Fala upałów w Polsce. Jak odróżnić wyczerpanie cieplne od udaru słonecznego?
Jeśli mieszkasz w mieście, jesteś bardziej narażony na wyczerpanie cieplne podczas przedłużającej się fali upałów, szczególnie jeśli występuje zła jakość powietrza. Asfalt i beton gromadzą ciepło w ciągu dnia i stopniowo uwalniają je w nocy. To z kolei zwiększa temperaturę w ciągu dnia. Nie są to jedyne czynniki, które powodują choroby związane z upałami.

Udar słoneczny a wyczerpanie cieplne
Podczas gorących dni grożą nam udar słoneczny, udar cieplny, wyczerpanie cieplne. Jak je odróżnić? Jaka jest różnica między wyczerpaniem cieplnym a udarem słonecznym? Nie ma dokładnej granicy, która odróżnia te dwa zagrożenia. Wyczerpanie cieplne jest znakiem ostrzegawczym zbliżającego się udaru słonecznego. Pierwsza bardzo wyraźna różnica polega na tym, że ofiary wyczerpania cieplnego pocą się obficie, osoby cierpiące na udar słoneczny przestają się pocić i mają suchą skórę.
Osoby z wyczerpaniem cieplnym mają zwykle takie objawy jak:
- Obfite pocenie.
- Słabość.
- Skurcze mięśni.
- Ból głowy.
- Nudności, wymioty.
- Odwodnienie lekkiego stopnia.
- Splątanie, ból głowy.
- Pacjent czuje się słabo, zemdlał.
Co powoduje wyczerpanie cieplne?
Wyczerpanie cieplne może wystąpić np.: podczas wysiłku fizycznego, szczególnie gdy jest to w dusznym i nagrzanym niepomieszczaniu, a ciało nie może się odpowiednio ochłodzić. Odwodnienie występuje w przypadku utraty wody z powodu nadmiernego pocenia, co powoduje skurcze mięśni, osłabienie, nudności i wymioty. Brak wody w organizmie utrudnia dalsze pocenie się.
Choć ciało ma zdolności aklimatyzacji w czasie upałów, to jeśli nagle nadchodzi fala upałów lub jeśli osoba podróżuje z chłodniejszego otoczenia do gorącego, zwiększa się ryzyko wyczerpania ciała. Ciało potrzebuje około 7 do 10 dni, aby przystosować się do upałów.
Wyczerpanie cieplne zwykle można leczyć w domu, o ile osoba może się nawodnić i znaleźć dobre miejsce do odpoczynku.
Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, że jeśli dana osoba przestanie się pocić, będzie zdezorientowana, dostanie napadu, może dojść do udaru cieplnego. Wtedy należy natychmiast wezwać pogotowie. Poszkodowanego należy przenieść do chłodniejszego miejsca.
Leczenie wyczerpania cieplnego
Jeśli ty lub ktokolwiek inny ma objawy wyczerpania cieplnego, ważne jest, aby natychmiast wyjść z ciepła i odpocząć, najlepiej w klimatyzowanym pomieszczeniu. Jeśli nie możesz wejść do środka, spróbuj znaleźć najbliższe chłodne i zacienione miejsce.
Inne zalecane strategie obejmują:
- Pij dużo płynów, zwłaszcza napojów sportowych, aby zastąpić utraconą sól (unikaj kofeiny i alkoholu).
- Zdejmij ciasną lub niepotrzebną odzież.
- Weź zimny prysznic, kąpiel lub okładaj ciało mokrą gąbką.
- Zastosuj inne środki chłodzenia, takie jak wentylatory lub ręczniki lodowe.
Jeśli takie środki nie przyniosą ulgi w ciągu 15 minut, poszukaj pomocy medycznej w nagłych wypadkach, ponieważ nieleczone wyczerpanie cieplne może przejść do udaru cieplnego.
Po powrocie do zdrowia po wyczerpaniu prawdopodobnie będziesz wrażliwy na wysokie temperatury w następnym tygodniu. Najlepiej więc unikać upałów i ciężkich ćwiczeń, dopóki lekarz nie powie, że można bezpiecznie wznowić normalne czynności.
Jak diagnozuje się wyczerpanie ciepła?
Diagnozę wyczerpania cieplnego stawia się na podstawie:
– historii (ćwiczenia lub praca w gorącym otoczeniu, życie w gorącym mieszkaniu bez klimatyzacji);
– objawów (nadmierne pocenie się, ból głowy, osłabienie, nudności i wymioty);
– badanie fizykalne (oznaki odwodnienia).
Wyczerpanie cieplne: zapobieganie
Jeśli musisz wyjść na zewnątrz, możesz zapobiec wyczerpaniu cieplnemu. Jest kilka sposobów:
- Noś lekką, jasną, luźną odzież i ochronę na głowę.
- Użyj kremu przeciwsłonecznego z SPF30 lub więcej.
- Pij dużo płynów, aby zapobiec odwodnieniu.
- Unikaj płynów zawierających kofeinę lub alkohol.
Przeczytaj: Dotyka coraz częściej młodych. Czym jest mikroudar (TIA)?
Udar słoneczny: objawy
Udar słoneczny (udar cieplny), inaczej porażenie cieplne, to reakcja organizmu, który był wystawiony na działanie wysokiej temperatury. Temperatura staje się tak wysoka, że organizm nie jest w stanie samodzielnie jej obniżyć.
Objawami są wysoka temperatura ciała, która może przekroczyć 40 stopni Celsjusza, zaczerwienienie twarzy, skóra gorąca i sucha. Często występują zawroty głowy, omdlenie, splątanie, majaczenie. Pacjent może być nieprzytomny, mieć wstrząs.
Przeczytaj: Udar słoneczny zagraża życiu człowieka. Jak wygląda pomoc przy udarze cieplnym?
Źródło: webmd.com; nhs.uk; mayoclinic.org