Oceń
Choroba Gravesa-Basedowa to autoimmunologiczna choroba powodowana wytwarzaniem przeciwciał przeciwko własnej tarczycy. Rozwijająca się choroba prowadzi do nadczynności tarczycy, co wywołuje przykre objawy. Jest to choroba, którą można wyleczyć, charakteryzuje się jednak nawrotami, a właściwie okresami zaostrzeń i remisji. Dowiedz się, na czym polega choroba Gravesa-Basedowa i jak rozpoznać jej objawy. Jak leczyć chorobę Basedowa?
Choroba Gravesa-Basedowa jest autoimmunologiczną chorobą tarczycy o podłożu genetycznym. Kobiety zapadają na tę chorobę nawet 10 razy częściej niż mężczyźni.
Choroba Basedowa to choroba autoimmunizacyjna, w której przeciwciała przeciwko receptorowi TSH (TRAb) pobudzają receptor TSH, stymulując produkcję hormonów i wzrost tarczycy. Innymi słowy, komórki układu odpornościowego (limfocyty) zaczynają produkować przeciwciała przeciw własnym komórkom, które następnie przyłączają się do komórek tarczycy i pobudzają ją do produkcji hormonów. Skutkiem jest nadczynność, czyli nadmiar hormonów tarczycy (tyroksyny i trójjodotyroniny) we krwi.
Schorzeniu towarzyszą czasami inne choroby z autoagresji, takie jak: cukrzyca typu 1, bielactwo, reumatoidalne zapalenie stawów, niedoczynność kory nadnerczy.
Przyczyny choroby Gravesa-Basedowa
Choroba Basedowa jest chorobą autoimmunologiczną, a jej pochodzenie nie jest do końca znane. Uważa się, że ma podłoże genetyczne i psychosomatyczne, czyli że czynnikiem wyzwalającym chorobę może być stres.
Choroby z autoagresji czy autoimmunologiczne to zaburzenia, w których własny układ odpornościowy cechuje się spaczoną aktywnością i z niewiadomego powodu wywołuje zmiany zapalne w różnych narządach. Inaczej mówiąc, organizm działa na własną szkodę.
Objawy choroby Gravesa-Basedowa
Choroba Gravesa-Basedowa przebiega rzutami. Charakterystyczne jest samoistne nasilenie i ustąpienie objawów nadczynności tarczycy. Dolegliwości u chorych wynikają z nadczynności tarczycy.
Najczęstsze objawy to:
- utrata masy ciała;
- zwiększony apetyt;
- nietolerancja gorąca, pocenie się;
- problemy ze snem;
- męczliwość, osłabienie;
- drażliwość;
- nadmierna aktywność psychoruchowa;
- drżenia;
- zaburzenia miesiączkowania;
- duszności;
- przyspieszona akcja serca.
Należy jednak wiedzieć, że wymienione wyżej objawy nie są charakterystyczne dla wszystkich chorych. Mogą występować w różnych konfiguracjach i nasileniu. U niektórych chorych objawy są ostre, u innych łagodne.
Występują także objawy specyficzne:
- Niebolesne wole naczyniowe, które występują u ponad 90 proc. chorych. Podczas badania tarczycy odnotowuje się wzmożony przepływ naczyniowy i wyczuwa jego drżenie.
- Oftalmopatia, czyli wytrzeszcz gałek ocznych, któremu towarzyszy pieczenie oczu, nadmierne łzawienie, obrzęk tkanek okołooczodołowych, obrzęk spojówek, podwójne widzenie, upośledzenie ostrości wzroku, owrzodzenia rogówki. Oftalmopatia występuje u ponad 60 proc. chorych.
- Obrzęk przedgoleniowy, czyli bezbolesne pogrubienie tkanek pod postacią guzków lub płaskich nacieków, mogące występować na całej powierzchni skóry. Objaw ten dotyczy ok. 1-5 proc. chorych.
- Akropachia tarczycowa to rzadki objaw, bo występujący u mniej niż 1 proc. chorych. Place chorych przypominają palce pałeczkowate.
Zapalenie tarczycy jest zazwyczaj widoczne w badaniu USG tego narządu. Aby potwierdzić zapalenie, wykonuje się tzw. badanie przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy krwi: przeciwciała TRAb są typowe dla choroby Gravesa-Basedowa.
Leczenie choroby Gravesa-Basedowa
Samo zapalenie tarczycy jest zazwyczaj niegroźne, dlatego choroby Gravesa-Basedowa się nie leczy. Leczy się natomiast nadczynność (rzadko niedoczynność), objawy oczne czy powiększenie tarczycy, czyli konsekwencje choroby. Leczenie jest zwykle farmakologiczne (leki przeciwtarczycowe).
Rozwijającą się z czasem niedoczynność tarczycy wyrównuje się lewotyroksyną.
Jeśli w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa pojawi się powiększenie tarczycy, czasami lekarze decydują o eliminacji tkanki tarczycowej zabiegiem czy radiojodem.
Celem leczenia jest wyeliminowanie lub zmniejszenie objawów chorobowych.
Nieleczona choroba Basedowa może prowadzić do ciężkich, zagrażających życiu powikłań, w tym przełomu tarczycowego, udaru mózgu czy zawału serca.
Chorobę Gravesa-Basedowa można wyleczyć, choć dosyć często dochodzi do jej nawrotu po zaprzestaniu leczenia. Z tego powodu osoby, u których udało się opanować chorobę, powinny cały czas być pod opieką lekarza endokrynologa. Chorzy powinny również zmienić styl życia na mniej stresujący, gdyż stres jest jednym z ważniejszych czynników wyzwalających chorobę.
ZOBACZ TAKŻE:
- Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy. Na czym polega ta choroba?
- Tarczyca: Gruczoł, który wygląda jak motyl. Nie działa u co 5. Polaka
- Jak zadbać o swoją tarczycę? Poznaj trzy najprostsze metody
- Sprawdź, czy masz problem z tarczycą! Test online
- USG tarczycy: kiedy należy zgłosić się na badanie? Interpretacja wyników
Konsultacja: dr n. med. Grzegorz Sokołowski, endokrynolog z krakowskiej Intima Clinic (www.intimaclinic.pl), zajmującej się szeroko pojętym zdrowiem intymnym kobiet.
Źródło: endokrynologia.net; czytelniamedyczna.pl
Rachael Hough, Iftikhar Ul Haq, Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005
Nicolas A.Boon, Nicki R. Colledge, Brian R. Walker, John A.A. Hunter, Choroby wewnętrzne Davidsona, wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009
Oceń artykuł