COVID-19 szczególnie groźny dla diabetyków. Rekomendacje ekspertów
Lekarze alarmują: źle wyrównana cukrzyca może zwiększać ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19. Jakie są wytyczne dla diabetyków podczas pandemii koronawirusa?

Cukrzyca stanowi ogromny problem zdrowotny w naszym kraju. Choruje na nią niemal 3 mln populacji Polski. Według badania NATPOL aż 20 procent osób nie wie o chorobie. Zachorowalność na cukrzycę typu 2 cały czas rośnie, co jest szczególnie niebezpieczne w czasie pandemii koronawirusa. Eksperci prognozują, że to właśnie pandemia będzie główną przyczyną wzrostu zachorowań na cukrzycę typu 2. Jeżeli utrzymamy dotychczasowy trend, w 2030 roku liczba chorych na cukrzycę wzrośnie do 4 milionów.
Cukrzyca typu 2 – groźne powikłania
Mimo wyraźnego postępu jeśli chodzi o efekty leczenia cukrzycy, przewlekłe powikłania choroby nadal są poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia chorych. Do najczęściej występujących konsekwencji choroby należą:
- cukrzycowa choroba nerek
- retinopatia cukrzycowa
- zespół stopy cukrzycowej
- ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego (miażdżyca, udar mózgu, zawał)
- neuropatia cukrzycowa
Szczególnie niebezpieczne są powikłania dotyczące układu sercowo-naczyniowego. To właśnie one stanowią główną przyczynę śmiertelności wśród diabetyków.
– Powikłania sercowo-naczyniowe dotykają co trzeciego chorego z cukrzycą typu 2, co przekłada się na inwalidztwo i skrócenie okresu przeżycia. – mówi prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek, konsultant krajowy w dziedzinie diabetologii.
Lekarze: terapia powinna być dostosowana do pacjenta
Jak uchronić pacjentów przed najgroźniejszymi powikłaniami? Pomocne może być zastosowanie inhibitorów SGLT-2 i agonistów GLP-1, które redukują ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. To nowoczesne leki, które, jak wskazują eksperci, są niezwykle skuteczne w leczeniu.
W raporcie Ocena dostępu do nowoczesnej farmakoterapii (inhibitory SGLT-2, agoniści GLP-1) w cukrzycy typu 2 w świetle rekomendacji klinicznych, prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek przyznaje – W ostatnim czasie zróżnicowano ścieżki terapeutyczne w zależności od współistnienia wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego, powikłań sercowo-naczyniowych bądź afektu nerkowego.
– Niezmiennie lekiem pierwszego wyboru pozostaje metformina, jednakże przy współistnieniu powyższych stanów klinicznych rekomenduje się dołączenie inhibitorów SGLT-2 bądź agonistów GLP-1 bez względu na stopień wyrównania glikemii – mówi profesor.
Prof. dr hab. n. med. Jarosław Kaźmierczak konsultant krajowy w dziedzinie kardiologii, współtwórca raportu, podkreśla – W ciągu ostatnich kilkunastu lat zmieniło się spojrzenie na leki przeciwcukrzycowe. Istotne jest nie tylko obniżanie glikemii, ale wręcz na pierwsze miejsce wysuwa się protekcyjne działanie na układ sercowo-naczyniowy i nerki. Takie właśnie właściwości posiadają dwie nowe grupy leków: inhibitory SGLT-2 i agoniści receptora GLP-1.
Jak mówiła Anna Śliwińska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków, podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu do spraw cukrzycy, które odbyło się 28 września –
Przynajmniej część wpływów z opłaty cukrowej powinna być przeznaczona na leczenie cukrzycy w Polsce. Nie chodzi tylko o samo leczenie, ale także o profilaktykę wśród osób zdrowych i osób z grup ryzyka, edukację diabetologiczną, rozszerzony dostęp do nowoczesnych terapii i profilaktykę powikłań niewyrównanej cukrzycy.
Należy podjąć działania na rzecz zapobiegania powikłaniom cukrzycy, bo jak wiemy najgorsze w cukrzycy i najbardziej obciążające są powikłania, zarówno w aspekcie osobistym dla pacjenta, jak i również dla budżetu państwa. Należy im zapobiegać, a jeśli już wystąpią, zapewnić dostęp do ich właściwego leczenia – dodała.
Dlaczego koronawirus jest tak niebezpieczny dla diabetyków?
Cukrzyca stanowi czynnik zwiększający ryzyko ciężkiego przebiegu koronawirusa. Obecnie diabetycy są jedną z najbardziej zagrożonych grup, jeśli chodzi o powikłania po COVID-19. Pacjenci z cukrzycą, u których wykrywa się koronawirusa, zazwyczaj wymagają leczenia na oddziale intensywnej terapii. Niemal jedna trzecia zgonów z powodu COVID-19 dotyczy pacjentów diabetologicznych.
Główne czynniki zwiększające niebezpieczeństwo to źle wyrównana cukrzyca oraz występowanie przewlekłych powikłań (chorób sercowo-naczyniowych). U pacjentów z prawidłowo wyrównaną cukrzycą ryzyko powikłań w przebiegu COVID-19 jest takie samo jak u zdrowych osób.
Cukrzyca typu 2 a COVID-19: ważne rekomendacje dla diabetyków
Aby chronić się przed ciężkim przebiegiem COVID-19 oraz powikłaniami, diabetycy powinni przestrzegać na co dzień zaleceń, takich jak:
- wprowadzenie prawidłowego sposobu odżywania i zalecenie stałego, dobranego do możliwości chorego wysiłku fizycznego. Pacjent z cukrzycą powinien otrzymać szczegółowe instrukcje dotyczące tego, jakie węglowodany i w jakich ilościach może spożywać. Ich ilość zależna jest od poziomu aktywności pacjenta.
- ograniczanie czasu spędzanego w pozycji siedzącej
- ograniczenie używek (szczególnie papierosów i mocnych alkoholi)
- dbałość o długość i jakość snu
- regularna samokontrola glikemii
- zmiana stylu życia na zdrowszy. Jest to fundamentem leczenia cukrzycy typu 2, a jednocześnie jego wsparciem i uzupełnieniem. Odpowiednio wcześnie wprowadzone zmiany mogą odwlec w czasie konieczność leczenia farmakologicznego.
Źródło: pulsmedycyny.pl, Raport „Ocena dostępu do nowoczesnej farmakoterapii (inhibitory SGLT-2, agoniści GLP-1) w cukrzycy typu 2 w świetle rekomendacji klinicznych – analiza blisko 2 lata po refundacji. Rekomendacje zmian”, zrealizowany przez Instytut LB Medical dla Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.