Oceń
Objawy infekcji bakteryjnej warto znać, aby wiedzieć, kiedy zrezygnować z leczenia domowego i udać się do lekarza po receptę na antybiotyk. Objawy infekcji bakteryjnej mogą przypominać infekcję wirusową, z bólem gardła, katarem, kaszlem, gorączką, ale różnią się stopniem natężenia objawów i tempem rozwoju infekcji.
Bakterie dobre i złe
Bakterie to mikroorganizmy, powszechnie występujące w środowisku, w tym w ludzkim organizmie. Szacuje się, że człowiek ma w sobie ok. 2 kg bakterii. Największym rezerwuarem bakterii w ciele człowieka jest okrężnica.
Bakterie podzielić można na "dobre" i "złe". "Dobre bakterie" to takie, które przyczyniają się do wzmocnienia układu odpornościowego. Za infekcje bakteryjne odpowiadają bakterie chorobotwórcze, które szybko się namnażają, a nieleczone mogą prowadzić do śmiertelnie groźnej reakcji ogólnoustrojowej - sepsy.
Bakterie chorobotwórcze najczęściej wywołujące zakażenie w Polsce to: gronkowiec złocisty, dwoinka zapalenia płuc, pałeczka ropy błękitnej, Escherichia Coli, Salmonella, pneumokoki i meningokoki.
Objawy infekcji bakteryjnej i wirusowej
Objawy infekcji bakteryjnej pojawiają się nagle i rozwijają szybko. Charakterystycznym objawem infekcji bakteryjnej jest wysoka gorączka, która w przypadku infekcji wirusowej rzadko kiedy (z wyjątkiem grypy i ciężkich zakażeń wirusami sezonowymi) przekracza 39 stopni, a przy infekcji bakteryjnej oscyluje wokół 40 stopni Celsjusza.
Drugim charakterystycznym objawem jest silny ból gardła, który w przypadku infekcji wirusowej rozwija się stopniowo - od "lekkiego drapania w gardle" - a w przypadku infekcji bakteryjnej przeważnie pojawia się nagle i od razu utrudnia przełykanie. Podobnie jest z bólem ucha: wirusowe "ćmi", bakteryjne - "rozsadza czaszkę".
W odróżnieniu infekcji bakteryjnej od infekcji wirusowej pomóc może również katar, a konkretnie jego kolor i konsystencja. W infekcji wirusowej katar zazwyczaj jest płynny, wodnisty, przeźroczysty, ewentualnie gęstszy żółty, a w infekcji bakteryjnej - gęsty, zielony. Zmiana barwy z żółtej na zieloną to moment, w którym powinna nam się zapalić "lampka alarmowa".
Kolejna sprawa to kaszel. Infekcje wirusowe przeważnie zatrzymują się w gardle, ewentualnie w górnych drogach oddechowych (zapalenie oskrzeli), bakteryjne "schodzą" niżej - rozwija się zapalenie płuc (choć może mieć ono też charakter wirusowy). Infekcji bakteryjnej towarzyszy silna duszność, która może powodować niedotlenienie organizmu, objawiające się zasinieniem ust i paznokci. Następuje też odkrztuszanie ropnej wydzieliny. Wydzielina jest gęsta, nieprzeźroczysta.
Objawy infekcji bakteryjnej układu pokarmowego (m.in. salmonelloza, czerwonka) to napadowe bóle brzucha przypominające kolkę, obfita biegunka, nudności i wymioty.
Inne zakażenia bakteryjne to m.in. bakteryjne zakażenie dróg moczowych (ból przy oddawaniu moczu), bakteryjne zakażenie spojówek (ropna wydzielina) czy bakteryjne zakażenie skóry (ropny wysięk). Wspólnymi cechami infekcji bakteryjnych są: nagły początek, szybkie tempo rozwoju infekcji, gwałtowny przebieg, nasilający się charakter objawów, oporność na leczenie objawowe.
Objawy infekcji bateryjnej to:
- wysoka gorączka (przeważnie powyżej 39 stopni C);
- silny ból gardła utrudniający przełykanie;
- gęsty, zielony katar;
- odkrztuszanie gęstej ropnej wydzieliny;
- duszność;
- zasinienie ust i paznokci;
- silny ból brzucha,
- obfita biegunka,
- ostre wymioty,
- opuchlizna skóry, ropny wysięk.
Jak rozpoznać infekcję bakteryjną?
Badania diagnostyczne, służące do rozpoznania infekcji bakteryjnej to wymaz z nosa i gardła, wymaz z ucha, wymaz z odkrztuszonej wydzieliny, wymaz z dróg rodnych, badanie moczu z posiewem, badanie nasienia z posiewem.
Metody wykorzystywane najczęściej w diagnostyce mikrobiologicznej to:
- bakterioskopia (szybka ocena rodzaju patogenu)
- posiew (hodowla z oznaczeniem wrażliwości na antybiotyki)
- badania serologiczne
- badania molekularne
Jak wskazują eksperci z NIK, w raporcie opublikowanym w lipcu 2019 r., lekarze powinni częściej zlecać badania mikrobiologiczne w celu ustalenia, czy infekcja ma charakter bakteryjny czy wirusowy, ponieważ przepisywanie antybiotyków "w ciemno" przyczynia się do uodpornienia kolejnych grup bakterii na antybiotyki. Tymczasem lekooporność bakterii to jedno z największych wyzwań medycyny XXI wieku.
Zapalenie płuc wymaga potwierdzenia badaniem RTG.
Leczenie infekcji bakteryjnej
Leczenie infekcji bakteryjnej o łagodnym charakterze może przebiegać w domu, ale zawsze konieczna jest konsultacja lekarska. W znakomitej większości przypadków konieczne jest bowiem podanie antybiotyku, dostępnego wyłącznie na receptę. W skrajnych przypadkach, zwłaszcza w przebiegu ciężkiego zapalenia płuc czy ciężkiej salmonellozy, konieczna jest hospitalizacja.
Nieleczona infekcja bakteryjna może prowadzić do rozwoju groźnych powikłań. W przypadku zapalenia płuc częstymi powikłaniami są ropień płuca i zapalenie opłucnej, które może prowadzić do niewydolności oddechowej. Salmonelloza może prowadzić do odwodnienia i powikłań neurologicznych. Natomiast zakażenia bakteryjne skóry - rozlanie infekcji bakteryjnej na cały organizm.
W każdym przypadku najgorszy scenariusz to rozwój bakteryjnego zakażenia krwi, czyli sepsy, która może skończyć się wstrząsem septycznym, z obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi i zaburzeniami przepływu tkankowego. Stanu cechującego się wysoką śmiertelnością.
Oceń artykuł
