Hiperglikemia, czyli nadmiar glukozy we krwi. Jakie są objawy przecukrzenia?
Hiperglikemia to przecukrzenie, czyli stan, w którym poziom glukozy we krwi przekracza górne normy. Przedłużająca się hiperglikemia może powodować stan przedcukrzycowy, a także cukrzycę. Jest trudna do rozpoznania. Wysoki poziom cukru może przez długi czas nie dawać objawów, a te, gdy się pojawią, rzadko kojarzone są z hiperglikemią. Sprawdź, co może być przyczyną hiperglikemii i jak rozpoznać symptomy przecukrzenia.

O hiperglikemii (przecukrzeniu) mówi się wtedy, gdy poziom cukru we krwi przekracza normę, czyli stężenie glukozy na czczo we krwi wynosi 100-125 mg/dl (nieprawidłowa glikemia na czczo), a dwie godziny po posiłku 140–199 mg/dl (nieprawidłowa tolerancja glukozy). Należy jednak pamiętać, że wartości stężenia cukru na czczo i po posiłku mogą być różne u każdego diabetyka. Różnią się u osób zdrowych, u chorych na cukrzycę typu 1 i cukrzycę typu 2, a także ze względu na inne czynniki.
Hiperglikemia jest głównym towarzyszem i jedną z przyczyn cukrzycy. Wysokie ponad normę stężenie glukozy we krwi, szczególnie gdy utrzymuje się przez długi czas, wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.
Hiperglikemia może powodować stan przedcukrzycowy, czyli stan zwiększonego ryzyka wystąpienia cukrzycy, a także samą cukrzycę. Dlatego zaleca się regularne kontrolowanie poziomu glukozy we krwi, by możliwe najwcześniej uchwycić moment, w którym istnieje realne ryzyko rozwoju cukrzycy.
Glikemia = poziom cukru we krwi.
Przyczyny hiperglikemii
Hiperglikemia jest głównie wynikiem nieleczonej lub źle leczonej cukrzycy. U osób zdrowych wskazywać może na niezdiagnozowaną cukrzycę.
Przyczyną hiperglikemii może być zaburzone wydzielanie insuliny, zmniejszona wrażliwość tkanek obwodowych na insulinę, stosowanie środków inotropowych oraz przetaczanie płynów zawierających glukozę. Podwyższone stężenie glukozy we krwi może również wskazywać na insulinooporność, czyli odporność na działanie insuliny na poziomie komórkowym (występujące zwykle w cukrzycy typu 2).
Główne przyczyny wysokiego poziomu glukozy we krwi:
- nieodpowiednia dieta: spożywanie produktów, które zawierają zbyt dużo cukru;
- pominięcie lub przyjęcie zbyt małej dawki leków przeciwcukrzycowych, lub nieodpowiednich leków przeciwcukrzycowych;
- stres;
- mało intensywny wysiłek fizyczny lub zaprzestanie wysiłku fizycznego;
- niektóre choroby, infekcje, operacje czy dolegliwości bólowe.
Również niektóre leki dostępne bez recepty mogą podwyższać poziom glukozy we krwi.
Objawy hiperglikemii
Hiperglikemia jest stanem podstępnym. Osoby, które mają podwyższony poziom cukru we krwi, mogą przez długi czas o tym nie wiedzieć i nie odczuwać żadnych objawów. Nawet jeśli poziom cukru jest naprawdę wysoki, to dolegliwości mogą pojawiać się wolno, stopniowo, usypiając tym samym czujność chorych.
Do objawów hiperglikemii zalicza się:
- mocne pragnienie;
- częste oddawanie moczu;
- suchość lub świąd skóry;
- silne uczucie zmęczenia;
- senność;
- niewyraźne widzenie;
- częste infekcje;
- wolniejsze gojenie się ran i owrzodzeń.
Hiperglikemia zawsze wymaga leczenia. To stan, który może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Zbyt długo utrzymujące się wysokie stężenie glukozy we krwi może prowadzić do uszkodzenia nerwów, naczyń krwionośnych, choroby oczu, stóp, nerek. Może również zwiększyć się ryzyko zakażeń.
Leczenie hiperglikemii
Jeśli poziom glukozy we krwi jest wysoki, to należy jak najszybciej powrócić do planu leczenia cukrzycy, w tym zażywania leków przeciwcukrzycowych czy podawania dożylnie insuliny. Leki należy przyjmować zawsze w odpowiednich dawkach i w odpowiednim czasie. Należy również pilnować odpowiednich pór posiłków i przestrzegać właściwej dla cukrzyków diety.
Kluczowa jest również aktywność fizyczna, gdyż odpowiedni wysiłek zmniejsza insulinooporność. Podstawą jest również odpowiednia świadomość i samokontrola, w tym częste sprawdzanie poziomu glukozy za pomocą glukometru i notowanie wyników w dzienniku.
Jeśli przestrzeganie planu leczenia nie prowadzi do obniżenia stężenia glukozy we krwi, to konieczne jest wprowadzenie zmian. Lekarz w takich przypadkach może podjąć decyzję o zmianie leków, zwiększeniu dawek insuliny, zmianie planu posiłków czy intensyfikacji wysiłku fizycznego.
Uwaga! Gdy osoba chora straci przytomność i wystąpią objawy wskazujące na hiperglikemię (zapach acetonu z ust, sucha skóra, przyspieszone tętno), to należy taką osobę ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, kontrolować oddech i tętno, zadbać o utrzymanie ciepła chorego, zadzwonić po karetkę.
ZOBACZ: Jaka dieta dla cukrzyka? Podstawowe zasady
Źródło: mp.pl