Wywołuje wrzody żołądka i dwunastnicy – poznajcie Helicobacter pylori!
Helicobacter pylori - ponad 50% populacji (w krajach rozwijających się nawet 80%) jest zakażonych tą bakterią. Może ona wywołać wrzody żołądka i dwunastnicy. Można się nią zarazić, używając oblizanej przez zakażonego łyżeczki czy smoczka lub przez kontakty seksualne. Helicobacter pylori to niepozorna bakteria, która może nieźle narozrabiać w układzie pokarmowym.
Helicobacter pylori - na skróty:
- Helicobacter pylori - jak się można zarazić?
- Helicobacter pylori - jakie daje objawy?
- Helicobacter pylori - diagnoza
- Helicobacter pylori - choroby
- Helicobacter pylori - leczenie
- Helicobacter pylori - profilaktyka
Wygląda dość niepozornie: ma spiralny kształt, a na końcu rzęski, dzięki którym może się bez problemu poruszać w obrębie warstwy śluzowej żołądka. Ten niepozorny wygląd jest zwodniczy. Ta Gram-ujemna bakteria Helicobacter pylori – bo to o niej mowa – jest odpowiedzialna za zapalenie żołądka oraz wrzody żołądka lub dwunastnicy i może doprowadzić do prawdziwego spustoszenia w układzie pokarmowym. W skrajnych przypadkach może przyczynić się nawet do powstania nowotworów żołądka.
Odkryli ją i opisali jej wpływ na zdrowie człowieka w 1982 r. dwaj lekarze: Barry J. Marshall i J. Robin Warren. Za to odkrycie otrzymali w 2005 roku Nagrodę Nobla.
Jak się można zakazić Helicobacter pylori?
Zakażenie tą bakterią wcale nie jest rzadkie. Szacuje się, że w krajach rozwijających się zakażonych nią jest 80% populacji, a w krajach rozwiniętych 50%. Te wysokie statystyki świadczą o tym, że zakażenie się tą bakterią nie jest trudne. Bytuje ona głównie w układzie pokarmowym (w żołądku – nie przeszkadza jej tamtejsze kwaśne środowisko), a także na powierzchni zębów oraz w kale. Może się też namnażać się w jelitach i przewodach żółciowych.
Zakazić się Halicobacter pylori można drogą oralną (czyli usta-usta) lub oralno-fekalną, czyli m.in. podczas pocałunków, używając oblizaną przez kogoś łyżkę lub oblizując dziecku smoczek, a także podczas kontaktów seksualnych. Najczęściej do zakażeń dochodzi w okresie dzieciństwa.
Do czynników zwiększających ryzyko zakażenia należą:
- miejsce zamieszkania,
- złe warunki bytowe (przepełnione pomieszczenia),
- złe warunki higieniczne,
- predyspozycje genetyczne.
Jakie są objawy zakażenia Helicobacter pylori?
Zakażenie Helicobacter pylori może przebiegać bez żadnych objawów (szacuje się, że u 10-20% przypadków) i zwykle wykrywa się je przez przypadek (np. podczas gastroskopii). W pozostałych przypadkach objawy zakażenia H.pylori związane są ze stanem zapalnym, który wywołują. Należą do nich:
- bóle brzucha i nadbrzusza,
- mdłości,
- wzdęcia,
- problemy z wypróżnianiem ( zaparcia lub biegunka),
- zgaga, niestrawność,
- ogólne objawy osłabienia (osłabienie, gorączka, brak apetytu, pogorszenie samopoczucia).
Jak się diagnozuje H.pylori?
Zakażenie Helicobacter pylori można wykryć podczas kilku badań, m.in.:
- Badania endoskopowego (gastroskopii) – podczas badania widoczne są plamkowate zmiany na błonie śluzowej. Aby potwierdzić diagnozę, zwykle pobiera się wycinek, by zrobić test ureazowy.
- Testu ureazowego – pobrany wycinek wkłada się do roztworu mocznika z dodatkiem barwnego wskaźnika pH. Jeśli wskaźnik pH zmieni barwę z żółtej na czerwoną, oznacza to, że chory jest zakażony H. pylori.
- Badania histologicznego – bakterie można wykryć przez badanie wycinków wykonanych i barwionych standardowo lub metodą srebrzenia.
- Testu oddechowego – doustnie podaje się mocznik znakowany izotopem węgla, który w obecności bakterii ulega rozkładowi, uwalniając znakowany dwutlenek węgla. Ten wchłania się do krwi, a następnie dostaje się do wydychanego powietrza.
- Testu kałowego – antygenowy test wykazujący obecność antygenu białkowego pochodzącego z H. pylori i wydalanego z kałem.
- Badania serologicznego (z krwi) – pomiar przeciwciała anty-H. pylori w surowicu za pomocą testu. Choć to badanie uważane jest za mniej doskonałe, ponieważ świadczy raczej o kontakcie z Helicobacter pylori niż o rzeczywistym zakażeniu.
Jakie choroby powoduje bakteria Helicobacter pylori?
Helicobacter pylori to bakteria, która może wywołać wiele chorób w układzie pokarmowym. Szacuje się, że odpowiada za 92% przypadków występowania wrzodów dwunastnicy i około 70% wrzodów żołądka. Choć bakteria ta nie jest bezpośrednią przyczyną nowotworu żołądka, to może się pośrednio przyczynić do powstawania zmian przedrakowych.
H. pylori obniża wydzielanie w żołądku witaminy C i zwiększa produkcję wolnych rodników oraz cytokin prozapalnych. Być może to właśnie ma wpływ na zwiększenie zachorowalności na chłoniaka i raka żołądka, które występują w wyniku utraty wykazywanych przez kwas askorbinowy właściwości utleniających błony śluzowe.
Jak się leczy zakażenie Helicobacter pylori?
U większości chorych możliwe jest całkowite zwalczenie zakażenia, ale u 10-20% występuje ponowne zakażenie. W literaturze medycznej opisano wiele schematów leczenia. Za najbardziej skuteczną uważa się terapię za pomocą dwóch antybiotyków oraz inhibitora pompy protonowej hamującego wydzielanie kwasu. Decyzję o tym, jaką formę leczenia zastosować oraz jakie antybiotyki w niej zastosować, zawsze podejmuje lekarz.
Jaka jest profilaktyka zakażeń H. pylori?
Nie ma wyraźnych zasad profilaktyki zakażeń Helicobacter pylori. Uważa się, że minimalizować ryzyko zakażenia może zwłaszcza dbałość o odpowiedni poziom higieny, karmienie piersią, a także zdrowa dieta (bogata w antyoksydanty i witaminy: C, E oraz beta-karoten).
TO CIĘ MOŻE ZAINTERESOWAĆ:
- Dlaczego boli brzuch? Najczęstsze przyczyny bólu
- Ostre zapalenie trzustki: łagodna i ciężka postać choroby. Jak leczyć zapalenie trzustki?
- Rak trzustki to podstępny zabójca! Pamiętaj o badaniach
Źródło: "Gastroenterologia" Ch. Fox, M. Lombard, E. Lam; Wydawnictwo Urban&Partner 2004
Tu się dzieje
