Neuropatia cukrzycowa: rodzaje, objawy, metody leczenia
Mrowienie, drętwienie, uczucie zimnych lub gorących stóp – to może być objaw neuropatii cukrzycowej. To częste powikłanie cukrzycy obejmuje jednak nie tylko kończyny, może wpływać na układ pokarmowy, moczowo-płciowy i układ krążenia. Dowiedz się, jakie objawy może wywołać neuropatia i jakie są metody jej leczenia.

Neuropatia cukrzycowa (polineuropatia cukrzycowa) jest najczęstszym przewlekłym powikłaniem cukrzycy, występuje zarówno u chorych na cukrzycę typu 1, jak i u chorych na cukrzycę typu 2.
Przyczyną neuropatii cukrzycowej jest zbyt duże stężenie glukozy we krwi, które prowadzi do tworzenia się tzw. końcowych produktów glikacji wywołujących zmiany w nerwach – zanik osłonek nerwów (demielinizacja) czy zmiany w samych włóknach nerwowych.
Neuropatia cukrzycowa występuje częściej u mężczyzn w podeszłym wieku. Oprócz samej cukrzycy, do czynników ryzyka rozwoju neuropatii zalicza się hipercholesterolemię, nadciśnienie tętnicze, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów.
Neuropatia cukrzycowa: objawy
Objawy neuropatii cukrzycowej zależą od postaci choroby. Wyróżnia się pięć typów neuropatii cukrzycowej:
Polineuropatia cukrzycowa obwodowa (dystalna): to najczęstszy rodzaj neuropatii cukrzycowej. Początkowo nie daje objawów, ale z czasem daje charakterystyczne objawy związane z uszkodzeniem nerwów w dystalnych częściach ciała – stopach i dłoniach.
W przebiegu polineuropatii cukrzycowej dochodzi do utraty czucia, wibracji, temperatury i bólu. W stopach i dłoniach odczuwalne jest mrowienie, drętwienie, cierpnięcie, kłucie, uczucie porażenia prądem i odczucie zimnych, a czasem uczucie bardzo gorących stóp, chorzy mogą odczuwać również pieczenie i parzenie. W zaawansowanej neuropatii występuje piekący, przeszywający ból. Objawy nasilają się w nocy, po położeniu się do łóżka.
Stopa cukrzycowa to groźne powikłanie cukrzycy. Co trzeba wiedzieć?
Neuropatia układu sercowo-naczyniowego: objawia się tachykardią, czyli przyspieszonym biciem serca niezależnie od podejmowanej aktywności.
Neuropatia układu pokarmowego: powoduje zaburzenia motoryki przełyku, żołądka, jelit i pęcherzyka żółciowego, co objawia się przez: zaparcia, biegunki, uczucie pełności po jedzeniu, rzadziej nudności czy wymioty.
Neuropatia układu moczowo-płciowego: powoduje zaburzenia czynności pęcherza moczowego (pacjent nie czuje, że pęcherz jest już pełny i że powinien oddać mocz) i zaburzenia funkcji seksualnych w postaci zaburzeń erekcji.
Neuropatia autonomiczna: towarzyszy zwykle polineuropatii obwodowej. Może powodować zaburzenia funkcjonowania układu autonomicznego, czyli unerwienia narządów, co prowadzi do zaburzenia ich pracy.
Neuropatia cukrzycowa: rozpoznanie
Rozpoznanie neuropatii obwodowej ustala się na podstawie objawów zgłaszanych przez pacjenta i wyniku badań lekarskich: badania czucia nacisku z użyciem monofilamentu, badania czucia wibracji z użyciem kalibrowanego stroika lub biotesjometru, badania czucia bólu za pomocą sterylnej igły, badania czucia temperatury specjalnym wskaźnikiem, badania neurofizjologicznego przewodnictwa nerwowego.
Rozpoznanie neuropatii układu sercowo-naczyniowego ustala się po badaniu w specjalistycznym ośrodku diabetologicznym aparatem, który analizuje zmienność rytmu sercu w odpowiedzi na różne czynniki. Wstępne rozpoznanie można ustalić na podstawie zapisu EKG.
Neuropatię układu pokarmowego potwierdza się w specjalistycznym ośrodku diabetologicznym podczas badań takich jak elektrogastrografia, scyntygrafia żołądka i pasaż jelitowy.
Neuropatia cukrzycowa: leczenie
Leczenie neuropatii cukrzycowej dzieli się na przyczynowe i objawowe. Leczenie przyczynowe polega na prawidłowym prowadzeniu choroby podstawowej, czyli kontrolowaniu cukrzycy, aby uniknąć wahań stężenia glukozy w surowicy – hiperglikemii, a także hipoglikemii.
Leczenie objawowe skupione jest natomiast na poprawie komfortu życia chorych. Ma na celu zmniejszenie dolegliwości bólowych poprzez stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwdepresyjnych. W zmniejszaniu bólu oraz dokuczliwych parestezji (nieprzyjemne pieczenia, drętwienia, uczucie zimna zwłaszcza nocy) stosuje się leki przeciwpadaczkowe.