Nadkażenie bakteryjne w COVID. 6 sygnałów alarmowych

Zgodnie z wytycznymi brytyjskiego National Institute for Health and Care Excellence (NICE): "Nie należy zlecać antybiotyku w celu prewencji lub leczenia zapalenia płuc, jeśli jego przyczyną może być SARS-CoV-2, inny wirus lub zakażenie grzybicze". Co więcej, prewencyjne podanie antybiotyku może tylko pogorszyć sprawę - doprowadzić m.in. do zakażenia bakterią jelitową Clostridioides difficile. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy w trakcie COVID-19 doszło do wtórnego zakażenia bakteryjnego.

COVID-19 a antybiotyk

Nadkażenie bakteryjne nie jest częste u osób z COVID-19. Szacuje się, że dotyka mniej niż 8% chorych i jest silnie powiązane z hospitalizacją. Ryzyko zwiększa przedłużający się pobyt w szpitalu i konieczność stosowania inwazyjnych metod leczenia, takich jak wentylacja mechaniczna.

Dotychczas "złotym standardem" w rozpoznawaniu infekcji bakteryjnej było oznaczanie CRP z krwi, ale metoda ta już jakiś czas temu "wypadła z łask". "Zwiększone stężenie białka C-reaktywnego (CRP) w surowicy nie różnicuje bakteryjnego zapalenia płuc od tego spowodowanego przez SARS-CoV-2. Małe stężenie CRP wskazuje natomiast, że zakażenie bakteryjne jest mało prawdopodobne" - czytamy w artykule "Antybiotykoterapia u chorych zakażonych SARS-CoV-2. Omówienie wytycznych National Institute for Health and Care Excellence (NICE) 2021" dr n. med. Weroniki Rymer z Polskiego Instytutu Evidence Based Medicine z Krakowa.

Markerem infekcji bakteryjnej nie jest też gorączka. Utarło się, że jeśli gorączka jest wysoka i w dodatku "nie spada" po lekach, to na pewno jest to infekcja bakteryjna. Jednak i tym razem eksperci wyprowadzają z nas błędu. "Przecież w grypie czy COVID-19 też mamy 40 stopni gorączki. A mieliśmy też kilka przypadków śmiertelnych, gdzie gorączka spadła po lekach, a były to ciężkie przypadki sepsy. Na podstawie samej gorączki nie można podejmować decyzji o antybiotyku" - mówił w grudniu 2022 r. dr hab. n. med. Ernest Kuchar, pediatra, ekspert Grupy LUX MED w rozmowie z radiozet.pl.

Jak zatem sprawdzić, czy doszło do nadkażenia bakteryjnego w trakcie COVID-19? Czy konieczne jest podanie antybiotyku? W zaleceniach NICE znaleźć można następujące rekomendacje.

Nadkażenie bakteryjne w trakcie COVID-19 sugerują:

1. Odchylenia w morfologii krwi, zwłaszcza w zakresie odsetka leukocytów.
2. Nieprawidłowości w badaniach obrazowych (RTG, TK, USG).
3. Bakterie w wymazie z gardła.
4. Bakterie w wydzielinie z dróg oddechowych (np. plwocinie). 
5. Bakterie w posiewie krwi.
6. Antygeny pneumokoków i pałeczek Legionella w moczu.

Jeśli w trakcie COVID-19 doszło do nadkażenia bakteryjnego, konieczne jest podanie antybiotyku.

Źródło: Rymer W.: Antybiotykoterapia u chorych zakażonych SARS-CoV-2. Omówienie wytycznych National Institute for Health and Care Excellence (NICE) 2021. Med. Prakt., 2021; 5: 55–62

Zobacz także

Kolejne uciążliwe powikłanie COVID-19. Problem jest masowy

Jeszcze jedno zaskakujące powikłanie COVID-19. Aż ciężko uwierzyć