV do utwardzania lakieru, muszą mieć świadomość zagrożenia onkologicznego, jakie może się z tym wiązać. – Nie znamy obecnie wielkości tego ryzyka, a liczba badań klinicznych na ten temat jest mała – podkreśla dr Wysocki.

Zobacz także

Niebarwnikowe nowotwory skóry są groźniejsze niż czerniak. Wyglądają niepozornie

Taki manicure może powodować raka. Winne są lampy UV

Manicure hybrydowy tak, ale… sporadycznie

Jak przypomina ekspert, w metaanalizie z 2022 r. nowotwory złośliwe skóry dłoni wystąpiły u około 3 proc. kobiet stosujących regularnie lakier do paznokci utwardzany za pomocą UV. – Jeśli jednak ktoś zdecyduje się na użycie takiej lampy, to niech to będzie sporadyczne zastosowanie połączone z maksymalnym zabezpieczeniem skóry dłoni kremem z filtrem osłabiającym UV. Poza tym trzeba pamiętać, aby regularnie kontrolować skórę dłoni, w tym paznokcie (bez lakieru!) u lekarza specjalisty – przekonuje onkolog.

Prof. Piotr Rutkowski z Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, przewodniczący Rady Naukowej Akademii Czerniaka i Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, podkreśla, że jest to nowo zidentyfikowane zagrożenie dla zdrowia człowieka. Czas od zastosowania promieniowania UV łącznie z substancjami chemicznymi zawartymi w lakierach do ewentualnego rozwoju nowotworów złośliwych skóry w tej okolicy (nie tylko czerniaka) może być bowiem dość długi i wymagane są dłuższe obserwacje dla oceny długotrwałego ryzyka.

– Zadaniem ekspertów współpracujących w ramach Akademii Czerniaka jest informowanie o istniejącym dla naszego zdrowia ryzyku, związanym z nadmiernym czy bardzo intensywnym narażeniem na promieniowanie ultrafioletowe, co ma udowodniony związek z rozwojem czerniaka, który nadal pozostaje zagrożeniem dla naszego życia – komentuje profesor.

Zobacz także

Czerniak lubi słońce. Bezpieczne opalanie minimalizuje ryzyko raka skóry

Oparzenie skóry, a potem rak. Apel lekarki daje do myślenia

Jak chronić się przed nowotworami skóry?

Eksperci Akademii Czerniaka PTChO przypominają, że poza unikaniem sztucznego promieniowania ultrafioletowego (UV), tj. ograniczeniem korzystania z lamp UV do utwardzania lakieru do paznokci, a także bezwzględnym unikaniem solarium, istnieje kilka innych, prostych zasad ochrony przed nowotworami skóry. Zostały one ujęte w formie Złotych Zasad Ochrony Skóry. Są to m.in.:

• rozsądne korzystanie ze słońca, tj. unikanie ekspozycji na promieniowanie słoneczne w godzinach 11.00-16.00
• używania kremów z odpowiednio wysokim filtrem UV
• noszenia okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV
• nakładanie koszulki (najlepiej z długim rękawem) i nakrycia głowy
• regularna samoobserwacja skóry (co 1-2 miesiące)
• kontrola znamion u lekarza dermatologa lub chirurga onkologa (raz w roku w razie potrzeby)
• natychmiastowy kontakt ze specjalistą w przypadku pojawienia się podejrzanej zmiany.

W rozpoznaniu czerniaka pomocna będzie z kolei znajomość jego charakterystycznych cech, czyli „ABCDE czerniaka”. Są to:

• asymetria – znamię wylewające się na jedną stronę
• brzegi poszarpane – znamię, którego brzegi nie są gładkie, które nie jest okrągłe lub owalne
• czerwony, czarny, niejednolity kolor znamienia
• duży rozmiar – znamię o wielkości powyżej 6 mm
• ewolucja – znamię, które zmieniło się w krótkim czasie, powiększa się, unosi nad powierzchnię skóry, swędzi, pęka, piecze, wokół którego powstało kilka nowych znamion.

Zobacz także

Jak wygląda czerniak? Znamiona skórne, które powinny Cię zaniepokoić

Czerniak skóry od opalania. Kiedy zgłosić się do lekarza?

Źródło: PAP / Akademia Czerniaka – sekcja Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej