Oceń
Czyrak (furunkuł) to bakteryjne zapalenie mieszka włosowego i otaczających go tkanek. Charakterystyczną cechą czyraka jest wytworzenie się czopa martwiczego, czyli bolesnego guza zawierającego martwe tkanki. Guz samoistnie lub z pomocą chirurga oddziela się od skóry, pozostawiając w niej odpowiedni ubytek, a w ostateczności bliznę.
Charakterystyczna krosta może występować pojedynczo lub gromadnie, wtedy mówi się o czyraku mnogim. To stan, w którym kilka czyraków zlokalizowanych jest w jednym miejscu. Zmiany mają tendencję do zlewania się i tworzenia dużych, wyjątkowo bolesnych guzów, po których pozostają duże blizny.
Czyrak - przyczyny
Aby czyrak zaczął się formować, musi dojść do zakażenia bakteryjnego mieszka włosowego. Odpowiada za to gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus), który wnika do mieszka włosowego z zewnątrz i wywołuje stan zapalny.
Czynnikami, które predysponują do tworzenia się czyraków, są na przykład choroby przewlekłe obniżające odporność organizmu, w tym: cukrzyca, nowotwory, choroby nerek, a także ogólne wyniszczenie organizmu. Na pojawianie się czyraków narażone są także osoby chore na AIDS, zarażone wirusem HIV. Do zakażenia gronkowcem może dojść także po przerwaniu naskórka. Dlatego osoby, które mają skłonności do czyraków, powinny szczególnie dbać o kondycję skóry i starać się nie dopuścić do powstawania ran.
Czyrak - objawy
Czyrak zaczyna się jako zmiana w otoczeniu mieszka włosowego. Na początku pojawia się zaczerwienie i rumień w obrębie mieszka, a następnie pojawia się drobny fioletowy guzek. Jest znacznie twardszy od zwykłej krosty czy pryszcza, często na tyle, że nie można go wycisnąć (pamiętaj, by tego nie robić). Po krótkim czasie pojawia się ból czyraka i otaczającej go skóry, która jest czerwona i rozgrzana - może być odczuwalne charakterystyczne pulsowanie. Po ok. 4-6 dniach guzek przekształca się w krostę, która ulega martwicy i rozpadowi z wydzielaniem czopa martwiczego.
Czyraki mają tendencję do pękania i samodzielnego opróżniania się pozostawiając po sobie charakterystyczny krater. Po zagojeniu rany zostaje zagłębiona blizna. Może się także zdarzyć, że nie dojdzie do pęknięcia czyraka, a po jego zagojeniu się również zostanie blizna.
Czyrakom mnogim lub nawracającym towarzyszą zazwyczaj przykre dolegliwości. Oprócz dużego bólu może pojawiać się gorączka, uczucie rozbicia i powiększenie węzłów chłonnych. Ponieważ czyrak zwykle pojawia się na plecach, pośladkach, udach, pod pachami, stwarza duże problemy w codziennym funkcjonowaniu. Ból narasta, gdy do krosty przylega odzież lub ciało dotyka do podłoża (np. podczas siedzenia lub leżenia).
Czyrak - zdjęcie
Czyrak to duża, czerwona krosta z ciemną końcówką. Tym, co odróżnia czyraka od zwykłe pryszcza, jest ból, który towarzyszy zmianie, a także jego wielkość. Czyrak jest większy i znacznie twardszy od pryszcza. Dotykając guzek palcami, ma się wrażenie, że pod skórą jest kamień.
Czyrak - leczenie
W leczeniu czyraków stosuje się głównie antybiotyki, najczęściej doustne z grupy penicylin i cefalosporyny. Zaleca się także osłonę czyraka, by nie był dodatkowo drażniony przez ubranie. Zazwyczaj takie postępowanie jest wystarczające w przypadku pojedynczego czyraka i zmiana goi się w ciągu kilku dni. Niektórzy lekarze zalecają smarowanie czyraka maścią ichtiolową, która przyspiesza uformowanie się czopa martwiczego. Jednak stosowanie maści na duży, uformowany czop oraz rozgrzaną i czerwoną skórę może przysporzyć dodatkowego bólu. W leczeniu czyraka stosuje się także preparaty miejscowe, ściągające i odkażające skórę.
Leczenie czyraka gromadnego jest bardziej skomplikowane. Oprócz antybiotykoterapii konieczne jest zazwyczaj nacięcie czyraka i oczyszczenie rany. Samo nacięcie powoduje, że dolegliwości bólowe łagodnieją, proces gojenia jest natomiast znacznie dłuższy. Po czyraku gromadnym zostają najczęściej blizny.
Czyrak - pękanie
Zazwyczaj po ok. dwóch tygodnia czyrak pęka samoistnie, powodując opróżnienie nagromadzonej się ropy i tkanki martwiczej. Zaleca się wtedy stosowanie okładów z roztworu soli fizjologicznej, które przyspieszą opróżnianie zawartości czyraka. Warto także zgłosić się do lekarza, który oczyści i zdezynfekuje ranę lub założy opatrunek. Po opróżnieniu się czyraka następuje proces gojenia się skóry zakończony uformowaniem blizny.
Gdy czyrak jest bolesny i nie pęka lub gdy pojawia się czyrak gromadny, konieczna jest interwencja chirurga polegająca na jego nacięciu, co umożliwia opróżnienie zawartości.
Czyraki - domowe sposoby
Niektóre domowe sposoby w skuteczny sposób łagodzą lub hamują rozwój czyraka. Gdy czujesz, że formuje się krosta, na powierzchnię skóry możesz przykładać zgniecione lub rozbite tłuczkiem liście kapusty. Dodatkowo można pomagać sobie, pijąc sok wyciśnięty z kapusty.
Innym sprawdzonym sposobem jest maść z cebuli nakładana na formującą się zmianę. Wystarczy pokroić dużą cebulę, wrzucić do garnuszka i gotować na małym ogniu przez 15-20 minut. Rozgotowaną cebulę należy zmiksować i schłodzić. Tak przygotowaną miksturę należy przykładać na wrzód przez kilka dni.
Oceń artykuł
