Poronienie: przyczyny. Kiedy i dlaczego dochodzi do poronienia ciąży?
Zapłodnienie u człowieka kończy się poronieniem nawet w 30-50 proc. przypadków. Najwięcej ciąż ronionych jest jeszcze przed implantacją zarodka, ale ok. 10-20 proc. poronień stwierdza się już po rozpoznaniu ciąży. Dlaczego dochodzi do poronienia? Wyjaśniamy, jakie są najczęstsze przyczyny utraty ciąży.

Poronienie oznacza przedwczesne zakończenie ciąży trwającej krócej niż 22 tygodnie wskutek wydalenia obumarłego zarodka lub płodu. Gdy ciąża zakończy się po 22. tygodniu, mówi się wtedy o porodzie przedwczesnym.
- Poronienie: przyczyny
- Poronienie: objawy
- Poronienie: badania
- Poronienie: łyżeczkowanie macicy
- Poronienie: rekonwalescencja
Poronienie jest częstym, ale i najgorszym powikłaniem ciąży. Zdarza się, że pomimo odpowiedniej opieki medycznej nie udaje się utrzymać ciąży. W takich przypadkach często odpowiednie badania dają odpowiedź na pytanie, co było przyczyną poronienia.
Przyczyny poronienia
Ciąża składa się z jaja płodowego i zarodka. W przebiegu normalnej ciąży zarodek rozwija się i staje się płodem. Poronienie natomiast zostaje przeważnie wywołane przez anomalie zarodka, w wyniku których zarodek nie może dalej się rozwijać i zostaje odrzucony.
WADA CHROMOSOMÓW: przyczyną poronienia jest często wada chromosomów (nawet 60 proc. wszystkich przypadków), do której doszło w momencie zapłodnienia. Wada chromosomów niewynikająca z wady u rodziców, tylko powstająca z niezależnych powodów podczas powstawania gamet (jajeczka i plemników), przeważnie nie ma zatem konsekwencji dla kolejnej ciąży.
WADY GENETYCZNE: nawet 20 proc. poronień powodowanych jest przez inne wady genetyczne, które nie wychodzą w klasycznym badaniu chromosomów.
Inne możliwe przyczyny poronienia:
- zaburzenia hormonalne, w tym niewyrównana (nieleczona lub nieodpowiednio leczona) choroba tarczycy;
- silne urazy brzucha;
- infekcje (kiła, chlamydia, ureoplasma, toksoplazmoza, cytomegalia);
- zaburzenia krzepnięcia (trombofilie);
- czynniki środowiskowe (po zapłodnieniu): palenie papierosów, spożywanie alkoholu, używanie niedozwolonych leków lub narkotyków, kontakt z toksynami w pracy, kontakt z promieniowaniem jonizującym.
Warto wiedzieć, że do poronienia NIE MOŻE dojść na skutek wysiłku fizycznego - uprawianie stosunku, jazdy na rowerze, jazda konno itp.
Objawy poronienia
Objawem mogącym wskazywać na nadchodzące poronienie może być osłabienie symptomów ciąży, takich jak napięcie w piersiach i poranne mdłości.
Samo poronienie zaczyna się najczęściej od krwawienia. Zarodek zostaje wydalony w postaci zakrzepów i resztek tkankowych (utrata śluzu macicy). Często poronieniu towarzyszy ból przypominający parcie lub ból miesiączkowy.
Krwawienie powinno szybko się zmniejszać i ustać ostatecznie po kilku dniach, ale czasami utrzymuje się niewielkich ilościach przez kilka następnych tygodniach.
Zdarza się, że zgon zarodka stwierdza się jeszcze przed wystąpieniem krwawienia i wtedy należy się spodziewać, że do krwawienia dojdzie w ciągu kilku-kilkunastu dni.
Badania po poronieniu
Opisane wyżej przyczyny odnoszą się do pierwszego, ewentualnie drugiego poronienia. U kobiet po trzecim poronieniu powinno się przeprowadzić specjalistyczny panel badań, aby odszukać przyczynę kolejnej utraty ciąży.
U kobiet po trzecim poronieniu docieka się innych przyczyn poronienia. Najczęściej są to zaburzenia krzepnięcia krwi lub choroby autoimmunologiczne u mamy, nosicielstwo wad genetycznych u rodziców lub zaburzenia hormonalne.
Badanie, które należy wykonać po poronieniu:
- badania genetyczne (poronionego płodu, kariotypu rodziców, badania w kierunku chorób genetycznych);
- badania hormonalne;
- badania nasienia;
- badania czynników infekcyjnych;
- badania immunologiczne.
Łyżeczkowanie z powodu poronienia
Łyżeczkowanie macicy, czyli zabieg oczyszczenia macicy nie jest konieczny w każdym przypadku poronienia.
Po poronieniu samoistnym, czyli takim, które nastąpiło samo bez ingerencji lekarskiej, kobieta powinna zgłosić się na kontrolę do ginekologa, aby sprawdzić, czy poronienie jest "zupełne", jeśli tak jest, to nie ma potrzeby łyżeczkowania, a o kolejną ciążę można starać się już w kolejnym cyklu.
Przy poronieniu zatrzymanym lub niezupełnym, które się rozpoczyna, ale nie może się w pełni dokonać bez pomocy lekarskiej, istnieją dwie opcje postępowania. Wykonanie łyżeczkowania macicy, które jest skuteczne i dla kobiety niebolesne (wykonuje się go w znieczuleniu ogólnym), ale stwarza ryzyko powstania zrostów wewnątrzmacicznych oraz przebicia macicy (bardzo rzadko).
Drugim rozwiązaniem jest farmakologiczna indukcja poronienia, czyli podanie leków, które powodują skurcze i samoistne opróżnienie się macicy. Wadą tego postępowania jest nieprzewidywalność - nie wiadomo, kiedy dokładnie dojdzie do krwawienia i nie zawsze poronienie jest zupełne, co i tak wymaga przeprowadzenia łyżeczkowania.
W przypadku poronień po 13. tygodniu ciąży, zabiegu łyżeczkowania raczej nie da się uniknąć.
Rekonwalescencja po poronieniu
Zarówno po poronieniu samoistnym, jak i po łyżeczkowaniu macicy kobieta powinna wrócić do zdrowia szybko. Zacznie dłużej, niż rekonwalescencja fizyczna, trwa powrót do równowagi psychicznej.
Wiele kobiet obwinia się o utratę ciąży. Szuka w pamięci zdarzeń, które mogłyby mieć na to wpływ - wysiłek fizyczny, noszenie na rękach dziecka, stres. Tymczasem poronieniu nie można zapobiec i nie można go powstrzymać. Gdy dojdzie do rozwoju wad chromosomów lub wad genetycznych, to leżenie w łóżku, oszczędny tryb życia nie powstrzymają tego procesu.
Dlatego najważniejsze jest wsparcie bliskich osób - partnera, rodziny, przyjaciół, a nawet rozmowa z psychologiem, który pomoże przejść przez ten trudny czas.
Źródło: mamaginekolog.pl; polozna.nl; gyncentrum.pl