Oceń
Skolioza, zwana „bocznym skrzywieniem kręgosłupa”, to termin określający trójpłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa. Skolioza nie jest skrzywieniem naturalnym i w każdym przypadku uznawana jest za patologię. Trójwymiarowemu skrzywieniu kręgosłupa towarzyszy skrzywienie w osi przednio-tylnej oraz rotacja kręgów wokół osi pionowej. Kręgosłup u chorych na skoliozę przypomina literę „S” lub długie „C”.
O skoliozie kręgosłupa mówi się wtedy, gdy skrzywienie kręgosłupa widoczne na zdjęciu rentgenowskim przekracza 10 stopni wg Cobba.
Boczne skrzywienie kręgosłupa oznacza łukowate wygięcie kręgosłupa do boku, choć skolioza obejmuje deformację na trzech płaszczyznach: skrzywienie boczne, rotację kręgów (skręcenie ich wokół osi kręgosłupa) oraz zniekształcenie kręgów (torsję).
Termin skolioza pochodzi od greckiego skoliós', czyli krzywy.
Przyczyny skoliozy
Najczęściej występująca skolioza, czyli skolioza idiopatyczna, tworzy się i postępuje w trakcie okresu wzrostowego dziecka, po zakończeniu wzrastania stabilizuje się, a w niektórych przypadkach się cofa. Nieznane są przyczyny skoliozy idiopatycznej, choć udowodniono tło genetyczne.
Przyczyną skoliozy mogą być także nieprawidłowe nawyki siedzenia, noszenie ciężkiego plecaka na jednym ramieniu. Na skoliozę cierpią również często chorzy na dystrofię mięśniową czy porażenie mózgowe. Jedną z przyczyn skoliozy może być również osteoporoza.
Skoliozy dzieli się ze względu na przyczyny występowania:
- skoliozy idiopatyczne: najczęstsze, rozwijają się głównie u młodzieży w momencie skoku pokwitaniowego. Ich dokładna przyczyna nie została do tej pory odkryta.
- skoliozy wrodzone: rzadka postać skoliozy związana z wrodzonymi wadami kręgosłupa.
- skoliozy nerwowo-mięśniowe: mogą się pojawić ze względu na słabość mięśni kręgosłupa spowodowaną problemami neurologicznymi. Powszechne u chorych na dystrofię mięśniową lub porażenie mózgowe.
- skoliozy zwyrodnieniowe (inaczej skoliozy dorosłych): rozwijają się w późniejszym okresie życia, gdy zwyrodniałe stawy międzykręgowe i krążki powodują niestabilność kręgosłupa.
Objawy skoliozy
Gdy popatrzymy od tyłu na człowieka w pozycji wyprostowanej, to jego kręgosłup wygląda, jakby był prosty. Patrząc z boku widać natomiast trzy fizjologiczne, naturalne krzywizny kręgosłupa na odcinku szyjnym, piersiowym i lędźwiowym.
Człowiek, którego kręgosłup posiada fizjologiczne krzywizny, których kąt nie przekracza przyjętych norm, przyjmuje normalną postawę wyprostowaną. Jego plecy są proste, łopatki, biodra i klatka piersiowa nie wystają nadmiernie. Natomiast u osób, u których rozwija się skrzywienie kręgosłupa, dochodzi do deformacji tułowia i zmiany wyglądu sylwetki. Powstaje garb w obrębie klatki, jedna łopatka zaczyna odstawać od klatki, a w wyższych piersiowych skrzywieniach ramiona ustawiają się skośnie, dochodzi także do spłycenia lub wręcz kifotyzacji lordozy lędźwiowej, asymetrii talii. Duże skrzywienie w odcinku lędźwiowym kręgosłupa może być przyczyną skośnego ustawienia miednicy.
Postępująca skolioza prowadzi do szybszego rozwoju zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, co skutkuje przewlekłym bólem pleców (kręgosłupa) nawet u bardzo młodych osób. Patologicznie duże skoliozy mogą być również przyczyną powikłań neurologicznych, zaburzeń oddechowych i krążeniowych.
Objawy skoliozy widoczne „gołym okiem”:
- wygięcie kręgosłupa na bok: szczególnie w części piersiowej i w prawą stronę, najbardziej widoczne po pochyleniu ciała w dół;
- wystawanie barku do przodu oraz ku górze z jednej strony;
- asymetria trójkątów taliowych;
- przemieszczenie jednego z bioder ku górze i do przodu;
- wystawanie do tyłu jednej strony klatki piersiowej (tzw. garb żebrowy);
- u dziewcząt może dojść do cofnięcia się jednej piersi, co sprawia wrażenie, że jest mniejsza.
Leczenie skoliozy
Skolioza jest schorzeniem skomplikowanym, które często dotyczy całego organizmu, nie tylko kręgosłupa. Podstawowym kryterium branym pod uwagę w czasie planowania leczenia jest dojrzałość kostna pacjenta, a także stopień skrzywienia kręgosłupa. Leczenie skoliozy polega na wykonywaniu odpowiednich ćwiczeń: gimnastyce korekcyjnej, fizykoterapii, rehabilitacji, a także noszeniu specjalnego gorsetu ortopedycznego. W zaawansowanych przypadkach, gdy skrzywienie kręgosłupa jest znaczne i utrudnia normalne poruszanie się, wykonuje się operacje kręgosłupa korygujące skrzywienie.
Źródło: ortopediaireumatologia.pl
Oceń artykuł
