Zbyt dużo witaminy D może zaszkodzić. 7 poważnych skutków ubocznych

Wiktoria Dróżka

07.07.2020

Aktualizacja: 05.11.2020 16:32

Zbyt dużo witaminy D może zaszkodzić. 7 poważnych skutków ubocznych

Oceń

Niewiele pokarmów zawiera witaminę D, więc wiele osób przyjmuje suplementy lub czerpie ją ze słońca. Choć witamina D ma podstawowe znaczenie dla wspierania wielu procesów organizmu, jej nadmiar jest również szkodliwy. Poznaj 7 groźnych skutków ubocznych nadmiaru witaminy D.

Toksyczność witaminy D może powodować szeroki zakres objawów, a każda osoba może reagować inaczej.
Osoba, która przyjmowała nadmierne ilości witaminy D może doprowadzić do wystąpienia objawów zagrażających życiu.
Hiperkalcemia i uszkodzenie nerek są możliwymi skutkami ubocznymi suplementacji witaminy D.

Dzienne zapotrzebowanie witaminy D u danej osoby zależy od indywidualnych czynników, takich jak wiek, płeć i stan zdrowia. Jakie są skutki uboczne nadmiaru witaminy D?

wchłanianie i regulacja wapnia , magnezu i fosforanu,
stwardnienie, wzrost i przebudowa kości,
wzrost i przebudowa komórek,
obniżenie odporności,
pogorszenie funkcji nerwów i mięśni.

Lekarze zwykle uważają poziom witaminy D za odpowiedni, jeśli jest co najmniej 20 nanogramów (ng) witaminy na mililitr (ml) krwi. Jeśli poziom wzrośnie powyżej 50 ng/ml, osoba może doświadczyć niepożądanych skutków ubocznych. Jednak większość badań wskazuje, że próg toksyczności witaminy D jest dość wysoki, około 200–240 ng/ml.

Poniżej 7 najpoważniejszych działań niepożądanych związanych z nadmiernym narażeniem na witaminę D.

1. Hiperkalcemia

Większość znaczących skutków ubocznych związanych z toksycznością witaminy D wiąże się z hiperkalcemią.

Hiperkalcemia to nadmiar wapnia we krwi. Dzieje się tak, gdy we krwi jest ponad 10,4000 ng / ml wapnia. Istnieje silny związek między witaminą D i wapniem. Kiedy we krwi występuje wysoki poziom metabolitów witaminy D, zwiększa to ilość wapnia wchłanianego przez jelita.

Wysoki poziom metabolitów witaminy D może również sprzyjać uwalnianiu wapnia z kości do krwiobiegu. Zbyt duże stężenie wapnia we krwi może prowadzić do wielu powikłań i objawów. Do najpoważniejszych zalicza się:

utrata apetytu,
biegunka i zaparcia,
zamieszanie, dezorientacja lub problemy z myśleniem,
nudności i wymioty,
ból stawów i mięśni,
ciągłe bóle głowy,
drażliwość i niepokój,
ciągłe uczucie wyczerpania,
słabe mięśnie,
zwiększone pragnienie i częstsze oddawanie moczu,
nieregularne bicie serca,
metaliczny posmak w ustach,
wysokie ciśnienie krwi.

2. Uszkodzenie nerek

Nadmiar wapnia we krwi może wiązać się z fosforanem i tworzyć kryształy osadzające się w miękkich tkankach ciała. Kryształy te mogą powodować uszkodzenie tkanek i narządów, w zależności od ich położenia, liczby i wielkości.

Nerka jest szczególnie wrażliwa na złogi wapnia ze względu na swoją rolę filtra i wiele małych kanałów. Kiedy złogi wapnia utkną w tkankach nerek, dojdzie do nefrokokalcynozy. Jeśli ten stan jest ciężki, może powodować trwałe uszkodzenie nerek, a ostatecznie ich niewydolność.

Objawy nefrokalcynozy obejmują:

nudności i wymioty,
gorączka i dreszcze,
silny ból brzucha, boków pleców lub pachwiny, w tym jąder u mężczyzn.

3. Nieregularne bicie serca i zawał serca

Ekstremalna hiperkalcemia może zmniejszać lub zmieniać zdolność komórek serca do działania, a osoby z ciężką hiperkalcemią często doświadczają nieprawidłowości w biciu serca.

