Angina: wirusowa czy bakteryjna? Charakterystyczne objawy

Angina to zakaźna choroba ogólnoustrojowa z ostrym odczynem zapalnym w obrębie tkanki chłonnej gardła. Angina może być wirusowa, bakteryjna i grzybicza. Choroba określana jest także jako ostre zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła. Ma ostry przebieg, chociaż jej wczesne objawy sugerują niegroźną infekcję gardła. Anginy nie wolno lekceważyć, bo może nieść za sobą poważne powikłania.

Termin „angina” został wprowadzony do terminologii medycznej przez Hipokratesa. Pierwotnie angina miała określać chorobę, która wywołuje ból gardła. W przebiegu anginy zaatakowane zostają migdałki podniebienne i błona śluzowa gardła. Angina wywołuje ostry ból gardła, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie.

Na zachorowanie narażone są osoby, które przebywają w dużych skupiskach ludzkich, ponieważ choroba przekazywana jest drogą kropelkową. Odróżnienie anginy bakteryjnej od wirusowej, czy w rzadkich przypadkach grzybiczej, decyduje o wdrożeniu odpowiedniej metody leczenia, np. antybiotykoterapii (penicylina). Angina może towarzyszyć błonicy, mononukleozie zakaźnej, występuje czasami w przebiegu opryszczki, półpaśca, odry i różyczki oraz nagminnego zapalenia przyusznic.

Pierwsze objawy anginy pojawiają się na ogół już po 2-3 dniach od kontaktu z osobą chorą. Angina zaczyna się od silnego bólu gardła i gorączki. W przebiegu bakteryjnej anginy bakterie najpierw atakują śluzówkę gardła, która szybko staje się czerwona. Na migdałkach może pojawić się biały nalot, są to czopy ropne. Jeśli bakterie od razu wnikną w głąb migdałków, to nalotu nie będzie widać, migdałki będą natomiast opuchnięte i bardzo czerwone.

Angina bakteryjna: objawy, leczenie

Angina bakteryjna wywoływana jest najczęściej przez paciorkowca beta-hemolizującego grupy A. Rzadziej zdarzają się zakażenia innymi typami paciorkowców, gronkowcami, a także niektórymi innymi bakteriami beztlenowymi. Bakteryjne zapalenie tkanki chłonnej gardła z wysiękiem ropnym leczy się za pomocą antybiotyków. Angina bakteryjna ma ostry początek i rozwija się szybko. Do typowych objawów anginy bakteryjnej należą:

• dreszcze;
• gwałtowny wzrost temperatury ciała;
• silny ból gardła promieniujący do uszu;
• powiększone i bolesne węzły chłonne podżuchwowe;
• nudności i wymioty (rzadko);
• nieprzyjemny zapach ust;
• ból głowy.

Charakter anginy można ocenić po pobraniu wymazu z migdałków. Czasami wykonuje się także badania laboratoryjne: OB, CRP, badanie krwi określające poziom białych krwinek. Jeśli w wymazie zostanie potwierdzony paciorkowiec grupy A, to w leczeniu ordynuje się penicylinę fenoksymetylową.

Leczenie penicyliną znacznie skraca czas choroby, zmniejsza zakażalność i ogranicza możliwość powikłań, zapobiega także w wielu przypadkach nawrotowi bakteryjnego zapalenia migdałków. Zaleca się bezwzględne przyjmowanie antybiotyku do czasu zakończenia kuracji, nawet gdy objawy ustąpią wcześniej.

W przypadkach nawracających angin paciorkowcowych lub powikłań należy rozważyć operacyjne usunięcie migdałków podniebiennych.

Angina wirusowa: objawy, leczenie

Angina wirusowa nie rozwija się tak gwałtownie jak bakteryjna. W początkowym okresie anginę wirusową pomylić można z przeziębieniem, ale w miarę upływu czasu migdałki stają się opuchnięte i zaczerwienione. To wyraźny sygnał, że możemy mieć do czynienia z anginą. Do objawów anginy wirusowej zalicza się:

• silny ból gardła;
• katar;
• kaszel;
• biegunkę;
• bóle mięśni;
• bóle stawów;
• zapalenie spojówek;
• przekrwienie błony śluzowej podniebienia z drobnymi pęcherzykami.

Antybiotykoterapia w leczeniu anginy wirusowej nie jest skuteczna. Stosuje się natomiast leki uśmierzające objawy: przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, łagodzące ból gardła.

Objawy anginy migdałka gardłowego u małych dzieci mogą być bardzo dotkliwe. Oprócz wysokiej gorączki obserwuje się utratę łaknienia, śluzowe stolce, a nawet objawy oponowe i drgawki.

Angina: powikłania po chorobie

Powikłania po zapaleniu migdałków podniebiennych (anginie) dzieli się na miejscowe i ogólne.

• naciek lub ropień okołomigdałkowy;
• ropień lub ropowica przestrzeni przygardłowej;
• ropień zagardłowy;
• ropowica dna jamy ustnej;
• zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej.

• sepsa;
• gorączka reumatyczna;
• kłębuszkowe zapalenie nerek — zapalenie mięśnia sercowego;
• zapalenia wielostawowe;
• zapalenie nerwów.

Postępowanie ochronne przed zakażeniem anginą obejmuje częste mycie rąk i zakrywanie ust podczas kaszlu i kichania. Angina paciorkowcowa wymaga dodatkowo izolacji chorego na ok. 24 godziny od momentu rozpoczęcia antybiotykoterapii.

Przeczytaj także:

• Koklusz wywołuje ataki kaszlu. Jak rozpoznać objawy krztuśca?
• Odra - choroba wieku dziecięcego. Co trzeba o niej wiedzieć?
• Ospa wietrzna atakuje głównie dzieci. Jak się przed nią chronić?
• Zapalenie płuc: gdy oddychanie sprawia problem. Jak je wyleczyć?

Zobacz także

Czy umiesz rozpoznać grypę? Objawy i leczenie grypy

Dlaczego gardło boli? Sposoby na leczenie gardła

Źródło: Medycyna praktyczna (otolaryngologia.mp.pl); angina.net.pl