Oceń
Niewydolność nerek to stan upośledzenia ich czynności. Wyróżnia się niewydolność ostrą i przewlekłą, choć w każdym przypadku jest to stan groźny. Ostra niewydolność nerek rozwija się szybko, jest częstym następstwem czy powikłaniem stanów zagrażających życiu, w tym sepsy. Natomiast niewydolność przewlekła rozwija się przez jakiś czas na podłożu różnych chorób, ale charakteryzuje się pogarszaniem się czynności nerek.
Niewydolność nerek to upośledzenie ich czynności. Niewydolność może być ostra, gdy nagle, na skutek choroby lub urazu dochodzi do znacznego upośledzenia narządu, mogącego prowadzić nawet do śmierci. Niewydolność może być również przewlekła, a to stan, gdy do zaburzenia pracy nerek dochodzi stopniowo, przez pewien czas. Niewydolność przewlekła może, ale nie musi prowadzić do niewydolności ostrej.
Spis treści:
- Jakie są przyczyny ostrej niewydolności nerek?
- Jakie są objawy ostrej niewydolności nerek?
- Jakie są metody leczenia ostrej niewydolności nerek?
- Jakie są przyczyny przewlekłej niewydolności nerek?
- Jakie są objawy przewlekłej niewydolności nerek?
- Jakie są metody leczenia przewlekłej niewydolności nerek?
Ostra niewydolności nerek
Ostra niewydolność nerek to stan zagrażający zdrowiu, a nawet życiu człowieka. To nagłe upośledzenie czynności nerek przebiegające ze zwiększeniem stężenia kreatyniny we krwi, któremu często towarzyszy zmniejszenie objętości wydalanego moczu (skąpomocz).
Wśród przyczyn ostrej niewydolności nerek wyróżnia się:
- Zmniejszenie przepływu krwi przez nerki, czego najczęstszym powodem jest odwodnienie, krwotok lub wstrząs.
- Uszkodzenie miąższu nerek może być spowodowane przez niektóre czynniki toksyczne, w tym leki, glikol etylenowy czy alkohol metylowy.
- Utrudnienie odpływu moczu z nerek może być wynikiem niepożądanego działania leków lub niedokrwienia mięśni.
Inną przyczyną ostrej niewydolności nerek może być zapalenie nerek powodujące ich uszkodzenie, najczęściej jest to śródmiąższowe zapalenie nerek, kłębuszkowe zapalenie nerek czy uogólnione zapalenie drobnych naczyń oraz mikroangiopatia zakrzepowa.
Przyczyną ostrej niewydolności nerek może być również blokada powodująca niedrożność dróg odprowadzających mocz, przykładem takiej blokady jest kamień nerwowy lub skrzep krwi. Blokadę może wywołać także rozrastający się guz nowotworowy (np. prostaty, pęcherza, macicy).
Objawy ostrej niewydolności nerek
Charakterystycznym, a przy tym alarmującym objawem ostrej niewydolności nerek jest zmniejszenie objętości wydalanego moczu (skąpomocz), a nawet bezmocz. Nie jest to jednak regułą. U niektórych chorych nie dochodzi do zmniejszenia objętości moczu, choć ogólnie zdarza się to często.
Objawy ostrej niewydolności nerek zależą od choroby, która wywołała niewydolność narządu. Zwykle są to objawy choroby, która spowodowała zmniejszenie przepływu krwi przez nerki. Można wśród nich wymienić:
- nudności i wymioty;
- biegunkę;
- odwodnienie organizmu;
- niewydolność serca;
- krwotoki;
- zakażenia;
- wstrząs.
Niewydolność wynikająca z zapalenia nerek objawia się krwiomoczem (czerwonym zabarwieniem moczu), obrzękami i wysokim ciśnieniem krwi. Natomiast kolka nerkowa może wystąpić, gdy dojdzie do zablokowania odpływu moczu z nerek. Wtedy dochodzi również do widocznego zmniejszenia objętości wydalanego moczu.