U osoby z bardzo wysokim poziomem wapnia lub fosforanu we krwi mogą rozwijać się złogi wapnia lub płytki w tętnicach lub zastawkach serca.

Niektóre objawy powikłań serca związane z toksycznością witaminy D obejmują:

nieregularne bicie serca,
ból w klatce piersiowej,
wyczerpanie organizmu,
wysokie ciśnienie krwi,
ból podczas ćwiczeń,
zawroty głowy,
ból w klatce piersiowej.

4. Kruche kości i ból kości

Kiedy w krwiobiegu swobodnie krąży zbyt dużo wapnia, organizm może nie mieć wystarczającej ilości hormonów, aby skutecznie związać minerał z kościami.

Toksyczność witaminy D może powodować hiperkalcemię i kolejne problemy z kościami. Niektóre objawy obejmują:

bolące lub bolesne kości,
niestabilność ruchową,
kości podatne na złamania,
mocno pochylona postawa,
silny ból pleców lub stawów.

5. Odwodnienie

Toksyczność witaminy D powoduje odwodnienie. Podwyższony poziom wapnia we krwi uszkadza zdolności nerek do koncentracji moczu.

Badacze nie są do końca pewni, dlaczego tak się dzieje. Jedna z teorii głosi, że wysokie poziomy wapnia zmniejszają działanie hormonów antydiuretycznych. Hormony te „zachęcają” nerki do zatrzymywania wody, a mniej hormonów może skutkować większą ilością rozcieńczonego moczu. Kiedy osoba przepuszcza dużo rozcieńczonego moczu, traci duże ilości wody i elektrolitów.

Objawy umiarkowanego odwodnienia obejmują:

suchość w ustach i język,
niepokój,
drażliwość,
podkrążone oczy,
zwiększone pragnienie,
zmniejszone wydalanie moczu,
zmniejszona produkcja łez i suchość oczu,
skóra powoli powraca do normy po ściśnięciu.

Poważne odwodnienie może powodować warunki zagrażające życiu. Inne oznaki i objawy tego stanu obejmują:

słaby lub nieobecny puls,
niskie ciśnienie krwi,
niewyjaśnione wyczerpanie,
bardzo mało lub brak moczu,
nieprzytomność.

6. Zapalenie trzustki

Hiperkalcemia może powodować ostre zapalenie trzustki.

Objawy zapalenia trzustki obejmują:

ból w górnej części brzucha, który rozciąga się na plecy,
nudności i wymioty,
szybki puls,
utrata masy ciała,
gorączka.

7. Uszkodzenie płuc

Kiedy wysoki poziom wapnia i fosforanu we krwi wiąże się tworząc kryształy, osadzają się one w tkankach miękkich. Kryształy szczególnie osadzają się w narządach tkanek miękkich, które działają jak filtry, takie jak płuca. Jeśli wiele z tych złogów soli wapniowych lub zwapnień pozamacicznych jest obecnych w płucach, zaburzają funkcję narządu.

Niektóre oznaki uszkodzenia płuc obejmują:

kaszel,
problemy z oddychaniem,
ból w klatce piersiowej.

Kto powinien unikać witaminy D?

Suplementy witaminy D nie są odpowiednie dla wszystkich. Suplementy mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Osoby przyjmujące którykolwiek z poniższych leków powinny skonsultować się z lekarzem przed przyjęciem suplementów witaminy D:

steroidy,
fenobarbital i fenytoina, które mogą leczyć padaczkę,
orlistat, lek na odchudzanie,
cholestyramina, która może obniżać poziom cholesterolu.

Ponadto niektóre schorzenia mogą zwiększać wrażliwość na witaminę D. Osoba, która cierpi na którykolwiek z poniższych stanów, powinna skonsultować się z lekarzem przed zastosowaniem suplementów witaminy D:

pierwotna nadczynność tarczycy,
rak,
sarkoidoza,
gruźlica ziarniniakowi,
przerzutowa choroba kości,
Zespół Williamsa.

Najczęstsze oznaki zbyt dużej ilości witaminy D w organizmie

Niewyjaśnione wyczerpanie może być oznaką zbyt dużej ilości witaminy D. Większość osób, które przyjęły zbyt dużo witaminy D, doświadczy co najmniej dwóch z następujących objawów: