Oceń
Zespół jelita drażliwego (ZJN) to choroba trudna do zdiagnozowania, m.in. dlatego, że jej objawy nie są charakterystyczne i mogą występować również w innych dolegliwościach. Na przykład biegunka może być objawem zespołu jelita drażliwego postaci biegunkowej, ale również zatrucia pokarmowego, nadczynności tarczycy, alergii pokarmowej czy celiakii. Inny objaw – zaparcie występuje w zespole jelita drażliwego postaci zaparciowej, ale może pojawić się również w kamicy żółciowej, zapaleniu wyrostka robaczkowego etc.
Z jakimi chorobami można pomylić zespół jelita drażliwego?
Lista dolegliwości, choroby, z którymi można pomylić zespół jelita drażliwego, jest długa. Kilka z nich omawia w swojej książce "Jelito drażliwe. Leczenie dietą" dietetyczka Hanna Stolińska-Fiedorowicz. Wymienia w niej m.in.:
- Alergię i nietolerancję pokarmową – objawy takie jak ból brzucha, wzdęcia, uczucie przelewania się, nieprzyjemny zapach z ust, mogą wywoływać produkty, na które jesteśmy uczuleni lub mamy nadwrażliwość. Należą do nich m.in. pszenica (a właściwie zawarty w niej gluten), mleko krowie i jego przetwory, cukier, drożdże, wołowina i wieprzowina, jaja, soja, orzechy, ryby, seler, pietruszka, kawa, wszystkie produkty zawierające konserwanty, sztuczne dodatki, barwniki i słodziki. Jeśli po spożyciu tego typu produktów, pojawią się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, a po ich odstawieniu mijają, to można podejrzewać alergię lub nadwrażliwość pokarmową.
- Pasożyty – pasożyty jelitowe mogą powodować charakterystyczne objawy jelitowe (skurcze i bóle brzucha, luźne stolce, wzdęcia), które pojawiają się i znikają cyklicznie. Aby wykluczyć robaki w organizmie, warto wykonać badanie kału na obecność pasożytów.
- Nadmierny rozwój grzybów Candida albicans – są to grzyby z rzędu drożdżaków, które mogą nadmiernie rozwinąć się w jelicie, prowadząc do jego grzybicy. Pojawiają się wtedy objawy podobne do tych przy zespole jelita drażliwego. Jak rozróżnić te dwie choroby? Należy wykonać test na obecność Candida.
- Zaburzenie wchłaniania fruktozy – to kolejne schorzenie, które może dawać objawy jelitowe podobne do zespołu jelita drażliwego. Co ciekawe 1/3 chorych z ZJN ma problem z trawieniem lub wchłanianiem fruktozy w jelicie cienkim. Aby zdiagnozować to schorzenie, należy wykonać badanie na nietolerancję fruktozy, czyli test oddechowy, mierzący zdolność do wchłaniania fruktozy w dowolnej postaci.
- Zaburzenia mikroflory jelitowej – w tym schorzeniu bakterie zmieniają odpowiedź metaboliczną, sprawiając, że układ odpornościowy obraca się przeciwko prawidłowej florze jelitowej. Główną przyczyną zaburzeń mikroflory jelitowej są nietolerancje pokarmowe, a także stosowanie leków z grupy NLPZ. Aby potwierdzić tę chorobę, należy wykonać test oddechowy na obecność metanu i wodoru w wydychanym powietrzu po spożyciu węglowodanu.
Zespół jelita drażliwego – jak się go diagnozuje?
Zespół jelita drażliwego możemy podejrzewać, gdy odczuwamy nawracający dyskomfort lub ból brzucha minimum trzy dni w miesiącu przez trzy ostatnie miesiące i charakteryzuje się on przynajmniej dwiema cechami: ból zmniejsza się po wypróżnieniu, a jego początek związany jest ze zmianą częstotliwości wypróżnień i zmianą konsystencji stolca.
Oprócz objawów ze strony układu pokarmowego u chorych z zespołem jelita nadwrażliwego mogą pojawić się:
- fibromialgia (przewlekła niezapalna choroba reumatyczna tkanek miękkich),
- ospałość,
- bóle pleców,
- nocne oddawanie moczu oraz częstomocz,
- zaburzenia miesiączkowania,
- nadciśnienie tętnicze,
- choroba lokomocyjna (cechy związane z występowaniem nadwrażliwości trzewnej).
Źródło: "Jelito drażliwe. Leczenie dietą", Hanna Stolińska-Fiedorowicz, Wydawnictwo Zwierciadło, Warszawa 2018
Oceń artykuł