Jak postępować w przypadku wstrząsu anafilaktycznego?
Sprawdź, jak rozpoznać wstrząs anafilaktyczny i jak powinna wyglądać pierwsza pomoc. Dowiedz się, dlaczego w przypadku anafilaksji należy podawać choremu adrenalinę.
Spis treści:
- Jakie są objawy wstrząsu anafilaktycznego?
- Jak postępować w przypadku wstrząsu anafilaktycznego (pierwsza pomoc)?
- Osoba nieprzytomna we wstrząsie - jak postępować?
Wstrząs anafilaktyczny, inaczej anafilaksja, to stan zagrażający zdrowiu i życiu. Jest to najgroźniejsza postać reakcji alergicznej organizmu na kontakt z alergenem (np. jadem owadów, pokarmem, lekiem, sierścią zwierząt), bądź reakcji niealergicznej wywołanej czynnikami zewnętrznymi, np. zimnem.
Wstrząs anafilaktyczny - jakie są objawy?
W 90% przypadków pierwsze objawy wstrząsu anafilaktycznego pojawiają się w ciągu kilku, kilkunastu minut (do 30 minut) od kontaktu z substancją wywołującą uczulenie lub czynnikiem wywołującym reakcję. Początkowo mogą być one łagodne (i nawet samoistnie ustąpić), a później gwałtownie się nasilić.
W przypadku wstrząsu anafilaktycznego, w zależności od czynnika, jaki go wywołuje, mogą pojawić się:
- wysypka, świąd skóry oraz obrzęk,
- skurcz dróg oddechowych, uczucie braku powietrza,
- spadek ciśnienia tętniczego, tachykardia,
- nudności, wymioty, biegunka,
- zawroty głowy, uczucie osłabienia.
Gwałtowny spadek ciśnienia przyczynia się również do pojawienia się innych charakterystycznych objawów - skóra staje się chłodna, blada, spocona. Natomiast obrzęk tkanek gardła może przyczynić się do zamknięcia krtani i niemożności oddychania.
Wstrząs anafilaktyczny - pierwsza pomoc
Przy wstrząsie anafilaktycznym najważniejsze jest, aby działać szybko.
- Po pojawieniu się pierwszych objawów wstrząsu należy w pierwszej kolejności usunąć alergen, który wywołał tę reakcję, np. usunąć żądło.
- W drugiej kolejności należy ocenić stan zdrowia osoby chorej. Sprawdzić, czy jest przytomna, czy ma problemy z oddychaniem, czy jest osłabiona. Ważne jest, aby zapytać, czy jest uczulona na coś i czy ma przy sobie adrenalinę w penie lub leki przeciwhistaminowe.
- Następnie należy wezwać pogotowie ratunkowe. Podczas zgłoszenia należy opisać, jak doszło do wstrząsu oraz podać informacje, które uzyskaliśmy od poszkodowanego. Należy pamiętać, że w przypadku wstrząsu anafilaktycznego sytuacja może dynamicznie się rozwijać, lepiej więc być w ciągłym kontakcie z dyspozytorem do czasu przyjazdu karetki. Dzięki temu, zespół ratowniczy będzie szybko poinformowany o zmianie stanu zdrowia chorego.
- Jeśli chory ma adrenalinę (epinefrynę) w penie, podaj mu ją domięśniowo w udo. Ampułkostrzykawka zawiera odmierzoną dawkę leku i jest łatwa w obsłudze. Po prostu zdejmij ochronną nakładkę, weź preparat w dłoń i ustaw pod kątem prostym do przednio-bocznej części uda. Zdecydowanym ruchem wbij ampułkostrzykawkę w udo i przyciśnij tłok.
- Jeśli chory ma lek przeciwhistminowy, możesz mu go podać. Ważne! Osobom nieprzytomnym nie wolno podawać tabletek!
- W kolejnym kroku, ułóż chorego w pozycji z nogami nieco uniesionymi do góry i poczekaj na przyjazd karetki. Ważne! Każdy przypadek wstrząsu, nawet z niewielkimi objawami, wymaga obserwacji w szpitalu – przynajmniej 8-12 godzin.
Wstrząs anafilaktyczny - co robić z osobą nieprzytomną?
Jeśli chory mimo podjętych wyżej czynności straci przytomność, przestanie oddychać i/lub dojdzie do zatrzymania krążenia, należy przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Należy pacjenta ułożyć na plecach. Następnie zapleść palcami dłonie leżące jedna na drugiej (jeśli jesteś praworęczny, prawa dłoń powinna być jako pierwsza). Położyć je mniej więcej na środku klatki piersiowej. Nie uginając łokci, należy uciskać klatkę piersiową do 1/3 jej głębokości. Co 30 uciśnięć podawać 2 oddechy. W przypadku braku maseczki i obawie podawania oddechów osobie dorosłej metodą usta-usta, można poprzestać na samych uciśnięciach klatki piersiowej bez żadnej przerwy.
Tu się dzieje
