,

Przeczulica to nadmierne odczuwanie bólu. Na czym polega?

16.04.2019
Aktualizacja: 07.10.2021 10:21

Przeczulica to „mocne czucie”. To stan, w którym chorzy znacznie mocniej odczuwają działające na nich bodźce. Mogą czuć ból po zwykłym dotknięciu ręki lub mieć problem z noszeniem odzieży. Przeczulica może dotyczyć także słuchu i wiązać się nadmiernym odczuwaniem wrażeń słuchowych. Jest stanem o różnym natężeniu i różnorakiej przyczynie. Potrafi jednak mocno uprzykrzyć życie. 

przeczulica charakteryzuje się nadmiernym odczuwaniem
fot. Shutterstock

Przeczulica (hiperestezja) to choroba, która charakteryzuje się nadmiernym odczuwaniem bólu nieproporcjonalnym do bodźca. Skrajnym przypadkiem przeczulicy jest tzw. allodynia, czyli ból powodowany przez bodziec, który u innych osób takiego wrażenia nie powoduje. Przykładem może być zwykły dotyk skóry. 

Przeczulica może obejmować pewne obszary skóry, części ciała (przeczulica skórna), a także słuch (przeczulica słuchowa). Osoby dotknięte przeczulicą skóry mogą odczuwać ból, a także pieczenie i parzenie. 

Przyczyny przeczulicy

Przeczulica powodowana jest uszkodzeniem czuciowego układu nerwowego na skutek ciężkiego urazu lub w przebiegu neuropatii autonomicznej w cukrzycy.

Do uszkodzenia układu nerwowego może dojść na poziomie receptorów bólowych w obrębie unerwionej tkanki, na przykład w wyniku poparzenia. Martwica fragmentu ciała wiąże się z uwolnieniem ze zniszczonych komórek substancji, które pobudzają receptory bólowe i wywołują wrażanie czuciowe. Jeśli stężenie tych substancji w jednym miejscu jest duże, to ból i dyskomfort może pojawiać się nawet po delikatnym dotknięciu. 

Do uszkodzenia może dojść również na poziomie rdzenia kręgowego, ponieważ w niedalekiej odległości przebiegają włókna czuciowe z sąsiednich okolic ciała. Zaburzenie informacji o odczuwaniu bólu może mieć miejsce na każdym odcinku układu nerwowego. Częściej jednak uszkodzenie dotyczy nerwów obwodowych, a przyczyną jest ucisk lub choroba uszkadzająca nerwy (polineuropatia). 

Przeczulica dotykowa może być także objawem wielu zaburzeń neurologicznych, takich jak półpasiec, neuropatia obwodowa i radikulopatia (korzeniowe zapalenie nerwu).

Nadmierne odczuwanie bólu może być zjawiskiem przejściowym, może również utrzymywać się stale w różnym natężeniu. Charakter przeczulicy zależy od jej przyczyny.

Możliwe przyczyny przeczulicy skórnej i słuchowej:

  • infekcje (zwłaszcza półpasiec);
  • autyzm;
  • neuropatia obwodowa;
  • radikulopatie;
  • uszkodzenia tkanek ośrodkowego układu nerwowego;
  • cukrzyca;
  • stwardnienie rozsiane;
  • wścieklizna;
  • migrena;
  • porażenie nerwu twarzowego;
  • nadużywanie alkoholu;
  • niedobór witaminy B12;
  • ADHD.
Osoby cierpiące z powodu nadmiernego odczuwania bólu lub nadmiernych wrażeń słuchowych powinny zgłosić się na konsultację do neurologa.

Leczenie przeczulicy

Podstawą leczenia przeczulicy jest leczenie jej przyczyny, czyli choroby podstawowej lub konkretnego stanu. Ustąpienie półpaśca, wyrównanie niedoborów witaminy B12 czy rezygnacja z alkoholu prowadzą do ustąpienia objawów przeczulicy. 

Innym aspektem leczenia jest łagodzenie bólu i tym samym podnoszenie jakości życia chorych. W tym celu stosuje się środki przeciwbólowe, leki przeciwpadaczkowe (stosowane w leczeniu bólu neuropatycznego) oraz preparaty uspokajające. W przypadku polineuropatii cukrzycowej skuteczna bywa intensywna insulinoterapia.

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

logo Tu się dzieje