Oceń
Widzisz białe plamki lub plamy w jamie ustnej? To mogą być afty, grzybica lub... leukoplakia uważana za stan przedrakowy skóry. Niegojących się, nietypowych zmian nie wolno lekceważyć, bo mogą świadczyć o nowotworze. Sprawdź, jak rozpoznać leukoplakię. Co powinno niepokoić?
Leukoplakia jest najczęściej spotykanym stanem przedrakowym w jamie ustnej. Szacuje się, że u 16-60% pacjentów z rozpoznanym rakiem kolczystokomórkowym, wcześniej wykryto ogniska leukoplakii. Dlatego tak ważna jest świadomość tego, jak wygląda zmiana i jak może być groźna. Zaobserwowanie zmiany wskazującej na leukoplakię powinno skłonić do wizyty u lekarza.
Leukoplakia: jak wygląda?
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) leukoplakia oznacza białą plamę lub tarczkę, która klinicznie i histologicznie nie może być scharakteryzowana jako żadne inne schorzenie. Zanim pojawią się białe plamki, nabłonek zaatakowany chorobą mętnieje. Stopniowo zaczynają się pojawiać białe zmiany, które z czasem twardnieją. Jeśli leukoplakia nie jest leczona, w obrębie białych tarczek tworzą się czerwone rozpadliny i nadżerki, często powstaje też stan zapalny, czasem brodawkowate wyrośla.
Leukoplakię można podzielić na:
- Homogenną, która charakteryzuje się występowaniem białawych, regularnych ognisk o wyraźnych granicach i gładkiej powierzchni. W tym przypadku istnieje małe ryzyko transformacji nowotworowej.
- Niehomogenną, w której oprócz białych plam, występują nadżerki, owrzodzenia, pęknięcia oraz wyniosłości. To zmiana wysokiego ryzyka.
- Brodawkowatą rozrostowaą, w której ryzyko transformacji nowotworowej wynosi około 80%.
Leukoplakia lokalizuje się na błonie śluzowej policzków w linii zgryzowej zębów, w okolicy kątów ust, na wargach, w dnie jamy ustnej, na bocznej i dolnej powierzchni trzonu języka oraz na wyrostku zębodołowym, a czasami także w dnie jamy ustnej oraz na dolnej i bocznej powierzchni języka (to lokalizacje niebezpieczne z wysoką tendencją do przemiany nowotworowej).
Leukoplakia: jakie są przyczyny?
Do powstawania leukoplakii przyczynia się:
- palenie papierosów,
- alkohol,
- przewlekłe drażnienie błony śluzowej,
- częste urazy mechaniczne,
- prądy galwaniczne,
- niedobory witamin,
- zaburzenia hormonalne,
- infekcje spowodowane grzybami z rodzaju Candida, wirusami Human Papilloma Virus (HPV), Epstein-Barr virus (EBV).
Przewlekły alkoholizm oraz palenie papierosów uważa się za główne czynniki ryzyka rozwoju nowotworów głowy i szyi.
Leukoplakia: jak leczyć?
Leczenie leukoplakii rozpoczyna się od poprawy higieny jamy ustnej (usuwanie złogów kamienia nad- i poddziąsłowego) i usunięcia czynników drażniących, a także wyeliminowania nałogów, w szczególności nikotyny i alkoholu.
Leczenie w przypadku pacjentów z mniejszym ryzykiem zezłośliwienia polega na stosowaniu retinoidów oraz zastosowaniu leczenia niechirurgicznego z wykorzystaniem krioterapii lub lasera CO2. Usuwa się też chirurgicznie ogniska leukoplakii. Po wykryciu zmian należy przeprowadzać badania kontrolne co trzy miesiące, następnie co 6–12 miesięcy.
U osób, u których potwierdzono histopatologicznie obecność ognisk raka, stosuje się radykalne wycięcie zmian dodatkowo z radioterapią, chemioterapią (lub bez nich, jeśli tak zdecyduje lekarz).
Źródło: journals.viamedica.pl
Oceń artykuł
