Obserwuj w Google News

Kiła przestaje być średniowieczną legendą. Na syfilis choruje coraz więcej osób

4 min. czytania
Aktualizacja 26.10.2020
22.08.2018 16:24
Zareaguj Reakcja

Słyszysz ,,syfilis'' i myślisz o legendarnej chorobie średniowiecznej? Prawidłowo, choć syfilis, czyli kiła, atakuje również współcześnie. W ostatnich latach regularnie notuje się wzrost zachorowań na tę chorobę przenoszoną drogą płciową. Kiła to choroba zakaźna, która obejmuje różne tkanki i narządy. Może trwać w uśpieniu latami, by w końcu dać o sobie znać w postaci poważnych chorób. Dowiedz się, jak rozpoznać kiłę.

Kiła przestaje być średniowieczną legendą. Na syfilis choruje coraz więcej osób
fot. Shutterstock

Kiła jest chorobą przenoszoną drogą płciową, wywoływaną przez bakterię krętek blady (Treponema pallidum). Choroba znana jest od Średniowiecza, ale przez wiele lat z powodu podwyższenia standardów sanitarnych, wprowadzenia prezerwatyw, czy poszerzenia wiedzy na temat chorób wenerycznych, syfilis pozostawał pewną legendą.

Niestety, w ostatnich latach zauważyć można powrót kiły. Coraz częściej notuje się wzrost zachorowań, co eksperci tłumaczą głównie odbywaniem niezabezpieczonych stosunków, częstą zmianą partnerów i niestety niską świadomością społeczeństwa na temat chorób przenoszonych drogą płciową i ich konsekwencji.

Kiłą można zarazić się przez stosunek seksualny - oralny, pochwowy, odbytniczy z osobą, która choruje na syfilis. Drogą zakażenia mogą być również pocałunki, choć tylko wtedy, gdy zmiany chorobowe związane z kiłą dotknęły jamę ustną drugiej osoby.

Istnieje również możliwość zarażenia dziecka kiłą w czasie porodu, gdy matka nie wykonała wcześniej badań pod kątem tej choroby i nie podjęła stosownego leczenia.

Można wyróżnić dwie zasadnicze odmiany kiły:

  • dotyczy dzieci, których matka chorowała na kiłę w czasie ciąży. Do zakażenia dochodzi w takich przypadkach już w łonie matki. Kiła wrodzona niesie za sobą ogromne konsekwencje. Jeśli dziecko dożyje porodu, to zazwyczaj cierpi później na poważne schorzenia jedno lub wielonarządowe.
  • związana jest głównie z odbywaniem niezabezpieczonych kontaktów seksualnych, w wyniku których partnerzy zarażają się bakterią krętka bladego.
W średniowiecznej Polsce chorych na kiłę leczono wcierając szaruchę (szarą maść) lub podając „odwary drzewne” z lignum Guajaci (nalewka gwajakowa). Inną metodą było wkładanie chorych o dobrze ogrzanego pieca, by wypocili się po nacieraniu rtęcią. Kuracja ta trwała trzy miesiące, ale wielu chorych umierało przed jej zakończeniem.

Objawy kiły

Kiła to choroba charakteryzująca się indywidualnym przebiegiem. Z reguły jednak wyróżnia się jej wczesne i późne stadium podzielone na kilka okresów.

PIERWSZY OKRES KIŁY: w miejscu wniknięcia bakterii krętka bladego, zazwyczaj po 2-3 tygodniach od odbycia niebezpiecznego stosunku seksualnego, pojawia się owrzodzenie. Najczęściej nieestetyczne, choć niebolesne owrzodzenie występuje w trzech ,,startegicznych'' miejscach: na członku u mężczyzny, na sromie lub w pochwie u kobiety, w odbycie u obu płci.

Niestety, czasami owrzodzenie jest tak umiejscowione, że łatwo je przeoczyć. Goi i się samoistnie w ciągu sześciu tygodni, ale jest bardzo zaraźliwe dla partnerów seksualnych. Zdarza się także, że owrzodzenia są liczne i bolesne, zlokalizowane w jamie ustnej i na czerwieni wargowej.