Jeśli przyczyną niewydolności jest ostre śródmiąższowe zapalenie nerek, to wystąpią bóle stawów i wysypka na skórze. Istnieje również możliwość, że niewydolność nerek spowodowana będzie przez zatrucie toksynami, na przykład alkoholem. Wtedy pojawią się również charakterystyczne objawy zatrucia organizmu.
Uwaga! W przypadku znacznego zmniejszenia objętości moczu, rzadkiego oddawania moczu lub całkowitego wstrzymania wydalania moczu należy niezwłocznie zgłosić się do szpitala.
Leczenie ostrej niewydolności nerek
Leczenie ostrej niewydolności nerek polega głównie na znalezieniu i leczeniu przyczyny, która wywołała niewydolność. Wyeliminowanie przyczyny pozwala na poprawę czynności nerek. Chorym, w zależności od stanu, podaje się płyny, przetacza krew, leczy wstrząs czy udrażnia drogi moczowe, na przykład usuwając kamienie czy zakładając cewnik.
U wielu chorych z ostrą niewydolnością nerek konieczne jest leczenie nerkozastępcze do czasu powrotu czynności nerek. Najczęściej stosuje się hemodializę i hemofiltrację, a także techniki będące ich połączeniem (tzw. hemodiafiltracja). Rzadziej wykonuje się dializę otrzewnową.
Przyczyny przewlekłej niewydolności nerek
Przewlekła niewydolność nerek jest stanem częstym, co wynika z rozpowszechnienia jej przyczyn. O przewlekłej niewydolności nerek mówi się wtedy, gdy uszkodzenie nerek utrzymuje się dłużej niż 3 miesiące.
Przewlekła choroba nerek ma zwykle charakter postępujący i stopniowo prowadzi do pogarszania się czynności nerek.
Najczęstsze przyczyny przewlekłej niewydolności nerek to:
- cukrzyca (cukrzycowa choroba nerek);
- kłębuszkowe zapalenia nerek;
- uszkodzenie nerek powodowane nadciśnieniem tętniczym i miażdżycą;
- wrodzone lub nabyte wady układu moczowego u dzieci.
Rzadziej przyczyną przewlekłej choroby nerek jest odmiedniczkowe zapalenie nerek, kamica nerkowa czy wielotorbielowate zwyrodnienie nerek.
Objawy przewlekłej niewydolności nerek
Objawy przewlekłej niewydolności nerek zależą od przyczyny, a także nasilenia, stopnia zaawansowania choroby. Natomiast przewlekła niewydolność nerek powodowana cukrzycą lub nadciśnieniem tętniczym objawia się pojawieniem się niewielkiej ilości albuminy w moczu, podwyższonym ciśnieniem tętniczym, częstszym oddawaniem moczu (zwłaszcza w nocy).
Nerki są naturalnym filtrem organizmu, a ich niewydolność prowadzi do gromadzenia się substancji, które w normalnych warunkach zostałyby usunięte. To zaburza czynność całego organizmu, może na przykład powodować obrzęki, upośledzać pracę serca, zwiększać ryzyko zawału i udaru. W ciężkiej niewydolności nerek występuje wiele różnych objawów dotyczących różnych organów.
Leczenie ostrej niewydolności nerek
Wszystkie osoby z podejrzeniem przewlekłej niewydolności nerek zostają skierowane do lekarza nefrologa. Podstawą jest zdiagnozowanie przyczyny niewydolności i jej wyeliminowanie, na przykład leczenie zapalenia nerek, cukrzycy czy nadciśnienia. Celem leczenia jest hamowanie dalszego nasilania się tego uszkodzenia nerek.
Duże znaczenie w leczeniu przewlekłej niewydolności nerek ma odpowiednia dieta. Niektóre pokarmy są źródłem substancji, które stanowią obciążenie dla niesprawnych nerek (na przykład białko), lub nie mogą być skutecznie wydalane z organizmu (fosfor, potas, sód), dlatego należy unikać ich spożywania. Nie istnieje specjalna „dieta nerkowa”, ale o sposobie żywienia warto rozmawiać z lekarzem prowadzącym. Jeśli wyda zalecenia dietetyczne, należy się do nich stosować.
Źródło: mp.pl
Oceń artykuł
