Alergia na pszenicę (uczulenie na gluten). Jakich produktów unikać?
Uczulenie na gluten, a właściwie alergia na pszenicę, jest znacznie częstsza u dzieci niż u osób dorosłych. Dowiedz się, jakie są objawy uczulenia na gluten u dzieci, a jakie u dorosłych, a także jak się diagnozuje i leczy alergię na gluten.
- Alergia na pszenicę – na czym polega?
- Alergia na pszenicę (uczulenie na gluten) – kiedy pojawiają się objawy?
- Objawy alergii na gluten (pszenicę) u dorosłych
- Objawy uczulenia na gluten (pszenicę) u dzieci
- Objawy anafilaksji – nie przegap ich!
- Uczulenie na gluten – jak wygląda diagnoza?
- Uczulenie na gluten – jak wygląda leczenie?
- Alergia na pszenicę (uczulenia na gluten) – tych produktów unikaj:
- Co jeść w przypadku uczulenia na gluten? Produkty dozwolone:
Gluten to białko roślinne występujące w niektórych zbożach, m.in. pszenicy, życie oraz jęczmieniu. Może on być przyczyną wielu problemów zdrowotnych, m.in.:
- alergii na pszenicę,
- nadwrażliwości na gluten,
- celiakii.
Choroby te są często mylone ze sobą. Oczywiście we wszystkich czynnikiem wywołującym dolegliwości jest gluten, ale mechanizm tych chorób i ich konsekwencje dla zdrowia są zupełnie inne.
Alergia na pszenicę – na czym polega?
Alergia na pszenicę to alergia pokarmowa wywołana przez białko w glutenie. Alergie pokarmowe zazwyczaj powodują odmienną odpowiedź immunologiczną, która ma bardziej umiarkowany charakter aniżeli reakcja będąca wynikiem celiakii czy nadwrażliwości na gluten. Odpowiedź ta będzie się różniła w zależności od tego, czy kontakt z pszenicą wystąpił poprzez układ oddechowy (na przykład po kontakcie z mącznym pyłem), czy też układ pokarmowy. Reakcja alergiczna na pszenicę może mieć wpływ na stan skóry, jelit, płuc. Oznacza to, że po kontakcie z glutenem u chorych może pojawić się swędząca wysypka, dolegliwości jelitowe (biegunka, bóle brzucha), astma, a nawet wstrząs anafilaktyczny.
Jak to działa? Obecność konkretnych peptydów glutenowych prowadzi do nadprodukcji przeciwciał IgE, które odgrywają główną rolę w patogenezie chorób alergicznych.
Szacuje się, że nawet 20 proc. osób z alergią pokarmową ma uczulenie na gluten. Oprócz pszenicy objawy alergii mogą pojawić się po zjedzeniu jęczmienia, żyta czy owsa – zbożach, które mają podobne białka.
Alergia na pszenicę (uczulenie na gluten) – kiedy pojawiają się objawy?
W przypadku alergii na pszenicę od momentu ekspozycji na gluten do wystąpienia objawów alergii mijają zwykle minuty (reakcja wczesna). Czasami zdarza się jednak, że objawy pojawiają się po kilku godzinach, a nawet następnego dnia. Mowa wtedy o reakcji późnej.
Objawy alergii na pszenicę (uczulenie na gluten) zależą m.in. od wieku osoby uczulonej. Inne mogą być u osób dorosłych, inne u dzieci.
Objawy alergii na gluten (pszenicę) u dorosłych
Objawy alergii na pszenicę (uczulenia na gluten) u osób dorosłych:
- pokrzywka,
- swędząca wysypka na skórze z bladoczerwonymi bąblami,
- obrzęk naczynioworuchowy,
- biegunka,
- nudności i wymioty,
- wstrząs anafilaktyczny,
- duszność (po kontakcie z pyłem mącznym),
- zatkanie nosa i obrzęk przewodu nosowego,
- swędzenie lub podrażnienie jamy ustnej i/lub gardła,
- swędzenie i łzawienie oczu,
- skurcze żołądka.
Dorośli cierpią na alergię na gluten przez całe życie, a objawy są widoczne po spożyciu dużych ilości nietolerowanego przez organizm składnika (nawet 10 g i więcej).
