My rządzimy światem, a hormony nami. Rozmowa dr. Katarzyną Skórzewską
Hormony odgrywają w naszym życiu niebagatelną rolę. Bez nich nas by nie było. Czy mamy jakiś wpływ na gospodarkę hormonalną w organizmie? Do czego może prowadzić niedobór lub nadmiar hormonów? Na te pytania odpowiada dr Katarzyna Skórzewska w rozmowie z Agnieszką Kołodziejską, gospodyni podcastu "ZET jak zdrowie".
Nie ma w organizmie człowieka komórki, na które nie działałyby hormony. Są one odpowiedzialne za wszystko, m.in. za to, że rano wstajemy, że przyswajamy składniki odżywcze z pokarmów i prawidłowo je wykorzystujemy w organizmie, że rozmnażamy się, że rośniemy, że mamy odpowiednią temperaturę ciała etc. Bez nich – hormonów – nie mogłyby prawidłowo funkcjonować układy krążenia, czy oddechowy – powiedziała w najnowszym podcaście "ZET jak zdrowie" w rozmowie z Agnieszką Kołodziejską dr Katarzyna Skórzewska, specjalistka w dziedzinach położnictwo, ginekologia, endokrynologia, i dodaje: – To dlatego mówi się, że my rządzimy światem, a nami... hormony.
Tu jest centrum dowodzenia hormonami
Ekspertka wyjaśnia, że w naszym organizmie są osie hormonalne, a centrum zarządzania nimi znajduje się w podwzgórzu oraz w przysadce w mózgu. Przysadka pośredniczy w wydzielaniu hormonów w organach, takich jak tarczyca, jajniki, nadnercza, trzustka. Gdy jakikolwiek z tych narządów przestaje działać prawidłowo, może dojść do zaburzenia gospodarki hormonalnej i pojawienia się chorób oraz nieprzyjemnych dolegliwości. Idealnym przykładem jest tarczyca.
– W przysadce wydzielany jest hormon TSH, czyli tyreotropowy. Ten hormon stymuluje tarczycę do produktów hormonów tarczycy, czyli tyroksyny i trijodotyroniny, które dostając się do krwi, powodują określone działanie w organizmie – tłumaczy w podkaście "ZET jak zdrowie" dr Katarzyna Skórzewska, i dodaje: – Jeżeli hormonów tarczycy jest za dużo, to wtedy mamy do czynienia z nadczynnością, a jeśli za mało to z niedoczynnością tarczycy.
Rozdrażnienie? To może być objaw zaburzeń hormonalnych
Choroby te mogą prowadzić do szeregu nieprzyjemnych dolegliwości, np. w przypadku niedoczynności tarczycy mogą pojawić się: przewlekłe zmęczenie, tycie, rozdrażnienie, ospałość w ciągu dnia, trudności z koncentracją czy nawet zaburzenia perystaltyki jelit. Co ciekawe, z punktu widzenia lekarza, gorsza jest nadczynność tarczycy. Dlaczego?
– W przypadku nadczynności tarczycy są nadmiernie pobudzane do pracy różne narządy, m.in. układ sercowo-naczyniowy. Nasze serce zaczyna bardzo intensywnie pracować, jest przeciążone i z czasem może dojść do zaburzeń rytmu serca, a nawet niewydolności – wyjaśnia w podkaście "ZET jak zdrowie" dr Skórzewska i dodaje: – Zdarzają się też przypadku śmierci, gdy pojawia się duża nadczynność tarczycy. Nadmiar hormonów tarczycy ma też negatywny wpływ na nasze kości – zwiększa się ryzyko osteoporozy. Możemy też pocić się intensywniej, być rozdrażnieni...
Czy mamy wpływ na nasze hormony?
Na tych przykładach widać, że warto zadbać o prawidłową gospodarkę hormonalną. Pytanie tylko, czy w ogóle możemy coś w tym kierunku zrobić...
– Niektóre choroby mamy niestety zapisane w genach, np. Hashimoto (to autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, które prowadzi do niedoczynności tarczycy – przyp. red.). Oczywiście nie u każdego ta choroba da objawy, bo musi być czynnik, który ją wywoła – tłumaczy dr Skórzewska i dodaje: – Takim czynnikiem wyzwalającym mogą być infekcje wirusowe lub bakteryjne (u wielu osób Hashimoto pojawiło się po przechorowaniu COVID-19), przewlekły stres, nagłe, wyzwalające silne emocje wydarzenia, inne choroby przewlekłe. Wszystko to może być tym czynnikiem zapalnym wyzwalającym chorobę. Czy możemy temu zapobiec? Możemy starać się prowadzić higieniczny tryb życia. Odpowiednia ilość snu, odpowiednie odżywianie, odpowiednie zarządzanie stresem, unikanie infekcji i chorób, na które możemy mieć wpływ... Brzmi to jak banał, ale to wszystko na pewno ma wpływ na nasze zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej, m.in. czy nasze hormony lubią poranne wstawanie, dlaczego nie ma podziału na męskie czy żeńskie hormony, a także, dlaczego uważa się, że kobiety częściej działają pod ich wpływem, zachęcamy do posłuchania podcastu "ZET jak zdrowie". Znajdziesz go na początku artykułu lub na player.radiozet.pl.
Tu się dzieje
