Wtórny udar mózgu: przyczyny udaru po udarze
Udar mózgu może być przyczyną śmierci lub niepełnosprawności, ale niektórzy chorzy wychodzą z udaru obronną ręką. Lekarze przekonują jednak, by nie bagatelizować przebytego udaru. Ten stan może bowiem nawracać. Wtórne udary mózgu obserwuje się u chorych w ciągu miesiąca po pierwszym udarze, w ciągu następnego roku, a nawet po pięciu latach od pierwszego udaru.

Udar mózgu to
. Udar mózgu jest trzecią pod względem częstości przyczyną zgonu. U osób po 60. roku życia udar jest najczęstszą przyczyną niepełnosprawności.
Wyróżnia się dwa typy udaru: niedokrwienny i krwotoczny:
- Udar niedokrwienny dotyczy nawet 4/5 wszystkich przypadków udarów. Powstaje wtedy, gdy tętnica zaopatrująca mózg w krew staje się niedrożna i krew nie jest już w stanie przez nią przepływać lub przepływa w ilości niewystarczającej do tego, by komórki mózgu otrzymały jej tyle, ile potrzebują do życia.
- Udar krwotoczny powstaje w wyniku pęknięcia ściany tętnicy mózgowej i wylania się krwi poza to naczynie. Wylew skutkuje tym, że krew nie dociera do tkanki mózgowej w obszarze zaopatrywanym przez pękniętą tętnicę, ale zalewa i niszczy okoliczną tkankę nerwową i powoduje wzrost ciśnienia wewnątrz czaszki.
Udar po udarze, czyli udar wtórny
Udar niedokrwienny to najczęstszy rodzaj udaru mózgu. Ten typ udaru odpowiedzialny jest za największą liczbę zgonów i przypadków kalectwa. Pomimo coraz lepszej profilaktyki poudarowej i próbach zapobiegania nawrotom udarów, udar wtórny jest wciąż ogromnym zagrożeniem dla życia.
Prawdopodobieństwo kolejnego udaru
Ryzyko nawrotu udaru mózgu wynosi 1,7 - 4 proc. w ciągu 30 dni po pierwszym udarze, 6 – 12 proc. w ciągu pierwszego roku i 19 - 42 proc. w ciągu kolejnych 5 lat po pierwszym udarze.
Ryzyko ponownego wystąpienia udaru zależy od wielu czynników: od chorób współistniejących, liczby stwierdzanych czynników ryzyka, wieku, a także od przestrzegania zaleceń dotyczących profilaktyki wtórnej. Ryzyko wtórnego udaru nigdy nie wynosi 0 proc. i pacjenci powinni mieć tego świadomość. Ważna jest zatem odpowiednia profilaktyka, dbanie o zdrowie, odpowiednie leczenie chorób, które mogą zwiększać ryzyko ponownego udaru i regularne kontrole lekarskie.
Co jest przyczyną udaru wtórnego, czyli udaru po udarze? Czynnikiem ryzyka kolejnego udaru w ciągu 30 dni od pierwszego, czyli tzw. wczesnego nawrotu jest ryzyko zakrzepowo-zatorowe w przebiegu miażdżycy dużych naczyń. Najważniejszym czynnikiem ryzyka późnego nawrotu udaru mózgu jest zaawansowany wiek chorego.
Wśród czynników ryzyka wystąpienia ponownego udaru po przebytym już udarze mózgu wyróżnia się przede wszystkim: nadciśnienie tętnicze, choroby serca, w tym migotanie przedsionków, cukrzycę typu 2, zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej, palenie tytoniu, alkoholizm, a także wypadanie płatka zastawki mitralnej oraz miażdżycę aorty.
Źódło: Nawrotowe udary mózgu, Przemysław Nowacki, Agata Porębska (Pol. Przegl. Neurol 2005;1(1):8-14.)