Oceń
- Jedzenie i leki – jak na siebie oddziałują?
- Które leki należy przyjmować na pusty żołądek?
- Czym najlepiej popijać leki?
Według danych WHO, ponad 50 proc. pacjentów zażywających leki nie stosuje ich zgodnie z zaleceniami. Tymczasem leki to substancje chemiczne, które mają w organizmie wywołać określony efekt farmakologiczny, a następnie ulegają przemianom i są usuwane z organizmu – mechanizm jest podobny jak w przypadku jedzenia. To dlatego istnieje duże ryzyko możliwych interakcji pomiędzy lekami a składnikami zawartymi w pożywieniu.
Jedzenie i leki – jak na siebie oddziałują?
Jeśli lek przyjmuje się na czczo, następuje szybkie opróżnienie żołądka i szybki wzrost stężenia leku we krwi. Wcześniejsze (przed zażyciem leku) spożycie posiłku opóźnia natomiast opróżnianie żołądka, co powoduje dłuższe przebywanie leku w żołądku i może sprawić, że wchłanianie leku będzie opóźnione, a jego maksymalne stężenie we krwi mniejsze. W przypadku niektórych leków jest to jednak proces korzystny np. dłuższe przebywanie w żołądku leków trudno rozpuszczalnych w jelicie cienkim, powoduje zwiększenie ich wchłaniania. Składniki pokarmu mogą też tworzyć z lekami związki, których organizm nie może wchłonąć – a wtedy lek nie zadziała tak, jak powinien.
To niezwykle ważne, by stosować leki zgodnie z zalecaniami – o sposób ich przyjmowania najlepiej zawsze zapytać lekarza albo farmaceutę w aptece. Informacje o sposobie przyjmowania leku znajdują się też zawsze w ulotce dołączanej do opakowania leku.
Które leki należy przyjmować na pusty żołądek?
Leki, które należy zażywać na czczo, należy przyjmować minimum 8 godzin od ostatniego posiłku, najlepiej z samego rana, po wstaniu z łóżka. Przyjęcie ich z jedzeniem lub po posiłku może znacznie spowolnić ich działanie, a nawet sprawić, że utworzą się niewchłanialne związki, a wtedy lek może w ogóle nie zadziałać.
Leki zawierające poniższe substancje czynne należy przyjmować na pusty żołądek:
- leki na zgagę i nieżyt żołądka: omeprazol, pantoprazol
- hormony tarczycy: lewotyroksyna
- leki na niedokrwistość: preparaty żelaza
- niektóre antybiotyki: penicylina, amoksycyklina, tetracyklina, ciprofloxacyna, ofloxacyna, lomefloxacyna, enoksacyna, doksycyklina
- stosowane w neuropatii cukrzycowej: kwas alfa-liponowy
- leki na niewydolności krążenia: digoksyna
- leki stosowane w zakażeniu wirusem HIV: didanozyna, lamiwudyna, indynawir, zydowudyna
- leki na padaczkę: fenytoina
- preparaty na depresję: imipramina
- leki na osteoporozę: alendronian, etydronian
- leki na nadciśnienie i zaburzenia krążenia: felodypina, kaptopril
- leki na alergię: astemizol i terfenadyna.
Czym najlepiej popijać leki?
Leki (tabletki, kapsułki) najlepiej jest popijać wodą. Wskazana jest duża jej ilość, czyli ok. 250 ml (szklanka). Woda pomaga w rozpuszczeniu leku i umożliwia jego wchłanianie, a duża jej ilość przyspiesza ten proces. Leków lepiej nie popijać innymi napojami, np. herbatą czy sokiem owocowym, bo może to zmniejszyć ich wchłanianie nawet o 90 proc.
Źródło: Ł. Sobotta, J. M. Suliburska, J. Mielcarek, Interakcje lek – żywność, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLIV, 2011, 1, str. 95–103 / Ktomalek.pl
Oceń artykuł
