Oceń
Czy po posiłku pojawiają się u ciebie niepokojące objawy, takie jak:
- ogólne osłabienie,
- drżenie rąk,
- uczucie głodu, tzw. wilczy głód,
- nudności,
- kołatanie serca,
- uczucie niepokoju,
- zwiększona drażliwość,
- zimne poty,
- zaburzenia widzenia, np. rozmyte widzenie,
- dreszcze,
- bladość,
- cierpnięcie ust i języka,
- wzrost ciśnienie tętniczego.
Mogą one świadczyć o hipoglikemii poposiłkowej (reaktywnej), czyli obniżonym (poniżej zakresu fizjologicznego) poziomie glukozy we krwi pojawiającym się po posiłku (jakieś 2-3 godziny po nim), zwłaszcza tym zawierającym większe ilości węglowodanów. O jakich poziomach mowa? W przypadku osób chorujących na cukrzycę są to wartości poniżej 70 mg/dl (nawet bez pojawienia się opisanych powyżej objawów), a w przypadku osób zdrowych lub osób w początkowej fazie cukrzycy typu 2 są to wartości poniżej 55 mg/dl.
Hipoglikemia poposiłkowa (reaktywna), czyli co?
Hipoglikemia poposiłkowa (reaktywna) jest ściśle związana ze spożyciem posiłku. Jej mechanizm polega na opóźnionym wyrzucie insuliny, który skutkuje hiperinsulinemią. To stan, w którym w organizmie jest zbyt dużo insuliny, co wpływa na zmniejszenie ilości glukozy we krwi. W wielkim skrócie: fizjologicznie cukier po posiłkach wzrasta (do górnej granicy normy), a potem łagodnie się obniża (do dolnej granicy normy). U osób, które doświadczają hipoglikemii reaktywnej, cukier po posiłkach najczęściej wzrasta powyżej przyjętej normy, ale później gwałtownie i nadmiernie się obniża. W efekcie pojawia się niedocukrzenie.
Aby mówić o hipoglikemii reaktywnej, muszą być spełnione trzy warunki:
- jej objawy pojawiają się po 3-5 godzinach po posiłku,
- poziom glukozy we krwi jest na poziomie niższym niż 55 mg/dl, w przypadku osób chorujących na cukrzycę poniżej 70 mg/dl,
- ustępuje po spożyciu węglowodanów.
U kogo może pojawić się hipoglikemia poposiłkowa?
Może się ona pojawić nie tylko u osób chorujących na cukrzycę, ale również u osób:
- w początkowej fazie cukrzycy,
- które spożywają posiłki o znacznie mniejszej wartości energetycznej, w celu zmniejszenia masy ciała,
- po operacji żołądka i jelit,
- z nadwrażliwością na leucynę, fruktozę czy galaktozę.
Przyczyną hipoglikemii poposiłkowej może być również nadmierne spożycie alkoholu.
Czy hipoglikemia poposiłkowa jest stanem zagrażającym zdrowiu?
Trzeba podkreślić, że hipoglikemia jest stanem zagrażającym życiu i w przypadku braku reakcji (np. spożycia węglowodanów), może się pogłębić. Przy znacznym spadku poziomu glukozy we krwi mogą się pojawić objawy świadczące o dysfunkcji mózgu (nie może on prawidłowo funkcjonować przy braku glukozy), np.:
- zawroty głowy,
- kłopoty z koncentracją,
- uczucie ciepła,
- senność,
- zmiana zachowania, np. zachowania agresywne,
- nietypowe zachowania, takie jak splątanie, brak koordynacji, niewyraźna mowa,
- utrata przytomności,
- drgawki.
Hipoglikemia reaktywna – jak ją rozpoznać i leczyć?
Do wykrycia hipoglikemii poposiłkowej wykorzystuje się doustny test obciążenia glukozą. Polega on na podaniu pacjentowi 75 g glukozy i oznaczeniu glikemii przed podaniem, a następnie co 30 minut przez kolejne 4 godziny.
Leczenie hipoglikemii poposiłkowej, zwłaszcza u osób zdrowych polega na zastosowaniu diety o niskim IG (należy jeść małe posiłki, w regularnych odstępach co 2-3 godziny) oraz aktywności fizycznej (wpływa ona na lepszą tolerancję glukozy, poprzez zwiększenie liczby białek ją transportujących GLUT-4). W niektórych przypadkach podaje się pacjentowi akarbozę i somatostatynę w celu zmniejszenia objawów.
Źródło: "Cukrzyca. Wszystko, co musisz wiedzieć, żeby planować zdrowe życie", Bożena Stasiak, Iza Radecka, Wydawnictwo Harde 2022/ "Cukrzyca na obcasach. Poradnik cukrzycowy dla kobiet", Angelina Ziembińska, Katarzyna Cyganek, PZWL, 2019
Oceń artykuł
