Ptasia grypa u ludzi. 6 faz rozwoju pandemii według WHO

Wirus H5N1 to jeden z najuważniej obserwowanych przez epidemiologów patogenów na świecie. Eksperci zastanawiają się, czy może wywołać kolejną pandemię. Ryzyko dla populacji ogólnej wciąż określane jest jako "niskie", ale sytuacja jest rozwojowa. Sprawdzamy, w jakim miejscu historii jesteśmy.

Jak powstaje pandemia?

Ptasia grypa wielokrotnie w historii dziesiątkowała ptactwo, ale tym razem sytuacja wydaje się być inna. I to z dwóch powodów. Po pierwsze, wirus przeskoczył z ptaków na ssaki (norki, jenoty, lisy, szopy pracze) i wiadomo, że może się między ssakami przenosić. Po drugie, jesteśmy tuż po pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, która na zawsze zburzyła nasz spokój. "To było niespodziewane, nikt nie sądził, że to właśnie ten wirus wywoła pandemię" - przyznał w marcu br. w rozmowie z PAP profesor Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach dr hab. Krzysztof Śmietanka.

Światowa Organizacja Zdrowia wyróżnia 6 faz rozwoju pandemii:

1. Wirus krąży wyłącznie wśród zwierząt i nie stanowi zagrożenia dla ludzi.
2. Potwierdzony przypadek zachorowania wśród ludzi. Pojawia się zagrożenie pandemiczne.
3. Pojedyncze ogniska zachorowań wśród ludzi, ale nie ma dowodów na to, żeby wirus przenosił się między nimi lub jego transmisja jest na tyle ograniczona, że nie ma powodów do wszczęcia alarmu pandemicznego.
4. Potwierdzona transmisja z człowieka na człowieka, wysokie ryzyko wybuchu epidemii lokalnej. "Każdy kraj, który podejrzewa lub potwierdził takie zdarzenie, powinien pilnie skonsultować się z WHO, aby można było wspólnie ocenić sytuację i podjąć odpowiednie decyzje, a jeśli jest to uzasadnione - wdrożyć szybką operację powstrzymywania pandemii. Faza 4 wskazuje na znaczny wzrost ryzyka pandemii, ale nie oznacza, że pandemia jest przesądzona" - czytamy na stronie WHO.
5. Wirus przenosi się między ludźmi w co najmniej dwóch krajach w jednym regionie świata. "Ogłoszenie Fazy 5. jest silnym sygnałem, że pandemia jest nieuchronna i czas na sfinalizowanie planu, komunikacji i środków bezpieczeństwa jest krótki" - wyjaśnia WHO.
6. Pojawiło się przynajmniej jedno ognisko zachorowań wśród ludzi w drugim regionie WHO. Pandemia staje się faktem.

Patrząc na rozwój sytuacji - pojedyncze ogniska wśród ludzi, brak potwierdzonej transmisji między nimi - jesteśmy w fazie III.

Źródło: "Pandemic Influenza Preparedness and Response: A WHO Guidance Document" WHO 2009

Zobacz także

Ptasia grypa w Polsce nabiera rozpędu. Co z wakacjami?

Dwóch Brytyjczyków z ptasią grypą. UKHSA potwierdza