Insulina w leczeniu cukrzycy: jak działa? Na czym polega leczenie?
Insulina jest niezbędna w leczeniu cukrzycy typu 1, gdy trzustka nie produkuje tego hormonu. Także w cukrzycy typu 2 leczenie insuliną może okazać się konieczne, gdy wyczerpują się zapasy insuliny produkowanej przez komórki beta trzustki. Dowiedz się, kiedy i jak trzeba stosować insulinę. Jakie działanie ma ten hormon?
Insulina to hormon produkowany w trzustce. Obecnie hormon ten stosuje się powszechnie w leczeniu cukrzycy, choć został on odkryty stosunkowo niedawno, bo zaledwie 80 lat temu. Insulina to jedyny hormon w organizmie, który ma zdolność do obniżania stężenie glukozy we krwi.
Insulina umożliwia także przyswajanie przez komórki aminokwasów i potasu oraz lipidów przez tkankę tłuszczową. Pobudza gromadzenie w organizmie węglowodanów, białek i tłuszczów. Insulina wydzielana jest przez trzustkę w sposób ciągły, powodując stabilizację stężenia glukozy między posiłkami i w nocy. Podczas przyjmowania posiłków dodatkowo następuje gwałtowny wyrzut hormonu, dzięki czemu stężenie glukozy po posiłkach normalizuje się w krótkim czasie. Wtedy dzięki insulinie komórki wrażliwe na ten hormon (tłuszczowe, mięśniowe i komórki wątroby) wychwytują glukozę z krwi.
Wskazaniem do leczenia insuliną jest: cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2 (gdy doustne leki cukrzycowe przestały być skuteczne), cukrzyca ciążowa (jeśli dieta jest nieskuteczna).
Rodzaje insuliny
W leczeniu cukrzycy stosuje się dwa rodzaje insuliny:
Insuliny ludzkie: mają budowę identyczną z insuliną produkowaną przez trzustkę, otrzymywane są dzięki biotechnologii bez udziału trzustek zwierzęcych. Do ich produkcji wykorzystywane są komórki pałeczki okrężnicy (Escherichia coli) lub drożdży piekarskich (Saccharomyces cerevisiae).
Analogi insuliny: ich budowa nieznacznie różni się od insuliny ludzkiej, dzięki czemu zmienia się ich szybkość lub czas działania.
Wyróżnia się dodatkowo preparaty działające krótko, które podaje się do posiłków, oraz insuliny o przedłużonym czasie działania, których zadaniem jest utrzymanie dobrego stężenia glukozy między posiłkami i w nocy. Różnica między krótkodziałającą insuliną ludzką a analogową polega na szybkości uwalniania się z tkanki podskórnej – analog działa szybciej, dzięki czemu nie ma potrzeby długo czekać po podaniu insuliny aż do rozpoczęcia posiłku. Działa też krócej, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko spadku glukozy między posiłkami.
Sposób podawania insuliny
Insulina ma złą sławę, bo kojarzy się z koniecznością wykonywania częstych i bolesnych zastrzyków. Obecnie jednak zestawy przeznaczone do iniekcji insuliny pozwalają na niemal bezbolesne jej podawanie.
Dlaczego insulinę trzeba wstrzykiwać, a nie można połykać jej w postaci tabletki? Wszystko dlatego, że insulina trawiona jest w przewodzie pokarmowym i traci swoje właściwości lecznicze, dlatego nie może być podawana doustnie.
Insulinę podaje się za pomocą tzw. pena, podskórnie, formując fałd skóry i kierując igłę pod kątem 45 lub 90 stopni. Insuliny szybkodziałające oraz mieszanki podaje się w okolicy brzucha lub ramienia, insuliny długodziałające najczęściej w udo.
Dawkowanie insuliny
Dawkowanie insuliny jest indywidualne i ustala je lekarz. Dawki insuliny określa się w liczbie jednostek na dobę. Prawidłowa liczba jednostek insuliny na dobę to taka, która zapewnia utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Spożywane posiłki, aktywność fizyczna, choroba, te wszystkie czynniki mogą wpływać na to, że dawki insuliny trzeba będzie zmienić.
Na ustalanie dawek insuliny wpływ ma masa ciała, aktywność fizyczna oraz zachowane lub niezachowane wydzielanie insuliny przez komórki β wysp trzustkowych.
Działania niepożądane insuliny
Najczęstszym powikłaniem leczenia insuliną jest zbyt duże obniżenie stężenia glukozy, czyli hipoglikemia, co wynika ze spożycia zbyt małego posiłku, z nadmiernego wysiłku fizycznego, nieodpowiednio dobranej dawki insuliny lub spożycia alkoholu. Hipoglikemia wymaga szybkiego spożycia węglowodanów lub podania glukozy dożylnie.
Do częstych powikłań leczenia insulina zalicza się także reakcje uczuleniowe i zaczerwienia w miejscu wstrzykiwań na skórze.
Źródło: mp.pl
Tu się dzieje