DRUGI OKRES KIŁY: nieleczone owrzodzenie prowadzi po 3-6 tygodniach do rozwoju drugiego okresu choroby związanego z obecnością bakterii we krwi. Można wtedy zaobserwować dziwną wysypkę, zwykle na dłoniach i podeszwach stóp, zmiany na narządach płciowych, białe plamy w jamie ustnej, powiększenie węzłów chłonnych, rzadziej ogniskowe łysienie, pogorszenie wzroku, a nawet zapalenie wątroby, nerek, mózgu.

Wśród innych objawów kiły można wyróżnić również objawy kojarzone typowo z infekcją wirusową: ból gardła, gorączka, czy ogólne osłabienie samopoczucia.

Nieleczone objawy ustępują po kilku tygodniach, ale mogą powrócić po ok. dwóch latach. Kiła drugiego okresu jest silnie zaraźliwa dla partnerów seksualnych.

KIŁA UTAJONA: to okres wyjątkowo podstępny. Po ustąpieniu objawów drugiego okresu kiły choroba wchodzi w okres utajony, co oznacza, że nadal jest, ale nie występują żadne objawy. Okres kiły utajonej może trwać nawet kilka lat, a o chorobie świadczą wtedy wyłącznie wyniki badań.

TRZECI OKRES KIŁY: szacuje się, że u jednego na dziesięciu chorych na kiłę, dochodzi po wielu latach do bardzo poważnych uszkodzeń układu nerwowego, mózgu, kości i serca.

: zmiany na narządach płciowych w formie twardych, niebolesnych, owalnych grudek, powiększenie węzłów chłonnych, specyficzna wysypka występująca zazwyczaj na dłoniach i podeszwach.

Diagnozowanie kiły

Chorobę rozpoznaje się po wykonaniu specjalistycznych testów. Aby potwierdzić lub wykluczyć kiłą należy udać się lekarza na badanie lub do specjalnej placówki wykonującej badania laboratoryjne.

Istnieją dwa typy podstawowych testów laboratoryjnych z krwi: swoiste (czyli krętkowe) oraz nieswoiste (niekrętkowe). W testach swoistych do badań wykorzystuje się antygeny krętków, a w testach nieswoistych antygeny kardiolipiny. Takie testy można jednak wykonać po ok. miesiącu od zakażenia, w przeciwnym razie mogą wskazać niewiarygodny wynik.

Najlepszym sposobem jest używanie prezerwatyw oraz unikanie przygodnych stosunków seksualnych.

Leczenie kiły

Leczenie kiły polega na podawaniu antybiotyków. Najbardziej powszechnym jest podawana domięśniowo penicylina. Jeśli z jakiegoś powodu osoba chora nie może przyjmować penicyliny, stosuje się zamienniki w postaci tetracykliny lub doksycykliny.

Antybiotykoterapia trwa stosunkowo długo, bo aż 20-30 dni. O zakończeniu leczenia zawsze decyduje lekarz na podstawie wyników badań. Niestety, nawet po wyleczeniu choroby istnieje możliwość ponownego zarażenia się nią. Kiła, przy braku stosowania odpowiednich zaleceń przy kontaktach seksualnych, może nawracać.

Bardzo ważne jest szybkie podjęcie leczenia, ponieważ nieleczona choroba może prowadzić do ciężkich powikłań i problemów zdrowotnych.

Osoby chore na kiłę powinny unikać jakichkolwiek stosunków seksualnych do czasu zakończenia leczenia i ustąpienia objawów. 

Czy o kile należy powiadomić partnerów seksualnych? Tak, jeśli występuje kiła pierwszego okresu, powinien być zbadany i leczony obecny partner/partnerka oraz partnerzy/partnerki z ostatnich trzech miesięcy. Kiła drugiego okresu wymaga niestety powiadomienia partnerów seksualnych z ostatnich dwóch lat.

Należy pamiętać, że kiła jest chorobą silnie zakaźną. Osoby nieleczone mogą przekazywać zakażenie nieświadomym partnerom, którzy sami mogą w szybkim tempie stać się źródłem zakażenia dla innych.

Zobacz także

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

Źródło: kila.edu.pl; drwenerolog.pl