Powikłania cukrzycy to konsekwencje niewyrównanej cukrzycy
Powikłania cukrzycy to poważny problem. Ciężkie powikłania są niestety częstą przyczyną śmierci chorych. Choć z cukrzycą można żyć, to nieleczona lub leczona nieodpowiednio może prowadzić do rozwoju groźnych dla zdrowia i życia powikłań. Dowiedz się, jakie powikłania może mieć cukrzyca. Jak im zapobiegać?
Powikłania cukrzycy to konsekwencje nieleczonej lub nieodpowiednio kontrolowanej cukrzycy. Powikłania to groźne skutki, których nie wolno lekceważyć, mogą one bowiem prowadzić do niepełnosprawności, a nawet przedwczesnej śmierci.
Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, która prowadzi do rozwoju powikłań ostrych i przewlekłych. Współczesne metody leczenia cukrzycy pozwoliły na wyeliminowanie w dużym stopniu powikłań ostrych, które obecnie zdarzają się rzadko. Jednak powikłanie przewlekłe wciąż stanowią duży problem. Przewlekłe powikłania cukrzycy są następstwem zaburzeń metabolicznych typowych dla cukrzycy, ale także są wyrazem wpływu innych czynników, nie zawsze związanych z cukrzycą. Są niestety przyczyną skrócenia życia chorych, prowadzą do obniżenia jakości życia, niepełnosprawności, a skrajnych przypadkach nawet śmierci.
Do rozwoju powikłań dochodzi wtedy, gdy poziom cukru we krwi nie jest wyrównany.
Ostre powikłania cukrzycy
Ostre powikłania cukrzycy to stany zagrażające życiu chorych. Ich wystąpienie jest równoznaczne z koniecznością leczenia w warunkach szpitalnych. Powikłania ostre, w przeciwieństwie do przewlekłych, pojawiają się nagle.
Hiperglikemia to wzrost stężenia glukozy we krwi powyżej górnej granicy normy. Jest najczęściej skutkiem źle leczonej cukrzycy lub zaniechania leczenia. Hiperglikemii nie wolno lekceważyć, bo może ona prowadzić do kwasicy ketonowej, która może prowadzić do śpiączki, a nawet śmierci.
Kwasica ketonowa to stan organizmu, w którym następuje spalanie tłuszczów zamiast glukozy (w celu produkcji energii), w wyniku czego dochodzi do produkcji ketonów wywołujących kwasicę. Jest zwykle wynikiem nieleczonej lub nieodpowiednio leczonej cukrzycy (pominięcie dawki insuliny, zaprzestanie leczenia). Objawia się utratą łaknienia, wymiotami, bólami brzucha, a także zapachem acetonu z ust. Może dojść do odwodnienia, zaburzenia świadomości i wystąpienia bóli w klatce piersiowej. Charakterystycznym objawem jest także zaczerwienienie policzków, tzw. rumieniec kwasiczy. Kwasica może zakończyć się śpiączką cukrzycową, a nawet śmiercią.
Hipoglikemia, czyli obniżenie ilości cukru we krwi, może wywołać zbyt duża dawka wstrzykniętej insuliny, a także niektóre leki starej generacji. Objawy hipoglikemii pojawiają się stopniowo, wraz ze spadkiem poziomu cukru we krwi. Jeśli zostaną zlekceważone, to może dojść do wystąpienia drgawek, zaburzeń pamięci, orientacji, śpiączki, a nawet śmierci. Po rozpoznaniu wczesnych objawów zwykle wystarczy zjeść lub wypić coś słodkiego, by zwiększyć poziom cukru.
Przewlekłe powikłania cukrzycy
Przewlekłe powikłania cukrzycy to stany, które rozwijają się długo lub mają długofalowe skutki. Nie są to stany bezpośrednio zagrażające życiu, ale ich nieleczenie lub nieodpowiednie leczenie może prowadzić do śmierci.
Retinopatia (uszkodzenie siatkówki) związana jest z powstawaniem zmian w siatkówce, odpowiedzialnej za zbieranie bodźców wzrokowych. Uszkodzenie siatkówki równoznaczne jest z upośledzeniem widzenia.
Nefropatia (uszkodzenie nerek), inaczej cukrzycowa choroba nerek, to strukturalne i czynnościowe zmiany w nerkach wywołane przez hiperglikemię w przebiegu cukrzycy. Nefropatia to uszkodzenie kłębuszków nerkowych, odpowiedzialnych za filtrowanie krwi i usuwanie z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii. Prowadzi do niewydolności nerek.
Neuropatia (uszkodzenie nerwów) w przebiegu cukrzycy może mieć różne objawy zależne od tego, które nerwy zostały uszkodzone. Najczęściej występuje polineuropatia obwodowa, która objawia się bardzo charakterystycznym uczuciem palenia i pieczenia stóp i dłoni, głównie w godzinach nocnych. U chorych z neuropatią częściej dochodzi do powstania stopy cukrzycowej.
Choroba wieńcowa powodowana jest zwężeniem tętnic wieńcowych, których odpowiadają za ukrwienie serca. Objawy choroby wieńcowej to: piekące i palące bóle za mostkiem, początkowo zwykle po wysiłku fizycznym. Choroba może prowadzić do zawału serca.
Choroba naczyń mózgowych powodowana jest zaburzeniami ukrwienia mózgu, które mogą prowadzić do przejściowych niedowładów, a także udaru mózgu.
Choroba niedokrwienna kończyn dolnych wywoływana jest miażdżycą tętnic. Początkowo może objawiać się bólami nóg podczas chodzenia, jednak w przypadku bardziej zaawansowanych zmian miażdżycowych dochodzi do martwicy części stopy (palców i pięty).
ZOBACZ: Dorota Kośmicka-Gacke w Radiu ZET: każde otarcie może się skończyć amputacją
Zapobieganie powikłaniom cukrzycy
Powikłaniom cukrzycy można zapobiegać. To wymaga jednak ścisłej współpracy chorego z lekarzem, dużego poziomu świadomości na temat choroby, chęci i skrupulatności w leczeniu.
Podstawą zapobiegania jest przede wszystkim dobra kontrola poziomu glukozy we krwi, ciśnienia tętniczego oraz poziomu cholesterolu LDL i triglicerydów za pomocą leków przeciwcukrzycowych, insuliny oraz urządzeń monitorujących poziom glukozy we krwi.
Niezmiernie ważna jest również samokontrola i zdrowy tryb życia. Chorzy na cukrzycę powinni przestrzegać odpowiedniej diety, zachowywać odpowiednią dla siebie aktywność fizyczną.
Źródło: moja cukrzyca.org; Raport Instytutu Ochrony Zdrowia (rpp.gov.pl)
Tu się dzieje
