Czym różnią się objawy przeziębienia, grypy, covid i RSV? Jest sposób, by mieć pewność
Sezon infekcji dróg oddechowych w pełni i zapewne szybko nie minie. Jak już wcześniej ostrzegali lekarze, w tym sezonie niezwykle łatwo nie tylko o zwykłe przeziębienie, ale także o grypę, covid czy infekcję RSV. Amerykańskie CDC wyjaśnia, że te cztery infekcje niezwykle trudno od siebie odróżnić jedynie na podstawie objawów.

- Jak można się zarazić grypą, covid, RSV i przeziębieniem?
- Jakie objawy dają grypa, covid, RSV i przeziębienie?
- W jaki sposób chronić się przed grypą, covid, RSV i przeziębieniem?
Przeziębienie, grypa, COVID-19 i infekcja RSV – te wszystkie choroby roznoszone są drogą kropelkową. Oznacza to, że niezwykle łatwo się nimi zarazić poprzez bezpośredni kontakt z chorym. Te cztery zakażenia układu oddechowego powodują podobne objawy – ostrzega amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC). Bez testów trudno jest odróżnić, jaką infekcję się załapało: przeziębienie, grypę, COVID-19 czy wirusa RSV. Co wiemy o objawach tych zakażeń i jak można się przed nimi chronić?
Jak można się zarazić grypą, covid, RSV i przeziębieniem?
Do zakażenia wirusem SARS-CoV-2 (powodującym COVID-19), grypy sezonowej, jak i wirusem RSV oraz przeziębienia dochodzi poprzez bezpośredni lub pośredni kontakt z dużymi kropelkami oddechowymi. W przypadku dwóch pierwszych drobnoustrojów infekcje mogą przenosić także tzw. aerozole, czyli mniejsze krople roznoszone na większą odległość i dłużej utrzymujące się w powietrzu. Stąd ryzyko zakażenia nimi może być większe.
Zdolność do zakażania innych przez osobę już zakażoną w przypadku grypy rozpoczyna się zwykle na dzień przed pojawieniem objawów choroby i trwa do 5-7 dni po infekcji. Wirus SARS-CoV-2 może natomiast zakażać dwa dni przed wystąpieniem objawów, a zdolność do zakażania może się utrzymywać nawet przez 21 dni po wystąpieniu objawów lub po zakażeniu u pacjentów bezobjawowych.
Jakie objawy dają grypa, covid, RSV i przeziębienie?
Wszystkie cztery infekcje – przeziębienie, grypa, covid, RSV – powodują podobne objawy, dlatego bez testów trudno je odróżnić. Wystarczy jednak wykonać test na COVID-19, by zdiagnozować lub chociaż wyeliminować to zakażenie. Wskazówką mogą być też niektóre dolegliwości, bo mimo podobieństw nie wszystkie występują w każdej z powyższych infekcji dróg oddechowych.
- Kaszel. Amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC) zwraca uwagę, że jedynie kaszel często występuje zarówno w przypadku przeziębienia, covidu, grypy sezonowej, jak i wirusa RSV.
- Trudności z oddychaniem. Są charakterystyczne dla covidu – występują często przy tym zakażeniu. Dość często się zdarzają, gdy powodem infekcji jest RSV, odpowiadający za najczęstsze infekcje dróg oddechowych u noworodków i niemowląt. Bardzo rzadko natomiast występują w przypadku przeziębienia oraz grypy sezonowej.
- Gorączka. Raczej nie zdarza się w czasie przeziębienia, jest to jednak częsty objaw grypy sezonowej. Nieco rzadziej występuje podczas COVID-19 oraz zakażenia wirusem RSV. Z kolei bóle głowy to częsta dolegliwość przy grypie i covidzie, nieco rzadziej zdarza się w przypadku przeziębienia i infekcji wirusem RSV.
- Bóle mięśni. Są charakterystyczne dla grypy, ale mogą występować w przebiegu covidu oraz przeziębienia, choć w przypadku tych infekcji zdarzają się nieco rzadziej. Rzadko występują w przypadku zakażenia RSV.
- Utrata smaku i węchu. Często zdarzała się u osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2, szczególnie w początkowej fazie pandemii. Teraz też niekiedy się pojawia, trzeba jednak pamiętać, że nie jest to dolegliwość występująca wyłącznie w przypadku tej infekcji. Mogą ją powodować, choć zdarza się to rzadziej, także przeziębienia, grypa sezonowa oraz wirus RSV.
- Zaczerwienie i obrzęk nosa. Może występować w przypadku każdej z czterech opisywanych infekcji dróg oddechowych, choć jest najbardziej charakterystyczne dla przeziębienia oraz zakażenia RSV.
- Kichanie. Towarzyszy przeziębieniu, grypie, covidowi, jak i wirusowi RSV, choć najczęściej wskazuje na przeziębienie.
- Ból gardła. Rzadko wskazuje na wirusa RSV, a często występuje w przypadku przeziębienia oraz COVID-19, nieco rzadziej podczas grypy.
- Świszczący oddech. Wskazuje na zakażenie wirusem RSV, znacznie rzadziej zdarza się w przypadku pozostałych trzech infekcji dróg oddechowych.
- Wymioty i nudności. Te objawy częściej wskazują na grypę i Covid, a rzadziej na przeziębienie lub zakażenie RSV.
W jaki sposób chronić się przed grypą, covid, RSV i przeziębieniem?
Najlepszą ochroną przed zakażeniem chorobami wirusowymi są szczepienia. Niestety, nie na wszystkie z czterech najczęstszych w tym sezonie zakażeń istnieją szczepionki. Jeśli nie ma szczepionki pozostaje ochrona przeciwwirusowa, jaką znamy z pandemii covid: unikanie kontaktu z chorymi, noszenie maseczek i staranna higiena.
Nie ma szczepionki przeciwko przeziębieniu. Wciąż nie ma również szczepionki przeciwko wirusowi RSV – zaawansowane badania nad takim preparatem są już jednak prowadzone, na przykład w Wielkiej Brytanii. Warto jednak pamiętać, że dla zdrowych dzieci zakażenie wirusem RSV nie jest groźne i przebiega zwykle łagodnie. Zagraża ono głównie wcześniakom, dzieciom z niedoborami odporności i niektórymi wadami wrodzonymi, szczególnie układ oddechowego i mięśnia sercowego.
Istnieją natomiast skuteczne szczepienia przeciwko grypie sezonowej oraz szczepionki przeciwko COVID-19. Lekarze od lat apelują, by się szczepić. – Obu zakażeniem trudno w pełni zapobiec, ale łatwo złagodzić ich przebieg za pomocą szczepień, które najprościej jest przyjąć jednocześnie – przekonuje prof. Ernest Kuchar, prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii. Specjalista przyznaje, że nie ma szczepionek w 100 proc. skutecznych, jednak szczepiąc się unikamy ciężkiego przebiegu zakażenia, zarówno w przypadku grypy, jak i covidu.
Źródło: Centers for Disease Control and Prevention: Flu, RSV, COVID-19 and other Respiratory Threats this Fall and Winter (webinar) / PAP/Zbigniew Wojtasiński