Objawy uczulenia na gluten (pszenicę) u dzieci
Objawy alergii na pszenicę (na gluten) u dzieci:
- atopowe zapalenie skóry (swędząca wysypka, obrzęk skóry),
- biegunka,
- wymioty,
- nudności,
- problemy ze strony układu oddechowego (duszności, katar, zatkanie nosa),
- swędzenie lub podrażnienie jamy ustnej i/lub gardła,
- swędzenie i łzawienie oczu,
- skurcze żołądka.
Jak wynika z danych, alergia na pszenicę jest częstsza u dzieci i zdarza się u 3 do 5 procent ich populacji. W okresie nastoletnim i dorosłym częstość występowania tej alergii maleje, osiągając poziom około 0,3-0,4 proc. ogółu populacji. Co ciekawe, alergia na pszenicę (uczulenie na gluten) może być dziedziczne. Z badań wynika, że jeśli alergia na pszenicę występuje w rodzinie, to pozostali członkowie rodziny również mogą wykształcić u siebie uczulenie na gluten.
Objawy anafilaksji – nie przegap ich!
Poza objawami typowymi dla alergii na pszenicę zwróć uwagę również na objawy, które mogą świadczyć o anafilaksji:
- ból w klatce piersiowej,
- obrzęk gardła,
- przyspieszone bicie serca,
- poważne trudności z oddychaniem,
- zasinienie skóry,
- zawroty głowy,
- utrata przytomności.
W razie pojawienia się tych objawów wezwij natychmiast karetkę.
Uczulenie na gluten – jak wygląda diagnoza?
Jak sprawdzić, czy mamy alergię na pszenicę? Niestety zdiagnozowanie tego rodzaju alergii jest dosyć trudne. Do użytecznych badań zalicza się:
- punktowe testy skórne, które niestety nie dają stuprocentowej pewności,
- badania krwi wykonane pod kątem obecności konkretnych przeciwciał,
- testy behawioralne (np. prowadzenie dzienniczka żywieniowego, wprowadzenie diety eliminacyjnej, czyli diety bezglutenowej, a potem prowokowanie pokarmem, czyli ponowne wprowadzenie do jadłospisu wykluczonych produktów).
Poza obserwacją objawów lekarz przejrzy również historię dolegliwości medycznych u pacjenta i jego rodziny, przeprowadzi badanie fizykalne.
W diagnozowaniu uczulenia na gluten można wykonać badania laboratoryjne, które wykluczą występowanie celiakii. Wykluczenie celiakii jednak nie potwierdza alergii na gluten.
Uczulenie na gluten – jak wygląda leczenie?
Niestety, w przypadku alergii na pszenicę, czyli uczulenia na gluten, jedynym skutecznym lekarstwem jest... całkowite wyeliminowanie glutenu z diety. Chory musi unikać wszelkich pokarmów zawierających pszenicę i produkty pochodne. Objawy alergii można łagodzić lekami przeciwhistaminowymi (odpowiedni preparat zleci lekarz).
Osoby z alergią na pszenicę (na gluten) powinny nosić przy sobie zestawy ratunkowy, zawierający epinefrynę (adrenalinę) do wstrzyknięcia w sytuacji zagrożenia życia.
Alergia na pszenicę (uczulenia na gluten) – tych produktów unikaj:
- zboża, takie jak: pszenica, orkisz, żyto, jęczmień, owies,
- produkty zbożowe, takie jak: mąka pszenna, żytnia, jęczmienna, chleb biały, razowy, bułki, bagietki, maca, precle, bułka tarta, płatki pszenne, muesli,
- kasze, takie jak: kuskus, kasza manna, kasza jęczmienna, kaszki błyskawiczne,
- makaron pszenny i żytni,
- produkty z dodatkiem mąki, takie jak pierogi, pyzy, kopytka, naleśniki, pizza,
- przekąski, takie jak: herbatniki, ciastka, paluszki, pierniki, drożdżówki
Co jeść w przypadku uczulenia na gluten? Produkty dozwolone:
- kukurydza,
- ryż brązowy i biały,
- płytki ryżowe,
- gryka,
- proso,
- amarantus,
- quinoa,
- mąka ze zbóż bezglutenowych,
- skrobia kukurydziana,
- pieczywo bezglutenowe,
- makarony bezglutenowe,
- ryżowe kaszki dla dzieci,
- chrupki kukurydziane,
- popcorn,
- owies bezglutenowy,
- bułka tarta bezglutenowa.
Źródło: "Wolni od glutenu. Jak prowadzić zdrowy i bezglutenowy tryb życia", dr Alessio Fasano, Wydawnictwo Druga Strona
Tu się dzieje
