Oceń
Bielactwo (vitiligo) to przewlekła choroba skóry, która jest przyczyną hipopigmentacji, czyli zaburzenia barwnikowego skóry polegającego na niedoborze melaniny w naskórku. Charakteryzuje się występowaniem licznych, wyraźnie odgraniczonych, przebarwionych plam. Bielactwo nie boli, wyłączną niedogodnością są odbarwione plamy na skórze. Choć chorzy na bielactwo nie cierpią fizycznie, to ich wygląd często bywa przyczyną problemów z samoakceptacją.
Melanina to grupa pigmentów, które odpowiadają za barwę skóry. U ludzi występują w skórze, włosach i naczyniówce. Melanina nie tylko nadaje barwę, jej zadaniem jest również ochrona głębszych warstw skóry przed szkodliwym działaniem promieni UV. Pod wpływem tego promieniowania ilość melaniny zwiększa się, powodując okresową zmianę zabarwienia skóry zwaną opalenizną. Melanina produkowana jest przez melanocyty – komórki pigmentowe skóry.
U osób zdrowych skóra ma stałe, jednolite zabarwienie, pomijając chwilową opaleniznę lub przebarwienia będące wynikiem działania różnych czynników. Jednak bielactwo to stan, w którym niemożliwa staje się produkcja melaniny, co powoduje nienaturalnie jasną karnację i odbarwioną skórę.
Klinicznie wyróżnia się: bielactwo ograniczone (ogniskowe i segmentowe), uogólnione (akralno-twarzowe i pospolite), całkowite oraz mieszane.
Bielactwo może występować od dziecka (bielactwo wrodzone) lub pojawić się później (bielactwo nabyte), zazwyczaj pomiędzy 10. a 30. rokiem życia.
Przyczyny bielactwa
Dokładne przyczyny bielactwa i mechanizm powstawania plam odbarwionych (depigmentacyjnych) na skórze nie jest w pełni wyjaśniony. Uważa się, że znaczenie mają predyspozycje genetyczne, immunologiczne i zaburzenia unerwienia, a także stres oksydacyjny.
Wiadomo, że bielactwo spowodowane jest zanikiem czynnych melanocytów na granicy skóry właściwej i naskórka, co doprowadza do utraty melaniny w naskórku. Jest to zaburzenie, w którym bierze udział wiele czynników genetycznych i niegenetycznych, w tym czynniki zapalne o podłożu immunologicznym.
Wśród czynników genetycznych wyróżnia się mutacje genów odpowiadających za syntezę enzymów (tyrozynazy) potrzebnych do produkcji melaniny.
Wiele chorób immunologicznych może wiązać się z bielactwem. Najczęściej są to choroby tarczycy (choroba Hashimoto, Gravesa-Basedowa), a także cukrzyca, łysienie plackowate, anemia, toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa, miastenia, zapalne choroby jelit, łuszczyca, autoimmunologiczny zespół niewydolności wielogruczołowej, rzadziej zapalenie autoimmunologiczne dróg żółciowych lub wątroby.
Objawy bielactwa
Bielactwo charakteryzuje się występowaniem na ciele plam depigmentacyjnych, czyli odbarwionych fragmentów skóry, wywołanych utratą melanocytów (komórek pigmentowych skóry).
Plamy (wykwity) mogą być umiejscowione w dowolnym miejscu, zarówno na twarzy, jak i dłoniach, stopach czy tułowiu. Mają różne rozmiary, od bardzo małych do rozległych, pokrywających duże fragmenty ciała. Charakterystyczne dla bielactwa jest to, że granica plam jest dobrze zaznaczona.
Bielactwo nabyte jest często obustronne, z symetrycznym rozmieszczeniem odbarwień, głównie na twarzy, szyi, wyprostnej powierzchni kończyn, grzbietach dłoni, w dołach pachowych, wokół naturalnych otworów ciała, rzadziej na błonach śluzowych.
Pierwsze plamy bielacze pojawiają się najczęściej na dłoniach, stopach, twarzy (głównie wokół ust i powiek) i przedramionach. Zmiany mogą również pojawiać się w miejscu urazów, oparzeń, otarć lub zacięć skóry (zjawisko Köbnera). Odbarwieniu mogą ulegać także włosy (siwienie włosów), co nazywa się leukotrychią.
Rozpoznanie bielactwa ustala się na podstawie typowego dla tej choroby obrazu klinicznego, czyli obecności plam bielaczych.
Leczenie bielactwa
Nie ma obecnie jednej, skutecznej metody leczenia bielactwa. Istnieje wiele metod terapeutycznych, ale żadna z nich nie daje w pełni satysfakcjonujących wyników. Niezależnie od zastosowanej metody repigmentacja zaczyna się najczęściej od włosów, a w zasadzie mieszków włosowych.
Wybór metody leczenia uzależniony jest od zaawansowania (stadium) choroby, rozległości zmian.
Wśród metod leczenia wyróżnia się:
- leczenie miejscowe glikokortykosteroidami, inhibitorami kalcyneuryny oraz pochodnymi witaminy D3;
- fototerapię;
- leczenie chirurgiczne polegające na implantacji melanocytów pobranych z okolic zdrowej skóry w obszary skóry odbarwionej.
Niestety nie ma metody zapobiegania bielactwu. Nie można również w żaden sposób zmniejszyć ryzyka wystąpienia choroby.
Źródło: mp.pl; podyplomie.pl
________
zdrowie.radiozet.pl/nk
Oceń artykuł
