Zespół Cushinga zmienia ciało. Gdy tyjesz, choć się nie objadasz

Zespół Cushinga to zespół różnych objawów związanych z podwyższonym stężeniem glikokortykosteroidów we krwi. Są to hormony wytwarzane przez nadnercza, parzyste gruczoły położone powyżej górnych biegunów nerek.

Zespół Cushinga jest często mylony z chorobą Cushinga. Choć w bu przypadkach problemem jest nadprodukcja hormonu adrenokortykotropowego (ACTH), to przyczyny nadmiaru hormonu są różne. 

Zespół Cushinga: przyczyny

W normalnych warunkach nadnercza podlegają kontroli przysadki mózgowej, która wydziela hormon adrenokortykotropowy (ACTH) pobudzający produkcję i wydzielanie kortyzolu (hormonu steroidowego) przez nadnercza. Glikokortykosteroidy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak ich podwyższone stężenie działa niekorzystnie i powoduje konkretne problemy.

Często zespół Cushinga powodowany jest przez długotrwałe stosowanie glikokosrtykosteroidów (jatrogenny zespół Cushinga) jako leków przeciwzapalnych, na przykład w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Zdarza się jednak, że objawy zespołu Cushinga nie są związane ze stosowanymi lekami.

Inną przyczyną zespołu Cushinga może być:

• guz przysadki wydzielający w nadmiarze ACTH
• guz zlokalizowany poza przysadką, który wydziela w nadmiarze ACTH
• guz nadnercza wydzielający kortyzol.

Zespół Cushinga: objawy

Objawy zespołu Cushinga powodowane są przez nadmiar kortyzolu we krwi. Są charakterystyczne, choć występują z różną częstością. Większość wyraźnych objawów występuje z późno rozpoznanym zespołem Cushinga, na początku stwierdza się pojedyncze, zwykle łagodne objawy.

Charakterystyczne objawy zespołu Cushinga:

• Otyłość: nagromadzenie tkanki tłuszczowej na twarzy (twarz zaokrąglona typu ,,księżyc''), karku (tzw. ,,bawoli kark''), brzuchu, poduszeczki tłuszczowe nad obojczykami.
• Zanik mięśni kończyn dolnych i górnych: nienaturalna szczupłość kończyn.
• Zaczerwienie, ścieczenie skóry twarzy.
• Rozległe, szerokie, żywoczerwone rozstępy na brzuchu, udach, pośladkach, piersiach, ramionach.
• Trądzik.
• Hirsutyzm: nadmierne owłosienie typu męskiego u kobiet.
• Łatwe tworzenie się siniaków.
• Nawracające infekcje.
• Zaburzenia miesiączkowania u kobiet, osłabienie lub zanik popędu płciowego, impotencja u mężczyzn.
• Bóle kości i stawów.
• Nadmierny apetyt.
• Łatwe męczenie się.
• Podwyższone ciśnienie tętnicze, bóle głowy.
• Zaburzenia psychiczne: depresja, psychozy, zaburzenia snu, chwiejność emocjonalna.

Najczęściej rozpoznawane objawy zespołu Cushinga to: skłonność do tworzenia się siniaków, zaczerwienienie skóry twarzy, żywoczerwone, szerokie rozstępy, zanik bliższych mięśni kończyn.

Zespół Cushinga: diagnozowanie (badania)

Podstawą diagnozowania zespołu Cushinga jest wykonanie badań przesiewowych potwierdzających nadmiar kortyzolu w organizmie. Warto wiedzieć, że dla zespołu Cushinga charakterystyczne jest stwierdzenie podwyższonego stężenia kortyzolu wieczorem, podczas gdy u osób zdrowych obserwuje się wówczas niskie stężenia kortyzolu.

Po potwierdzeniu nadmiaru kortyzolu w organizmie wykonuje się badania, które mają na celu ustalenie przyczyny zespołu Cushinga:

• tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny nadnerczy;
• rezonans magnetyczny okolicy przysadki;
• tomografię komputerową klatki piersiowej i jamy brzusznej, USG tarczycy, badania radioizotopowe.

Zespół Cushinga: leczenie

Nadmiar kortyzolu w organizmie zawsze wymaga leczenia. Jest to stan niebezpieczny, który nawet 4-krotnie zwiększa ryzyko zgonu. 

Leczenie zespołu Cushinga zależy od przyczyny choroby. Jeśli przyczyną jest guz nadnercza, to zaleca się jego usunięcie wraz z całym nadnerczem, co w większości przypadków prowadzi do wyleczenia. Guzy przysadki również usuwa się operacyjnie.

Przed operacją chorym podaje się leki hamujące wydzielanie kortyzolu, co stwarza lepsze warunki do przeprowadzenia operacji i zmniejsza ryzyko powikłań.

Po skutecznym leczeniu objawy zespołu Cushinga znacznie zmniejszają się lub ustępują. Chorzy wymagają jednak stałej obserwacji, muszą również okresowo wykonywać kontrolne badania u lekarza endokrynologa.

Zobacz także

Testosteron - tajna broń sportsMENek

Hiperprolaktynemia, czyli nadmiar prolaktyny. Jak rozpoznać objawy?

Źródło: mp.pl;